Nederlandse milieuorganisatie start klimaatzaak tegen grootbank ING
Vandaag zet de Nederlandse milieuorganisatie Milieudefensie de eerste grote stap in haar rechtzaak tegen ING. Milieudefensie dagvaardt de grootbank omdat die projecten en sectoren zou blijven financieren die de klimaatcrisis verergeren.
"De bankier van de klimaatcrisis", zo noemt Milieudefensie de grootste bank van Nederland, ING. Milieudefensie verwijt ING dat die zich niet zou houden aan het klimaatakkoord van Parijs, en "willens nillens de toekomst van onze kinderen en kleinkinderen ondermijnt."
Daarom levert Milieudefensie samen met de mede-eisers vandaag officieel de dagvaarding af bij het hoofdkantoor van ING in Amsterdam.
"Geld heeft een essentiële impact op de energietransitie, en op alle sectoren van de economie", zo motiveert campagneleider Nicky van Dijk de keuze om ING voor de rechter te slepen. "Banken financieren de toekomst. Hun keuze om een nieuw gasveld te financieren in plaats van een nieuw windmolenpark, creëert een lock-in-effect (nieuwe installaties moeten vaak tientallen jaren gebruikt worden om de investering te doen renderen, red.)."
Volgens Milieudefensie financiert ING nog steeds bedrijven die nieuwe fossiele projecten starten. Nochtans zeggen onder andere het Internationaal Energieagentschap en het VN-Klimaatpanel IPCC dat daar geen ruimte meer voor is als we de opwarming van de Aarde willen beperkten tot 1,5 graden Celsius.
Wat betekent die 1,5 graden Celsius precies? Volgens klimaatwetenschappers moeten we de opwarming van de Aarde door de uitstoot van menselijke broeikasgassen zoveel mogelijk zien te beperken. Vandaag zitten we aan zo'n 1,3 graden Celsius extra sinds het begin van de Industriële Revolutie, en stevenen we af op zo'n 2,7 graden. Vanaf 1,5 graden Celsius dreigen de gevolgen snel veel ernstiger te worden, zoals bosbranden, hittegolven, smeltende ijskappen en afstervende koraalriffen.
Nog volgens Milieudefensie heeft ING "al tientallen jaren lang actieve kennis van de klimaatcrisis en hoeveel het daar zelf aan bijdraagt. Toch stoot het volgens eigen cijfers anderhalf keer zoveel uit als heel Nederland, heeft het 30 miljard euro aan uitstaande leningen voor fossiele projecten, en is de trend stijgend."
Milieudefensie eist dat ING zijn uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 halveert en daarna verder afbouwt, vooral in sectoren zoals de staalindustrie en de luchtvaart. Ook mag het geen nieuwe olie- en gasprojecten meer financieren en met het een "goed klimaatplan" vragen van alle grote bedrijven die het financiert.
ING noemt eisen onredelijk
Milieudefensie formuleerde zijn eisen een eerste keer in januari vorig jaar, in een brief aan ING. Er volgde een nieuwe brief in januari dit jaar met extra eisen. Volgens de milieuorganisatie antwoordde ING beide keren dat het niet wilde ingaan op die eisen.
Nochtans nam ING de voorbije jaren daadwerkelijk enkele grote klimaatbeslissingen. Zo zegt het geen nieuwe olie- en gasvelden meer te financieren, en tegen 2040 alle resterende financiering voor olie- of gaswinning uit te zullen doven.
In september ging ING zelfs nog verder. Toen kondigde de grootbank aan dat hij alle financiering tout court schrapt voor de olie- en gasbedrijven die toch nog nieuwe velden blijven openen. Maar Milieudefensie acht dat onvoldoende. Het wijst erop dat het enkel gaat om zogenaamde pure-play bedrijven. Dat zijn bedrijven die enkel actief zijn in die sector. Het grote merendeel van de nieuwe velden wordt echter geopend door bedrijven die ook nog andere activiteiten hebben, en die blijft ING wel financieren.
Blijf op de hoogte met onze nieuwsbrief Ons Klimaat
Alles wat je moet weten over de klimaatverandering. Waar staan we en hoe moet het nu verder, in Vlaanderen, België, Europa en daarbuiten?
VRT NWS contacteerde ING, maar de bank wilde liever niet concreet ingaan op de beschuldigingen van Milieudefensie.
Woordvoerder Daan Wentholt noemt de eisen wel "onrealistisch en onredelijk". "Ze weerspiegelen niet de rol van een bank in de transitie en ondersteunen niet de systeemverandering die moet plaatsvinden."
"We delen de bezorgdheid over het klimaat, maar verschillen van mening over welke actie daarvoor nodig is. We hadden liever onze bestaande dialoog voortgezet, maar zullen uiteraard onze aanpak in de rechtszaal toelichten."
ING zegt te "blijven vertrouwen" op zijn klimaataanpak, onder andere door klanten te helpen om koolstofarm te worden en door koolstofarme technologieën te financieren.
Milieudefensie laat zich niet ontmoedigen door opdoffer in Shell-zaak
Milieudefensie blijft dus strijdbaar, hoewel het in november nog een uppercut incasseerde.
Toen besliste de rechter in hoger beroep dat het energiebedrijf Shell toch niet verplicht kan worden om zijn uitstoot terug te dringen. Daarmee werd een historische uitspraak uit 2021 teruggedraaid. Die klimaatzaak, die Milieudefensie had aangespannen tegen Shell, werd een voorbeeld voor andere klimaatzaken wereldwijd. Milieudefensie kondigde in februari evenwel aan dat het in cassatie gaat.
Volgens Donald Pols, directeur van Milieudefensie, heeft de milieuorganisatie zijn strategie tegen ING "niet fundamenteel gewijzigd" na de verwikkelingen in de Shell-zaak. "Alles stond al in de eerste brief die we naar ING hebben gestuurd. Al hebben we wel enkele klemtonen verlegd."
Het is nu afwachten op het oordeel van de rechter. Dat kan nog wel even duren. Naar verwachting zullen de hoorzittingen pas volgend jaar van start gaan. Milieudefensie hoopt op een vonnis ergens in 2027.