Syrische luchtafweer begaat kapitale blunder en haalt Russisch spionagevliegtuig neer: 15 doden
De Russen hebben een van hun belangrijkste spionagevliegtuigen nabij Syrië verloren. Het neerhalen van het toestel, een Ilyushin-20, was een kapitale blunder van de Syrische luchtverdediging. Het vliegtuig werd door de Syriërs getroffen tijdens het afweren van Israëlische luchtaanvallen.
De Russische president Vladimir Poetin sprak van "een tragisch ongeval". Hij wilde Israël niet de schuld geven. Het ministerie van Defensie in Moskou stelde dat land eerder op de dag wel verantwoordelijk, omdat het onverwacht luchtaanvallen uitvoerde op doelen in Syrië. Het is voor het eerst sinds de Russische interventie vier jaar geleden begon, dat de militaire coördinatie in het Syrische luchtruim tussen de Russen en Israëliërs hapert. Moskou zou ditmaal niet tijdig door Israël zijn geïnformeerd. Poetin heeft zich daarover gisteravond bij de Israëlische premier Netanyahu beklaagd in een telefoongesprek.
Volgens Moskou bevond de Ilyushin-20 zich boven de Middellandse Zee, op zowat 35 kilometer van de Syrische kust, toen het plotseling van de radar verdween en het contact werd verbroken. De inzittenden, vijftien militairen, zijn omgekomen.
Het toestel was na een verkenningsmissie onderweg naar de Syrische luchtmachtbasis Hmeymim, het zenuwcentrum van de Russische aanvalsoperaties vlakbij Latakia. Deze havenstad was maandagavond het toneel van een Israëlische luchtaanval. Volgens de Syrische regering kwamen militaire doelwitten bij Latakia onder vuur van 'vijandelijke raketten'.
Hierop kwam de Syrische luchtverdediging in actie. Rusland erkende dat de Syriërs per ongeluk de Il-20, die probeerde te landen, hadden geraakt.
Damascus beschuldigt Israël geregeld van luchtaanvallen in Syrië. Het Syrische leger, dat beschikt over een uitgebreid luchtafweersysteem van Russische makelij, probeert vaak de Israëlische F-16's en F-15's neer te halen met luchtdoelraketten.
Nachtelijke aanval
Israël erkende onlangs dat het in de afgelopen twee jaar meer dan tweehonderd luchtaanvallen heeft uitgevoerd in Syrië, voornamelijk tegen militaire doelwitten van Iran en van de Libanese strijdgroep Hezbollah. Beide steunen het Syrische leger in de strijd tegen de rebellen.
Volgens het Russische ministerie van Defensie waren vier Israëlische F-16's betrokken bij de nachtelijke aanval bij Latakia. Ook de Franse marine zou aan deze operatie hebben meegedaan, suggereerde Moskou in een verklaring. "Tegelijkertijd nam de Russische radar het afvuren van raketten waar vanaf het Franse fregat Auvergne", zegt het ministerie van Defensie.
In de Middellandse Zee bevinden zich nu een groot aantal Russische en westerse marineschepen. De Russische marine heeft zo'n vijftien oorlogsschepen gestuurd naar het gebied ten westen van Latakia.
De Russische schepen zouden een aanval op rebellen in de Syrische provincie Idlib vanaf grote afstand moeten ondersteunen met precisie-aanvallen met de hightech Kalibr-kruisraket, de belangrijkste kruisraket van de Russen. Marineschepen van de NAVO houden de Russische armada in het oosten van de Middellandse Zee continu in de gaten.
Afluisteren rebellen
Het neerhalen van de Ilyushin-20 is een van de belangrijkste Russische militaire verliezen in Syrië. Moskou stuurde het toestel in 2015 naar Hmeymim om de aanvalsoperaties tegen de Syrische rebellen te ondersteunen. Het vliegtuig is volgestouwd met sensoren, antennes en een moderne radar om onder andere in de gaten te houden wat op de grond gebeurt.
De Il-20 werd met name gebruikt om communicatie van de rebellen af te luisteren en om te bepalen waar ze zich bevinden, zodat Russische MiG's en Soekhoi's luchtbombardementen konden uitvoeren. De Russen zetten het toestel vaak in Europa in, zoals tijdens NAVO-oefeningen, om inlichtingen te verzamelen en NAVO-leden te bespioneren.
Sinds de Russische interventie in Syrië begon, staat Moskou voortdurend in contact met Israël om militaire botsingen in het Syrische luchtruim te voorkomen. Rusland knijpt een oogje dicht als het om de Israëlische luchtaanvallen gaat. Omgekeerd bemoeit Israël zich niet met de Russische luchtaanvallen op de rebellen.
Meestal wil Israël berichten over luchtaanvallen op doelen in Syrië bevestigen noch ontkennen. De Israëlische strijdkrachten gaven de aanval van maandagavond evenwel toe. Het doelwit zou een fabriek zijn geweest die wapens voor Hezbollah produceert.
De laatste twee jaar bestookt de Israëlische luchtmacht steeds meer Iraanse militaire doelwitten. Begin dit jaar zette Israël bij zo'n aanval voor het eerst de F-35 in, de JSF. Het was de eerste aanvalsmissie wereldwijd van het Amerikaanse toestel.