Het verhaal van de overvallen waarbij ‘de Reus’ van de Bende van Nijvel voorop liep

Vrijdag 27 september 1985. Het land baadt in zacht herfstweer, Madonna staat aan de top van de hitparade met Into the groove en ook in de Delhaize van Eigenbrakel reppen mensen zich ’s avonds nog richting aankopen voor de komende week.

In een camionette op de parking zitten een vader en zijn zoon te wachten op moeder en dochter in de winkel, wanneer plots drie gemaskerde mannen voor hen staan.

Lees ook: Groep Diane, de “cowboys” van de rijkswacht (+)

De mannen aarzelen niet en openen van dichtbij het vuur. De 43-jarige vader blijft achter met een gat in zijn hoofd, zijn 15-jarige zoon wordt onder het bloed en voor dood achtergelaten.

Een 13-jarige jongen die vlak voor de winkel wacht op zijn ouders, heeft meer geluk. Hij krijgt geen kogels in zijn lichaam maar een geweerloop tegen het hoofd. Als levend schild duwt de grootste van de drie overvallers het kind naar binnen. Een volwassen klant die tussenbeide wil komen, wordt zonder pardon afgeknald. Met een riotgun, een jachtwapen dat niet bedoeld is om te doden tenzij je van dichtbij vuurt. Exact wat de mannen doen.

Ter hoogte van de kassa wordt nog een klant zonder reden doodgeschoten, voor de overvallers zich weer uit de voeten maken met 200.000 Belgische Frank, omgerekend nog geen 5.000 euro.

De 13-jarige jongen die als levend schild diende wordt terug op de parking vrijgelaten als de drie bendeleden er in een klaarstaande Volkswagen Golf vandoor gaan.

Dit is de bende van Nijvel die op dat moment al 15 doden op de teller heeft. 12 in de drie voorgaande jaren, 3 in Eigenbrakel. In de taal van de streek noemen ze de rondtrekkende horror les tueurs fous du Brabant. De zotte moordenaars van Brabant.

Hoe zot de moordenaars zijn illustreert het volgende halfuur. Terwijl in Eigenbrakel de ravage duidelijk wordt, zet de Golf koers naar Overijse. Wanneer de politie en rijkswacht zich reppen naar de geteisterde Delhaize in Eigenbrakel, zet de bende alweer z’n zinnen op een volgend filiaal. Het is moeilijk te geloven dat de gemaskerde mannen in de 20 kilometer tussen Eigenbrakel en Overijse géén combi tegenkwamen die in de omgekeerde richting stoof.

Overijse

Omdat politie en rijkswacht dan nog niet eengemaakt zijn, duurt het een uur voor er in de provincie een politie-alarm wordt afgekondigd -Vlaams en Waals Brabant waren toen wél een. In dat uur slaagt de bende erin om kort voor sluitingstijd bij de Delhaize van Overijse te arriveren. De Golf GTI draait met gierende banden de parking op.

LEES OOK: In Aalst leeft het trauma sterk, maar blijft de scepsis groot: “Zal de waarheid na 31 jaar doofpot nog wel uitkomen?”

Zelfde maskers, zelfde patroon. Een 14-jarige jongen die op de parking aan het fietsen is, wordt zonder aarzelen neergeschoten. De bende duldt geen pottenkijkers, en zeker geen pottenkijkers die achteraf kunnen getuigen. Een andere man wordt weer als levend schild vooruit geduwd, maar dit keer neemt ‘de reus’ slechts één kompaan mee naar binnen. De andere kompaan wacht buiten, wellicht in de veronderstelling dat de politie wél binnen het uur gealarmeerd zou zijn.

Binnen volgt het beproefde scenario: zonder aarzelen schieten. Eerst in de wijnrekken, vervolgens in het hoofd van een kassierster. De reus roept in het Frans dat iedereen op de grond moet, hij draagt een lange jas.

Deze keer geen genade voor het levend schild; de zoon van een CVP-gemeenteraadslid die op de parking affiches aan het plakken was bezwijkt aan zijn verwondingen. Een bankier die al twee keer geraakt was, wordt helemaal doorzeefd als ‘de reus’ nog eens negen kogels afvuurt. In totaal brengt dat het aantal dodelijke slachtoffers in Overijse op vijf.

In tegenstelling tot de eerdere overvallen van de bende valt die vrijdagavond het brute en veel dodelijker geweld op. Geweld waarbij de reus voorop gaat. Hij grijpt het levend schild, hij deelt bevelen uit. In het Frans, al spreekt hij Nederlands ook. De bende lijkt met zijn imponerende aanwezigheid nog meer op een militair moordcommando dat niks op z’n weg heel laat. De reus is een man van minstens 1,90 meter. Toch lijkt ook hij niet ongenaakbaar. Getuigen verklaren hoe ze de grootste der overvallers in Overijse wat kreupel lopen vonden, alsof zijn ene been niet goed meekon met het andere. Het gevolg van verwondingen die hij zelf tijdens het roofmoorden opliep?

Aalst

En dan moest de bloedigste raid nog komen. Op 9 november, dik een maand na de vorige bloedbaden, duikt de bende weer op. Aan de Delhaize van Aalst, op een zaterdagavond deze keer. Om halfacht is daar weer een Volkswagen Golf, met onleesbaar gemaakte nummerplaat.

En weer dat nietsontziend geweld. Een voertuig dat de parking wil verlaten: onder vuur genomen door de reus. Een vader en zijn dochtertje dood. Een gezin dat met de boodschappen uit de winkel komt: afgemaakt door de reus, en door diens chauffeur. De zoon van het gezin kan weer de winkel in vluchten. Een man die ondertussen probeert te vluchten in zijn auto: in het achterhoofd geschoten door de reus.

In de winkel wordt het pas echt ijzingwekkend als de gevluchte zoon van zopas dekking zoekt bij de afdeling strips en andere bladen. De 9-jarige jongen schuilt er naast een schoolgenootje. Maar de grootste van de overvallers vindt hem. “Ik herinner mij ‘de reus’ alsof hij gisteren nog voor mij stond,” aldus David Van de Steen in 2010 in Het Nieuwsblad. “1,90 meter groot, met twee jassen over elkaar en daar bovenop nog een soort cape. Zijn mager en grauw gezicht was gedeeltelijk door een sjaal bedekt waarboven een opvallende puist op zijn wang te zien was.” Naast de puist is er ook nog schmink, en een pruik.

Die reus richt zijn riot gun met afgezaagde loop op David, grijnst…. en vuurt. Het geschut gaat door de muts van David én door zijn dijbeen, maar als bij wonder overleeft de jongen het salvo. Op de weg naar buiten maken de bendeleden nog twee oudere slachtoffers, een vrouw en een man. Een zestiger krijgt de riot gun van de reus tegen zijn hoofd en wordt doorboord met grove hagel. Beestachtig. De reus en de zijnen verdwijnen in hun Golf met openstaande koffer, van waaruit gevuurd kan op achtervolgers. Daarmee verdwijnt ook één van de meest mythische moordenaars in de geschiedenis van ons land in het verborgene, en in metershoge dossiers.

Aalst was de laatste en meteen ook de dodelijkste halte van de Bende van Nijvel. Nog eens acht doden, wat het totale aantal doden sinds dat eerste slachtoffer in 1982 op 28 brengt.

Opmerkelijk: onder de getuigenissen na de finale overval in Aalst onder meer de observatie dat ‘de reus’ laarzen droeg met centimetershoge hakken. Hakken, laat staan hoge, die een man van minstens 1,90 meter toch niet nodig heeft om imposant te zijn? Het voedt het vermoeden dat het niet om dezelfde reus ging die bij de eerdere passages in Eigenbrakel en Overijse mankte, en gewone bottines droeg. Dat er niet één reus was, maar verschillende reuzen. Het is tot vandaag de overtuiging van David Van de Steen, ondertussen 41 en met zijn tip voor het gerecht aan de basis van de ontmaskering van alvast één reus. Kristof Bohez