Wie zich al verlekkert op een extra maandloon, zal bedrogen uitkomen: wat u moet weten over vakantiegeld

Je bent volop bezig met de planning van je vakantie. En dan kun je elk extraatje wel gebruiken. Gelukkig kunnen bijna alle bedienden en arbeiders in België genieten van vakantiegeld. Het bedraagt 92 procent van je laatste maandloon. Het is een soort van vergoeding voor de extra kosten die de vakantie met zich meebrengt. Voor de bedienden moet het normaal gezien uitbetaald worden op het moment dat ze hun grote vakantie opnemen. Maar in de praktijk is het in de meeste sectoren zo dat het jaarlijks op hetzelfde moment wordt uitbetaald, doorgaans samen met het maandsalaris van mei of juni.

Maar dit is maar één kant van het verhaal. “Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen enkel en dubbel vakantiegeld”, legt arbeidseconoom Stijn Baert (UGent) uit. “Enkel vakantiegeld is de compensatie voor verlofdagen tijdens het jaar. Bij bedienden betekent dit dat hun maandloon gewoon zal doorlopen, zelfs als ze vakantiedagen opnemen. Bij arbeiders werkt het anders. Als ze vrij nemen, zullen die dagen niet betaald worden. Zij krijgen het volledige bedrag als compensatie in één keer uitbetaald, samen met het dubbel vakantiegeld.”

Dat dubbel vakantiegeld is het extra bedrag dat je in mei of juni op je rekening ziet verschijnen. Baert: “Arbeiders krijgen dus een groter bedrag in mei of juni, maar zij hebben de maanden voordien dan ook minder loon gekregen als ze vrij namen. Dat verschil tussen arbeiders en bedienden is nog een overblijfsel uit het verleden. Het zou logischer zijn als dat verdwijnt. Maar goed, veranderingen verlopen vaak nogal traag.”

Volle pot betalen

Wie zich al verlekkert op een extra nettomaandloon, zal bedrogen uitkomen. Je zult merken dat van het dubbel vakantiegeld netto veel minder overblijft dan van je maandloon. “Dat is voor velen nogal schrikken. Bij het nettomaandloon wordt rekening gehouden met allerlei kortingen, zoals de belastingvrije som die hoger is als er meer kinderen ten laste zijn. Maar op je vakantiegeld betaal je gewoon de volle pot.” Gezien de snelle progressiviteit van onze belastingen neigt dat al snel naar 50 procent, zelfs bij relatief bescheiden lonen.

Dit heeft als neveneffect dat het verschil tussen het maandloon en het vakantiegeld voor lagere lonen veel groter is. “De mensen die veel verdienen, betalen op hun maandloon al een hoog percentage aan belastingen. Bij lagere lonen wordt er door de vele kortingen niet zoveel afgehouden aan bedrijfsvoorheffing. Maar op het vakantiegeld is dat dus wel het geval.”

Een voorbeeldje: iemand met een brutoloon van 2.000 euro houdt een nettomaandloon van 1.750 euro over. Van zijn vakantiepremie van 1.840 euro bruto blijft er 1.023 euro over, slechts 58 procent van het maandloon. Voor iemand met een brutoloon van 6.000 euro loopt dat op naar 61 procent (3.409 euro loon en 2.076 euro vakantiegeld).

Bij de uitbetaling van de dertiende maand – een extra bonus in verschillende sectoren op het einde van het jaar – wordt zo’n hoge belastingdruk vermeden door de werknemer de keuze te geven om voor extralegale voordelen te kiezen, zoals een tankkaart, bedrijfsfiets of laptop. Baert: “Maar voor het vakantiegeld is dat niet mogelijk, omdat dat wettelijk vastgelegd is: het moet gewoon uitbetaald worden.”

Ben je nog maar pas afgestudeerd en begin dit jaar aan de slag gegaan, dan heb je pech. Het dubbel vakantiegeld wordt berekend op basis van je prestaties van het jaar voordien. Je zult dit jaar dus nog niets krijgen.

België is een van de weinige landen waar er verplicht dubbel vakantiegeld wordt uitbetaald. Enkel in de Scandinavische landen en in Nederland hebben ze gelijkaardige systemen.