115 Belgische kinderen zitten nog in Syrië, en niemand wil hen redden

© AP

Een grootmoeder, moeder en twee zoontjes uit Aalst zitten al maanden hopeloos vast in Koerdisch Syrië. En ze zijn niet alleen: liefst 115 Belgische kinderen zitten volgens ­minister van Veiligheid Jan ­Jambon (N-VA) ergens vast in (gewezen) oorlogsgebied. Maar ons land maakt geen aanstalten om hen te gaan redden. “Waarom zouden we?”

pieter huyberechts

Al een half jaar zit ze opgesloten in het vluchtelingenkamp van Ayn Issa in Syrië. Selin Yildiz (25), een vrouw uit Aalst, past er op haar twee zoontjes, van wie ze in oorlogsgebied beviel. Ook Selins moeder van 41 zit gevangen in het kamp. Ze beweert dat ze haar dochter twee jaar geleden wilde redden, net zoals Dimitri Bontinck deed met zijn zoon Jejoen.

Hun advocaat Mohamed Ozdemir had de afgelopen maanden heel sporadisch contact met hen. Hij spreekt van een uitzichtloze situatie en vraagt zich af of onze Belgische overheid wel enige intentie heeft om hen uit Koerdisch gebied te ontzetten. Het antwoord is, na een rondvraag bij Belgische overheidsdiensten en gerechtelijke bronnen, duidelijk: neen. “Waarom zouden we?”

Welpen van het kalifaat

Bij Buitenlandse Zaken viel vrijdag te horen dat er geen bilaterale contacten bestaan met de Koerden in het noorden van Syrië, noch enige uitleveringsplicht van de Irakezen. Bovendien, zegt woordvoerder Matthieu Branders, is er sinds de val van Mosul en Raqqa nog geen enkele officiële vraag tot repatriëring van een landgenoot gekomen.

Volgens minister van Binnenlandse Zaken en Veiligheid Jan Jambon bevinden er zich momenteel zo’n 115 kinderen met de Belgische nationaliteit in Syrië en Irak. De meesten zijn “welpen van het kalifaat”: in oorlogsgebied geboren. Hun lot wordt – op papier toch – opgevolgd door Belgische jeugdparketten. “Probleem is dat we van hen amper info hebben”, zegt een hoge veiligheidsbron. “Dat maakt hen gaan redden er niet gemakkelijker op. Eerlijk? Het is een netelige kwestie die de regering qua mensenrechten zorgen baart, maar voorlopig worden er niets ondernomen om die kinderen naar hier te halen. Er is geen officieel aanspreekpunt en velen redeneren dat die moeders die situatie zelf gecreëerd hebben door naar oorlogsgebied te trekken.”

In principe kan ons land aan de Koerden vragen om de gevangengenomen vrouwen en kinderen over te dragen. De Syrische Koerden geven ook aan zo snel mogelijk af te willen van buitenlandse jihadisten. Sommige landen van herkomst, zoals Rusland, vroegen dan ook al om een overlevering. “Van België hebben we nog niets gehoord”, zei de Koerdische commandant Mahmoud Oso in Knack.

“Geloof me”, zegt advocaat Ozdemir, “mijn cliënte, bij verstek tot vijf jaar cel veroordeeld, zou geld geven om hier in een cel te komen zitten.”