Er zijn leukere plaatsen om onderzoek te doen: Britse, Franse en Italiaanse onderzoekers doken twaalf weken lang de toiletten van drie ziekenhuizen in op zoek naar bacteriën. Ze wilden weten in welke wc’s de meeste beestjes hangen: in die waarin een droger met harde lucht de waterdruppels van je handen blaast of die met papieren doekjes. Wat blijkt? In de Franse en Britse ruimtes met jet dryers werden vijf keer meer bacteriën op de grond gevonden dan in die met doekjes. In Italië werden dan weer meer microben gevonden op de blazer dan op de doekjesmachine.

En dat ligt in de eerste plaats aan ons, zegt hoofdonderzoeker Mark Wilcox van de universiteit van Leeds. “Het probleem begint al omdat sommigen hun handen niet goed wassen. Drogen ze die dan in een jet dryer, dan vliegen de microben in het rond. Op het apparaat zelf, maar mogelijk ook op de grond en andere plekken. Wie dat aanraakt, loopt een risico op besmetting met een bacterie of virus.”

Daarom besluiten de onderzoekers dat de handblazers beter niet gebruikt worden in toiletten van ziekenhuizen.

Viroloog Marc Van Ranst (KU Leuven) roept hetzelfde op. “Dat die harde blazer op festivals wordt gebruikt met zo’n massa volk, daar zie ik het nut van in. Maar in een ziekenhuis? Daar moet hygiëne primeren. Ze horen niet in ziekenhuizen.” Microbioloog Rudy Calders van het Provinciaal Instituut voor Hygiëne sluit zich daarbij aan. “Zeker omdat er al zoveel maatregelen voor handhygiëne bestaan in het ziekenhuis.”

Ook niet in cafetaria

De Hoge Gezondheidsraad verbiedt ze nu al in de zorgzones, klinkt het bij het UZ Gent. Al zien ze die daar ook liever niet in de cafetaria of bezoekersruimte. “Als patiënten even een luchtje scheppen en daar naar toilet gaan, lopen ze ook risico”, zegt Isabel Leroux-Roels, hoofd van het infectiepreventieteam. “We dachten erover na om de papieren doekjes door die blazers te vervangen in publieke ruimtes, om duurzamer te zijn. Maar misschien introduceren we de blazers daar beter niet.”

Tot onvrede van de fabrikanten, zoals Dyson. “Wij hopen dat bedrijven en overheden zich niet laten beïnvloeden door misleidende bangmakerij. Want onderzoeken als deze zijn gefinancierd door de papierindustrie, dat is misleidend. Uit het enige objectieve onderzoek dat er was, door Campden BRI, bleek dat ze even hygiënisch zijn als papier.”

En zelfs als dat niet zo is, kan je zonder smetvrees in een wegrestaurant naar toilet gaan, zegt Calders. “De gevonden bacteriën in het onderzoek – stafylokokken en enterobacteriën – komen overal voor. Een gezonde mens zal daar niet ziek door worden. Maar bij ­verzwakte mensen kunnen ze wel infecties veroorzaken en die gevolgen zijn ernstiger.”