Tevredenheid? Daarvoor blijft Brexit te pijnlijk
Het blijft afwachten of May het akkoord door het Lagerhuis krijgt, de weerstand is groot. — © Belga
Ook al domineerden woensdagavond positieve gevoelens, de vrees voor het ‘Cameron-syndroom’ maakt dat de voorbereidingen voor een no deal en harde Brexit onverminderd doorgaan.
‘We zijn opgelucht. Maar nu moeten we zien of Theresa May het voorlopige akkoord ook voorbij het parlement loodst’, reageerde een EU-ambtenaar gisteravond voorzichtig op het nieuws uit Londen dat de Britse regering het ontwerpakkoord steunt.Al enkele weken zijn de Europese leiders in de ban van wat het ‘Cameron-syndroom’ wordt genoemd. De voorganger van de Britse premier maakte zich bij zijn Europese collega’s sterk dat een meerderheid van de Britten tegen een Brexit zou stemmen, nadat hij een pakket toegevingen had losgekregen. Het pakte op 23 juni 2016 anders uit.De vrees voor een herhaling van dit scenario maakt dat de Europese Commissie de voorbereidingen voor een no deal-scenario en een harde Brexit onverminderd voortzet. Michel Barnier, de hoofdonderhandelaar voor de Brexit van de Europese Commissie, liet alvast verstaan dat er niet heronderhandeld kan worden, als het Britse parlement dit ontwerpakkoord zou afwijzen: ‘De twee partijen moeten nu hun verantwoordelijkheid nemen.’Maar gisteravond domineerden positieve gevoelens, na intensieve onderhandelingen die zeventien maanden duurden: ‘Dit is een belangrijk moment. We hebben beslissende vooruitgang geboekt’, aldus Barnier, die het woord ‘tevredenheid’ niet in de mond wilde nemen. ‘Daarvoor is en blijft de Brexit te pijnlijk’, zei de Fransman. ‘Maar dit is een precies en gedetailleerd document dat juridische zekerheid biedt aan burgers en bedrijven. De Europeanen die in het Verenigd Koninkrijk wonen, zullen er kunnen blijven wonen en leven zoals voorheen. Omgekeerd geldt hetzelfde voor de Britten in Europa.’Dat beklemtoonde ook Guy Verhofstadt, de Brexit-onderhandelaar namens het Europees Parlement: ‘De rechten van de EU-burgers worden gegarandeerd door dit akkoord.’ Ambitieus partnerschapDe Commissie zette het ‘scheidingsakkoord’, dat liefst 585 bladzijden telt, gisteravond online. Daaruit blijkt dat de transitieperiode, die normaal loopt tot eind 2020, eenmalig kan worden verlengd. Maar de twee partijen willen al het mogelijke doen om voor die deadline een akkoord te sluiten dat de omstreden backstop voor de Ierse grens geheel of gedeeltelijk overbodig maakt.Als May het akkoord goedgekeurd krijgt door haar parlement, zullen onmiddellijk na de Brexit eind maart 2019 de onderhandelingen aanvatten over een toekomstig handels- en samenwerkingsakkoord, kondigde Barnier aan: ‘Er blijft nog veel werk over. De weg is nog lang en moeilijk om een duurzame relatie op te bouwen. Maar we willen een ambitieus partnerschap sluiten, zonder douanerechten of quota.’
Lees het volledige akkoord op www.standaard.be/brexitdeal
Nog een lange weg voor de Brexit
© afp
Zelfs als Theresa May de tegenstand binnen haar regering en eigen partij overwint, dan ligt nog heel wat werk op de plank voor de Britse premier.
May wil het ontwerpakkoord voor de Brexit bezegeld krijgen op de speciale Europese top die op 25 november op de agenda staat. Het akkoord daar goedgekeurd krijgen zou in principe een formaliteit moeten zijn. De Europese Unie heeft tot nu toe erg eensgezind onderhandeld over de Brexit, het lijkt weinig waarschijnlijk dat een van de lidstaten een akkoord toch nog zou torpederen.
In eigen land ligt het allemaal moeilijker. Zo wordt het een huzarenstuk om een meerderheid te vinden om de deal door haar eigen Britse parlement te loodsen. In principe moet May 320 parlementsleden voor zich winnen. Die heeft May niet zonder minstens de gedoogsteun van de Noord-Ierse protestanten van de DUP.
Lukt het dit jaar niet meer, dan kan het parlement begin 2019 de draad weliswaar weer oppikken. Maar dat is riskant. ‘May moet tot elke prijs voorkomen dat de parlementsleden een hele kerstvakantie de tijd krijgen om gaten in de deal te schieten’, zei een hoge diplomaat eerder tegen De Standaard. ‘Daarom is snelheid van cruciaal belang.’
Mocht ook die horde genomen worden, is het Europees Parlement aan zet. Dat moet voor 29 maart 2019 het licht op groen zetten. Die dag vertrekt het Verenigd Koninkrijk namelijk uit de Europese Unie.
Lukt dit alles voor 29 maart, dan gaat een transitieperiode in. Tijdens die periode moet het Verenigd Koninkrijk zich blijven houden aan de regels van de interne markt, maar kan het wel al onderhandelingen starten met derde landen over nieuwe handelsakkoorden. Ook met de Europese Unie zal dan overleg plaatsvinden, over de verdere invulling van de toekomstige relatie. Die transitieperiode loopt tot 21 december 2020. Pas daarna heeft het Verenigd Koninkrijk de EU definitief verlaten.
Struikelt May ergens gedurende dit hobbelige hindernissenparcours, dan lijkt het haast onmogelijk dat er voor 29 maart een nieuwe deal uit de bus komt, die ook nog eens door alle betrokken parlementen goedgekeurd wordt. In dat geval krijgen we een harde Brexit: van de ene op de andere dag is de Europese wetgeving dan niet langer van kracht in het Verenigd Koninkrijk, zijn de rechten van EU-burgers in het VK niet langer gegarandeerd, en komt er een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland.
