“Melikan is een fantastische N-VA’er”

“Melikan is een fantastische N-VA’er, een fantastische kerel.” Theo Francken staat in het groen, naast Melikan Kucam. In een promofilmpje is het N-VA-kopstuk vol lof voor de man die op plaats vijf van de Mechelse lijst staat. “Ik steun hem volledig. Als staatssecretaris voor Asiel en Migratie hebben we ook vaak samengewerkt de voorbije jaren. Dus geef uw stem.” Dat was afgelopen zomer, net voor de gemeenteraadsverkiezingen. Nu is Kucam opgepakt in een onderzoek naar mensensmokkel. Hij zou geld hebben aanvaard voor het regelen van humanitaire visa.

Francken reageert gechoqueerd. “Die man stond hoog aangeschreven in de gemeenschap, iemand die je lijkt te kunnen vertrouwen”, zegt hij aan VTM Nieuws. “Het parket moet dit verder uitzoeken.” Hij geeft wel aan dat er geruchten waren, maar dat hij en zijn kabinet altijd correct hebben gehandeld.

Maar wie is die Kucam en wat is zijn politieke gewicht? Op zijn Facebook-profiel duikt hij regelmatig op op de foto naast N-VA-kopstukken. Afgelopen weekend nog op de nieuwjaars­receptie poseerde hij naast Zuhal Demir, Jan Jambon Steven Vandeput en Francken.

Francken is de figuur die het vaakst terugkeert op de tijdlijn. Bij de voorstelling van zijn boek Continent zonder grens, bij een paasmis van de Assyrische christenen in Mechelen. Maar vooral: in twee posts bedankt Kucam de staats­secretaris en zijn kabinet expliciet voor de hulp om een “honderdtal Assyrische christenen een veilige thuishaven te bieden”. Ook de kabinetsmedewerker van Francken verantwoordelijk voor de humanitaire visa duikt regelmatig op. Hij is meer dan een lokale politicus die zich belangrijk wil maken door op de foto te gaan met een van de grote kanonnen.

“Ik ging ervan uit dat ze een goede band hadden”, zegt Bart De Nijn, ex-schepen in Mechelen voor N-VA. Hij stapte begin dit jaar over naar CD&V. “Hij slaagde erin Francken verschillende keren naar Mechelen uit te nodigen.”

Eén stem te kort

Kucam, die werkt op het OCMW in het Brusselse Ganshoren, startte in 2006 zijn politieke carrière, en wel als CD&V’er. Hij kwam op de kartellijst CD&V/N-VA net één stem tekort om verkozen te raken voor de gemeenteraad. Hij kreeg een zitje in de OCMW-raad beloofd, maar dat kwam er uiteindelijk niet. Hij stapte boos over naar N-VA en raakte in 2012 alsnog in de gemeenteraad.

In 2014 stond hij op de 21ste plaats op de Vlaamse N-VA-lijst in de provincie Antwerpen. Tijdens de campagne mocht hij een filmpje inlezen waarin hij pleit voor “eerlijke migratie zonder achterpoortjes”.

Kucam is intussen een van de sterkhouders binnen de Mechelse N-VA-fractie in de gemeenteraad. Hij staat bekend om zijn felle standpunten onder meer over de islam. Maar hij is bovenal een sterke figuur binnen de grote Assyrische gemeenschap in de stad. Dat hij voorzitter was van de sociale­huis­vestings­maat­schap­pij deed hem verder stijgen in de achting van zijn achterban.

Vluchtelingen

Kucam kwam zelf op jonge leeftijd als vluchteling aan in Mechelen, samen met een hele golf nieuwkomers uit de streek van Hassana, in Turkije. Het dorp lag geprangd in de vuurlinie tussen PKK-strijders en het Turkse leger. Eén familie kwam toevallig aan in Mechelen, waarna er steeds nieuwe mensen uit dezelfde streek in de Dijle­stad belandden. Nu is de gemeenschap zo’n 2.000 à 3.000 mensen groot. Het hele proces staat beschreven in het boek Mechelen aan de Tigris, waar Kucam overigens hard aan meewerkte.

Nu hij verdacht wordt van mensen­smokkel, is zijn politieke carrière sowieso voorbij. “Als dit klopt, kan hij geen lid meer zijn van de N-VA”, stelde Francken. Kucam is door zijn partij intussen bij hoogdringendheid geschorst uit al zijn functies.