KU Leuven ontwikkelt bloedtest die complicaties tijdens zwangerschap en bepaalde kankers makkelijker kan opsporen
Onderzoekers van de KU Leuven hebben een test ontwikkeld om bepaalde soorten kanker en zwangerschapscomplicaties makkelijker op te sporen. Op basis van celvrij DNA in ons bloed toont de test welke weefsels in ons lichaam zijn aangetast. "Het grote voordeel is dat patiënten geen invasieve staalafnames meer moeten ondergaan, er is enkel een bloedstaal nodig", zegt geneticus professor Joris Vermeesch van de KU Leuven.
Naast het DNA, dat in onze celkern zit opgevouwen, circuleert via ons bloed ook celvrij DNA doorheen ons lichaam. Het celvrij DNA bestaat uit kleine fragmentjes van verschillende weefsels uit ons lichaam, en biedt dus belangrijke informatie over onze gezondheid.
Bij aandoeningen zoals kanker, zwangerschapscomplicaties of zelfs auto-immuunziekten worden verschillende weefsels in ons lichaam aangetast. Daardoor verandert ook de samenstelling van het celvrij DNA in ons bloed.
"Door te kijken naar welke cellen of weefsels meer of minder celvrij DNA toeleveren, krijgen we meer inzicht in iemands gezondheid", vertelt professor Vermeesch aan VRT NWS. Door naar de samenstelling te kijken, kunnen artsen dus vroegtijdig een diagnose stellen bij patiënten.
Gebaseerd op de NIPT
De onderzoekers hebben hun nieuwe ontwikkeling gebaseerd op de NIPT, de niet-invasieve prenatale test, waarbij artsen het aantal chromosomen van de foetus nagaan om onder andere het syndroom van Down op te sporen.
"In tegenstelling tot de NIPT, gaat de nieuwe technologie de fragmentjes in het celvrij DNA niet massaal tellen, maar kijkt het naar de begin- en startposities van de fragmentjes", legt Vermeesch uit. "Zo kunnen we vaststellen van welke weefsels de fragmentjes precies afkomstig zijn."
We willen de techniek ook testen op verschillende andere kankers en ziekten waarbij weefsels worden aangetast
De nieuwe technologie op basis van een bloedafname werd zowel bij vrouwen als mannen getest. "We hadden nooit gedacht dat we zoveel informatie zouden kunnen halen uit de kleine celvrije DNA-fragmenten", zegt Vermeesch.
Volgens de onderzoekers kan deze nieuwe ontwikkeling ook borst- en darmkanker in een heel vroeg stadium detecteren. "We willen de techniek ook testen op verschillende andere kankers en ziekten waarbij weefsels worden aangetast", zegt Vermeesch
Het onderzoek werd gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Nature Communications.