Amnesty International waarschuwt: ‘Stille diplomatie bij Saudi-Arabië zinloos’
Amsterdam
Nederland moet het mensenrechtenbeleid ten opzichte van Saudi-Arabië fundamenteel herzien, stelt het donderdagavond door Amnesty International gepubliceerde rapport Spreken is Zilver, Zwijgen blijft Fout. Volgens de mensenrechtenorganisatie blijkt dat het huidige Nederlandse beleid van stille diplomatie geen enkel positief effect heeft gehad op de situatie van mensenrechtenverdedigers in dat land.
Na de vermoedelijke moord op de Saudische journalist Jamal Khashoggi in het Saudische consulaat in Istanbul besloot Nederland een grote handelsmissie naar Saudi-Arabië, gepland in december en aangevoerd door minister van Financiën Wopke Hoekstra, op te schorten. Ook pleit premier Mark Rutte er in Europees kader voor om minder wapens te leveren aan de oliestaat. Nederland zou al ‘restrictief’ zijn.
Maar volgens Amnesty is dit ten ene male onvoldoende. ‘Nederland zou dit moment moeten aangrijpen om zich publiekelijk uit te spreken voor de vrijlating van Saudische mensenrechtenverdedigers, die enkel vastzitten vanwege hun vrije meningsuiting.’
gedecimeerd
De afgelopen jaren is de Saudische mensenrechtenbeweging gedecimeerd. Tal van onschuldige activisten zitten lange gevangenisstraffen uit, daarnaast hangt vrouwenrechtenactivisten tientallen jaren gevangenisstraf boven het hoofd. De reactie van Nederland op deze toenemende repressie heeft zich de afgelopen jaren beperkt tot het ‘delen van zorgen’ met de Saudische autoriteiten, stelt Amnesty. ‘Nederland moet stoppen met het doen van halfslachtige uitspraken over het arresteren van onschuldige activisten. De internationale gemeenschap moet nu met volle overtuiging tot de vrijlating van mensenrechtenactivisten oproepen’, aldus Eduard Nazarski, directeur van Amnesty International Nederland.
Sinds 2011 monitort Amnesty de Nederlandse inspanningen voor Saudische mensenrechtenverdedigers. In het laatste rapport uit 2015 concludeerde Amnesty al dat de inzet in nevelen bleef gehuld en dat Nederland en de EU de Saudische autoriteiten nooit publiekelijk oproepen tot de vrijlating van gewetensgevangenen. Nederland blijft zich echter beroepen op het feit dat stille diplomatie effectiever zou zijn. ‘Deze claim door de regering wordt niet gestaafd door feiten. De afgelopen drie jaar werden zes prominente mensenrechtenverdedigers veroordeeld tot lange gevangenisstraffen en ten minste dertien activisten opgepakt. Ook de deportatie van mensenrechtenverdediger Mohammed al-Otaibi en de ontvoering van vrouwenrechtenactivist Loujain al-Hathloul van Abu Dhabi naar Saudi-Arabië veroordeelde Nederland niet.’
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo zei donderdagavond tegen president Donald Trump dat de Verenigde Staten Saudi-Arabië nog een paar dagen de tijd moeten geven om het onderzoek naar de verdwijning van Khashoggi af te ronden. De Russische president Vladimir Putin ziet geen redenen de relaties met Saudi-Arabië te herzien. Hij zei donderdag dat ‘Rusland niet genoeg informatie heeft over de onverklaarde verdwijning van een Saudische journalist.’ <
