Gaan die watervlugge Russische schaatsers nou wel of niet naar Pyeongchang?

Met de snelste slotronde van het hele veld (27,0 seconden) loste Denis Joeskov zaterdag de belofte in die een wedstrijd in Salt Lake City altijd in zich draagt. Hij reed op de snelste baan ter wereld een nieuw wereldrecord op de 1.500 meter: 1.41,02. Tweehonderdste dook de drievoudige wereldkampioen uit Rusland onder de oude toptijd van Shani Davis, een tijd die op twee dagen na 8 jaar had standgehouden.

Joeskov had in de aanloop naar de wereldbekerwedstrijden in Calgary en Salt Lake City aangekondigd dat hij het wereldrecord wilde aanvallen. In Canada lukte dat vorige week niet. Dat hij er op de Utah Olympic Oval wel in slaagde, bewees het doorzettingsvermogen van de 28-jarige Joeskov.

Afgelopen week schorste het Internationaal Olympisch Comité Rusland voor de komende Winterspelen. Individuele Russische sporters zijn onder neutrale vlag welkom, mits zij van onbesproken gedrag zijn. Joeskov is dat niet. Op 17-jarige leeftijd werd hij betrapt op marihuanagebruik en voor twee jaar geschorst. Het lijkt daarmee een uitgemaakte zaak dat hij zal ontbreken in Zuid-Korea.

Ondanks de wetenschap dat hij het belangrijkste toernooi zal missen, ging Joeskov de dagen voor de wereldbeker ijzerenheinig door met zijn wedstrijdvoorbereiding. Ook tijdens de race wist hij zich af te sluiten van de onrust. Niemand rijdt ongeconcentreerd een wereldrecord op de best bezette afstand van de schaatssport.

Hij was niet de enige in de Russische ploeg die zich niet had laten afleiden door de storm die om hen heen woedt. Ruslan Moerasjov, die geen dopingverleden heeft, won zaterdag de tweede 500 meter van het weekend. Hij bleef met 34,02 een fractie verwijderd van het wereldrecord van 33,98, twee jaar geleden gereden door zijn landgenoot Pavel Koelizjnikov.

De wereldrecordhouder zelf had de pech tweemaal de laatste binnenbocht te moeten rijden. Op de snelle ijsbaan in Salt Lake City is het bijna ondoenlijk om die krappe laatste bocht onder controle te houden. Dat lukte hem beide keren niet. Hij was niet de enige. In alle ritten van zaterdag was de rijder die de laatste buitenbocht reed de beste.

0,02 onder WR

8 jaar hield het wereldrecord van Shani Davis stand op de 1.500 meter. Denis Joeskov dook er zaterdag in Salt Lake City met tweehonderdste van een seconde onder.

Afgesloten

Het is opvallend hoe rustig de Russische schaatsers blijven onder het besluit van het IOC en de onzekerheid die dat met zich meebrengt. Joeskov had zich bewust afgesloten van het nieuws, vertelde hij voor de camera van de NOS. Zijn coach Kosta Poltavets vertaalde. 'Ik heb zo min mogelijk informatie laten binnendringen.'

Hij heeft de vraag of hij de Spelen zal missen voor zich uitgeschoven en blijft dat doen. Hij hoopt namelijk dat de uitsluiting van het IOC hem niet zal treffen. Die marihuana, dat was een jeugdzonde van een tiener, zo vinden hij en zijn coach. Hij was 17 en is tijdens zijn topsportcarrière nooit positief getest. 'Het is niet aan mij, maar door de jaren heen heb ik bewezen dat ik schoon ben.'

Het wordt niet alleen spannend voor de Russen wat precies de gevolgen zullen zijn van de straf die het IOC heeft uitgedeeld. Ook voor de andere landen is het belangrijk om te weten wie er wel en wie er niet zal meestrijden om de medailles. Het meest - afgaand op afgelopen weekend - voor Nederland.

Op de 1.500 meter reed Koen Verweij naar de tweede plaats achter Joeskov, de man met wie hij de laatste maanden trainde. De blonde Noord-Hollander scherpte het Nederlands record van 1.41,95 dat hij een week eerder had gereden aan tot 1.41,63. Ondanks zijn tijd was hij ontevreden met zijn rit. Zonder foutjes was hij het misschien die zich wereldrecordhouder had mogen noemde, dagdroomde hij na afloop. Achter Verweij reed Thomas Krol op gepaste afstand naar de derde tijd: 1.42,63.

Medaillekandidaten

Ook op de 500 meter waren het de Nederlanders die achter de Russische winnaar de podiumplaatsen bezetten. Kai Verbij was met 34,13 net iets sneller dan zijn ploeggenoot Dai Dai Ntab, die 35,15 reed. Hij hield daarmee wereldrecordhouder Koelizjnikov (34,16) net van het podium.

Als Joeskov en Koelizjnikov straks ontbreken in Zuid-Korea, dan zijn dat twee belangrijke medaillekandidaten die de Nederlandse schaatsers kunnen wegstrepen. Naar alle waarschijnlijkheid zal ook Poltavets ontbreken, want coaches die betrapte schaatsers hebben begeleid, zijn eveneens uitgesloten van de Spelen. Dat zal een harde dobber zijn voor schaatsers als Moerasjov. Zij mogen wel naar Pyeongchang, maar niet met de Nederlands-Oekraïense succescoach aan hun zijde. Zullen zij dan net zo koelbloedig zijn als afgelopen weekend?

De een zijn dood is de ander zijn brood. De Nederlanders zouden flink kunnen profiteren van het mes dat het IOC-besluit in de Russische equipe zet. En zelfs als het IOC over het hart strijkt en Joeskov wel laat starten, dan blijft het ongewis of hij zijn status als topfavoriet als wereldrecordhouder kan waarmaken. De geschiedenis is hem ongunstig gezind. De afgelopen vier olympische toernooien ging het goud op de koningsafstand nooit naar de wereldrecordhouder.

Dus zelfs als Joeskov meedoet, kan Verweij - met in zijn kielzog de Nederlandse schaatsfans - zich altijd nog aan dat statistisch feitje vasthouden.