Turkije in crisis, ‘Europa moet te hulp schieten’
Amsterdam
Waarom moet het Westen Turkije helpen?
‘Dat lijkt me geopolitiek heel belangrijk. Want de Turkse president Recep Tayyip Erdogan is best bereid zaken te doen met China en Rusland. Dat lijkt mij niet in het belang van het Westen. Turkije is lid van de NAVO en heeft met Europa een vluchtelingendeal gesloten. Stel dat Erdogan die deal opzegt en alle vluchtelingen naar Europa stuurt.’
Wat zou Europa moeten doen?
‘De Europese Unie hoeft Turkije niet financiële steun zonder voorwaarden te geven. Maar Europa kan wel helpen de boel te stabiliseren. Ik denk in eerste instantie aan advisering. Erdogan is een trotse leider en het lijkt er niet op dat hij voor steun bij het Internationaal Monetair Fonds aanklopt. Maar dat zal nodig zijn. Want Turkije heeft grote behoefte aan buitenlands geld. En het lijkt er niet op dat het land dat zelf kan aantrekken.’
Wat is er aan de hand met de Turkse economie?
‘Het vertrouwen in het economisch beleid in Turkije is gedaald. Turkse bedrijven hebben voor meer dan 200 miljard dollar leningen uitstaan in het buitenland. Een groot deel daarvan is kortlopend: die schuld moeten ze dus herfinancieren. Ook importeert het land meer dan het exporteert. Buitenlandse beleggers willen dat niet meer financieren. Daardoor daalt ook het vertrouwen in de Turkse munt.’
In hoeverre lijkt Turkije op Griekenland?
‘In Griekenland was het begrotingstekort en de overheidsschuld veel groter. In Turkije zijn de overheidsfinanciën niet eens heel beroerd. Het handelstekort was ook groter in Griekenland.
En waar het Griekse beleid gericht was op meer consumptie, is het Turkse beleid gericht op economische expansie en investeringen in infrastructuur. Dat Turkse beleid heeft echter ook gezorgd voor tekorten en oververhitting van de economie. Daardoor is de inflatie 15 procent. En met de waardedaling van de lira, waardoor geïmporteerde producten duur worden, loopt de inflatie ongetwijfeld verder op.’
Wat moet er gebeuren?
‘Turkije moet proberen de inflatie onder controle te krijgen. Dat kan bijna niet anders dan met een renteverhoging. Dat zal de oververhitting en de inflatie afremmen. Dat is niet fijn, maar het kan niet anders. Ook het IMF zal in ruil voor steun groeibeperkende maatregelen eisen. Erdogan zegt dat hij de rente niet wil verhogen, maar die strijd gaat hij verliezen. De lira is zo hard gedaald, dat de prijzen van geïmporteerde producten omhoog vliegen.’
In hoeverre raakt de Turkse crisis Nederland?
‘Het raakt Nederland niet heel erg. De onrust op financiële markten kan wel overslaan naar Europa. Je ziet dat de euro minder waard is geworden. Beleggers kiezen voor zekerheid. Ze kiezen dan niet voor Europa, want dat ligt vlak bij Turkije, maar voor Amerika. Ik zie het echter niet gebeuren dat Turkije Europa in een recessie stort. Dan moet het wel heel erg worden. Turkije is geen klein land, maar de economie is qua omvang vergelijkbaar met Nederland. Dat is niet supergroot voor een land met tachtig miljoen inwoners.’ <
Het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken onderneemt juridische stappen tegen posts op sociale media die erop gericht zijn de economie van het land schade te berokkenen. Volgens het departement zijn er sinds 7 augustus 346 accounts geïdentificeerd waarop berichtjes zijn geplaatst die op ‘provocatieve wijze’ verwijzen naar de verzwakking van de Turkse lira ten opzichte van de dollar.