Direct naar artikelinhoud
OpinieAyke Gubbels

Door daders als slechteriken in de hoek te zetten zonder te praten over wat er net misliep, blijven we ter plekke trappelen

Bart De Pauw voordat hij het gerechtsgebouw betrad.Beeld Roxi Pop

Ayke Gubbels is consultant rond grenzen en expert rond seksueel grensoverschrijdend gedrag in de sociale sector. Ze richtte in 2019 ook PUNT. vzw op. Gubbels reageert op de commotie rond de docu Het proces dat niemand wou. ‘De discussie die nu op tafel ligt rond het uitzenden van Het proces dat niemand wou is niet relevant.’

Unpopular opinion: het verhaal van de andere kant, in dit geval meneer De Pauw, heeft een plaats in het debat rond seksueel grensoverschrijdend gedrag. Dat daders geen gevoelloze monsters zijn die in de bosjes zitten te wachten op hun slachtoffers mag naderhand wel eens duidelijk zijn. Natuurlijk heeft deze zaak ook voor De Pauw en zijn omgeving een weerslag. En ja, ook dat leed mag bestaan en zichtbaar zijn.

Ik sta te springen om de dialoog te openen over de duizenden redenen waarom grenzen overtreden worden en wat het doet met zij die het doen. Welke redenen ziet De Pauw zelf voor zijn gedrag? Hoe is het om te merken wat het effect van dat gedrag op is de slachtoffers?

Maar ook: wat deed het met zijn identiteit, omgeving en visie op de wereld en wie hij is als mens? Hoe kunnen we als maatschappij leren praten over alle aspecten van grensoverschrijdend gedrag? Want door vingers te wijzen naar alle daders als slechteriken en ze in de hoek te zetten zonder te praten over wat er net misliep, blijven we ter plekke trappelen.

Maar kunnen we dat dan alsjeblieft doen zonder de slachtoffers gewoon weer aan de kant te zetten? Een simpel advies van de therapeut die dit schrijft: wil je met iemand een oprecht gesprek aangaan, start dan vanuit erkenning voor diens ervaring en leed.

We kunnen niet ontkennen dat schuldinzicht en verontschuldigingen pas laat kwamen. We kunnen niet ontkennen dat de stem van deze vrouwen ondertussen volledig door het slijk wordt gehaald omdat “Bart toch geen monster is”.

Two things can be true. De Pauw is geen monster én het verhaal van deze slachtoffers is waarheid en moet gehoord worden. Twee ervaringen kunnen naast elkaar bestaan zonder dat ze elkaar hoeveel neerhalen.

Rol van de VRT

En als laatste, wil ik heel graag een speler in dit verhaal toevoegen waar we klaarblijkelijk moeilijk over praten: VRT, de mediagigant die garant zou moeten staan voor een eerlijke en transparante omgang met zaken als dit. Die VRT draait in alle hetze mee met de wind. Misschien moeten we eens in vraag stellen wat haar aandeel was in de opvolging van deze zaak?

De discussie die nu op tafel ligt rond het uitzenden van Het proces dat niemand wou is niet relevant. Het niet uitzenden en vervolgens wel uitzenden is een farce die alleen maar olie op het vuur gooit. Er is een gebrek aan communicatie en voornamelijk: transparantie.

Dat zorgt, opnieuw, voor verdeeldheid. We voeren opnieuw de discussie ‘Is De Pauw hard genoeg gestraft?’. We zijn boos op elkaar: de chouchou moet opnieuw tv mogen maken, of: hij is een grote viezerik.

Zouden we het niet beter hebben over de onderliggende mechanismes? Waarom kon gebeuren wat gebeurd is? En vooral: wat kunnen wij, VRT en De Pauw – of elke persoon met invloed – doen om te vermijden dat dezelfde fouten gemaakt worden?