Europese Commissie: “No deal-brexit op 12 april wordt steeds waarschijnlijker”

Terwijl de Britse politiek zich opmaakt voor wat opnieuw een verhitte week lijkt te zullen worden, bereiden de Europese Unie en de lidstaten zich voor op een brexit zonder akkoord. Omdat de kans bijzonder klein lijkt dat het Lagerhuis het ontwerpakkoord van premier Theresa May en de EU deze week goedkeurt en het onduidelijk is hoe het daarna verder moet met de brexit, acht de Europese Commissie het zelfs “steeds waarschijnlijker” dat het Verenigd Koninkrijk op 12 april uit de Unie tuimelt. Die datum werd op de Europese top van vorige week vastgelegd door de EU27, met instemming van May.

Alle voorbereidingen op dat economische rampscenario zijn afgerond, zei de Commissie maandag. “Een vertrek zonder akkoord is niet wenselijk, maar de EU is erop voorbereid.” De Commissie heeft alle documenten gepubliceerd die de Europese burgers en bedrijven in de mate van het mogelijke kunnen informeren en voorbereiden. Het gaat om 90 sectorspecifieke nota’s en gebruiksvriendelijke overzichten voor wie ook na de brexit nog tussen de EU en het VK reist, voor wie als EU-onderdaan in het VK leeft (en omgekeerd) en wil weten wat zijn rechten zullen zijn, voor Europeanen die in het VK studeren...

Lees ook: “Theresa May bereid om op te stappen als partijgenoten brexitakkoord steunen”

Infonummer

De EU heeft ook haar Europe Direct-callcenters versterkt zodat alle EU-burgers met specifieke vragen er terechtkunnen. Wie dat wil, kan Europe Direct van eender waar in de EU en in eender welke officiële EU-taal contacteren op het gratis nummer 00800/67891011.

Ondanks alle voorbereidingen, zullen er onvermijdelijk “disrupties” zijn, is bij Europese bronnen te horen. Zo zal de EU het VK meteen na een ‘no deal’ gaan beschouwen als elk ander land waarmee het geen handelsakkoord heeft. Dat betekent dat op de bilaterale betrekkingen het algemene internationaal publiekrecht van toepassing zal zijn en dat de Europees-Britse handel terug zal vallen op het regelgevend kader van de Wereldhandelsorganisatie, inclusief de introductie van wederzijdse invoerheffingen.

Een concreet gevolg is dat er douanecontroles en controles op het vlak van sanitaire en fytosanitaire normen zullen worden ingevoerd. “Hoewel de douaneautoriteiten van de lidstaten omvangrijke voorbereidingen hebben getroffen, kunnen deze controles leiden tot significante vertragingen aan de grens”, luidt het. België is volgens Europa “extreem goed” voorbereid.

Ook de controles van Britse onderdanen die de Schengenzone en de EU willen binnenkomen, kunnen tot vertragingen leiden. Immers: Britse burgers zijn bij een ‘no deal’ in een klap geen EU-burgers meer.

Ierse grens

Ook de handel die over de veelbesproken grens tussen Ierland en Noord-Ierland verloopt zal moeten worden gecontroleerd, maar samen met de Ierse autoriteiten doet de EU er naar verluidt alles aan om de controles fysiek zo ver mogelijk van de grens zelf weg te houden. Zoals bekend bestaat de vrees dat de opwerping van een nieuwe ‘harde grens’ op het Ierse eiland tot nieuwe spanningen kan leiden.

In de Europese wandelgangen is te horen dat het VK bij een brexit zonder akkoord niet aan zijn financiële verplichtingen zal kunnen ontsnappen. Alle engagementen die de Britten in het kader van de Europese begroting 2019 zijn aangegaan, moeten worden gehonoreerd. Anders denkt de EU er nog niet aan onderhandelingen over een Brits-Europees handelsakkoord op te starten.

De noodmaatregelen die genomen zijn, kunnen in geen geval de impact van een vertrek zonder akkoord tenietdoen, wordt in de Europese wijk benadrukt. “De maatregelen bieden niet dezelfde voordelen als een volwaardig EU-lidmaatschap of de gunstige voorwaarden van de overgangsperiode waarin het terugtrekkingsakkoord voorziet.”