Inge (51) kwam in haar studententijd haar oude vriendin, die ze op de middelbare school had gepest, tegen in de trein. "Jullie lieten me vallen voor niks", zei ze tegen Inge.
"Ik vond het vreselijk toen ze dat zei", vertelt Inge. "Zelf had ik het een beetje weggestopt, zo van: misschien viel het wel mee. Maar ik was flabbergasted, mompelde wat en weet niet eens of ik sorry zei. Hoe zeg je daar ook sorry voor?"
Op de basisschool werd Inge zelf gepest. En ook op de middelbare school vond ze in het begin geen aansluiting. Dat veranderde toen ze veertien werd en bij een vriendinnengroepje hoorde. "Wij liepen in de pauzes vaak een rondje door de binnenstad", vertelt ze. "Maar ineens wachtten we niet meer op een van die vriendinnen."
Inge weet niet waarom die vriendin er ineens niet meer bij mocht horen. "Ik durfde er ook niet tegenin te gaan, maar vond het heel onprettig en onveilig voelen. Ik wilde bij dat groepje blijven, maar vond het niet leuk voor haar. Ik was alleen bang dat het bij mij ook zou gebeuren."
Het pesten ging hierna door. "Bij pesten stel je je misschien een beeld voor waarbij mensen in een groep om iemand heen staan, maar wij deden alsof ze niet bestond", vertelt ze. "lk kon me zo goed voorstellen hoe het voor haar was en zag haar verdriet. Toch deed ik het."
Inge denkt nog veel terug aan deze tijd en voelt zich nog steeds schuldig. "Vooral als ik terugdenk aan dat ik zelf ben gepest en het vervolgens bij iemand anders deed", zegt ze, terwijl ze volschiet. "Je wil graag van jezelf denken dat je alles goed doet. Het is naar om erachter te komen dat je zulke dingen kan doen."
'Zij had wat ik graag wilde'
Paul (54) organiseerde in 2015 een reünie van de basisschool. Via Facebook was oud-klasgenoot Mieke uitgenodigd. Het leek haar leuk om te komen, maar niet als Paul er was. "Dat vond ik heel verdrietig", vertelt hij.
Op de basisschool hoorde Paul bij een groepje jongens dat haar pestte. Zo maakten ze opmerkingen over haar gewicht en kleding. "Ik weet nog goed dat Miekes moeder naar school stapte en de klas vroeg om te stoppen. Maar we waren een jaar of tien en lachten erom."
Achteraf denkt Paul dat hij Mieke pestte uit jaloezie. Dat realiseerde Paul zich toen hij een foto van haar moeder op Facebook voorbij zag komen. "Net als haar ben ik ook opgevoed door alleen een moeder. Haar moeder was een erg lieve, zorgzame en warme vrouw. Die had ik niet", vertelt Paul, die begint te huilen. "Ik deed het, omdat zij had wat ik zo graag wilde."
Paul heeft dit verhaal met Mieke gedeeld en zijn excuses aangeboden. "Dat waardeerde ze. Maar ook als ik haar op de reünie niet had gezien, dan had ik altijd geweten dat ik de pester was. Als volwassene besef je wat je als kind doet. Hoeveel impact het kan hebben, hoe klein het ook is."
'Ik wilde de coolste zijn'
Dirk (33) had op de basis- en middelbare school het gevoel dat hij er niet bij hoorde. Toen hij een hbo-opleiding ging doen, wilde hij daar verandering in brengen. "Ik wilde de coolste zijn", vertelt Dirk. "Ik speelde gitaar en ging ook meer uit dan mijn klasgenoten. Dat uitgaan deed ik niet voor mijzelf, maar ik was vooral bezig met dat gevoel van niet goed genoeg zijn."
Op de middelbare school ervoer Dirk een hiërarchie. "Zelf hoorde ik er niet bij, maar anderen hoorden er nog minder bij. Het was een soort machtsstrijd. Zelf heb ik meegedaan met pesten, maar er waren ook mensen die mij pestten. "
In zijn hbo-klas zat een jongen die niet veel met anderen praatte. Hij leek volgens Dirk ongelukkig. Om zich beter over zichzelf te voelen, begon Dirk op te scheppen wanneer hij in de buurt was.
"Dit heb ik twee keer gedaan", vertelt hij. "Hij was een makkelijk doelwit. Ik schepte dan op over uitgaan of over een vriendinnetje kunnen krijgen. Hij had dat overduidelijk niet en durfde waarschijnlijk in de avond niet eens de deur uit te gaan. Hij was dan zichtbaar teleurgesteld dat hij dat soort dingen niet voor elkaar kreeg."
Een paar maanden hierna hoorde Dirk dat deze jongen een einde aan zijn leven had gemaakt. Of het gepest de reden was, weet Dirk niet. "Er kwam een schuldgevoel omhoog. Ik vroeg me af of ik daaraan heb bijgedragen. Iemand had op z'n minst kunnen vragen hoe het met hem ging. En ik had ook die persoon kunnen zijn."
Dirk twijfelde over het delen van dit verhaal. "Ik heb er spijt van en denk er vaak aan terug. Wat ik deed, voelde als een reactie op wat ik tijdens mijn schooltijd ervaren heb. Eigenlijk was ik vooral bezig al die jaren van 'er niet bij horen' te compenseren. En die jongen die zelfmoord pleegde, was daar in mijn verbeelding slachtoffer van."
De achternamen van Inge, Paul en Dirk zijn weggelaten. Mieke is een gefingeerde naam. De volledige namen van de geïnterviewden zijn bekend bij de redactie.
Denk jij aan zelfdoding? Je bent niet alleen. Neem contact op met 113 Zelfmoordpreventie via www.113.nl of bel 113 (lokaal tarief) of 0800-0113 (gratis).
NUjij: Uitgelichte reacties