Spanje wil koste wat kost referendum over Catalonië voorkomen
Madrid
Elf hoge ambtenaren van het Catalaanse deelstaatbestuur en drie ondernemers, allen betrokken bij het referendum, werden woensdagochtend opgepakt door de politie. Tien miljoen stembiljetten werden in beslag genomen. Daarnaast heeft Madrid het beheer over de Catalaanse financiën overgenomen.
Wat in veertig jaar Spaanse democratie taboe was, wordt nu openlijk besproken: de Spaanse regering kan in geval van rebellie het bestuur over een deelstaat tijdelijk overnemen. De anarchistische partij, die Catalonië mede bestuurt, spreekt al van een staatsgreep.
De Spaanse regering is van plan resoluut vast te houden aan het verbod op een onafhankelijkheidsreferendum in Catalonië. De grondwet staat zo’n referendum immers niet toe. Door de volksraadpleging toch te willen doordrukken, ‘torpederen de Catalaanse bestuurders het recht van alle Spanjaarden om te beslissen wat hun land is’, zei premier Mariano Rajoy. ‘We hebben het al gezegd: het referendum kan niet doorgaan. Het spijt me.’ Het Catalaanse deelstaatbestuur beweert niets strafbaars te doen, aangezien het wetboek voor strafrecht geen artikel over referenda bevat.
arrestaties
De mensen die de Spaanse politie woensdag oppakte, waren hooggeplaatste ambtenaren, van wie de meesten uitgesproken voorstanders van de onafhankelijkheid. Zo werd de top van het Catalaanse departement van Financiën gearresteerd, evenals een overheidsdirecteur die verantwoordelijk is voor elektronisch stemmen. De Guardia Civil deed verder invallen bij meer dan veertig overheidsgebouwen, waaronder de Catalaanse ‘ministeries’ van Economie, Buitenlandse Zaken, Sociale Zaken en Werkgelegenheid en Bestuur.
Het Spaanse ministerie van Financiën besloot verder de Catalaanse kas te verzegelen. Het deelstaatbestuur mag geen uitgaven doen zonder toestemming van de centrale regering. Die is van plan ook de uitbetaling van de salarissen van de ambtenaren en de uitgaven aan onderwijs, zorg en sociale uitkeringen uit te voeren. ‘De regering garandeert dat er niet één euro aan een illegale activiteit wordt besteed’, verklaarde minister van Belastingen, Cristóbal Montoro.
De Catalaanse deelstaatspresident Carles Puigdemont reageerde furieus. ‘De staat heeft de facto de autonomie van Catalonië opgeschort. Wat Catalonië meemaakt, gebeurt in geen enkele staat in de Europese Unie. We zullen geen terugkeer naar de donkerste tijden accepteren. We roepen alle democraten in Catalonië en in het buitenland op democratie en burgerrechten te verdedigen.’
Duizenden mensen protesteerden woensdag voor de ministeries in Barcelona en op de Ramblas tegen het ingrijpen van de staat. Daaraan deden ook ambtenaren van de doorzochte overheidsinstellingen mee. Het ziet er niet naar uit dat alle Catalanen zich zomaar zullen neerleggen bij het verbieden van het referendum.
