Lillo neemt definitief afscheid van zijn kerkje

In april 1965 werd voor het laatst een zondagsdienst opgedragen in de Sint-Benedictuskerk van Lillo. De dag daarop begon de afbraak van de kerk en verdween, zoals zovele polderdorpen, ook het dorp Lillo voor de groeiende haven. Alleen Lillo Fort bleef bestaan. De kleine Sint-Jozefkapel daar werd prompt omgedoopt tot Sint-Benedictuskerk.

Ook daar wordt nu 52 jaar later het licht uitgedaan. Onder een gure herfsthemel verzamelden zondagochtend voor het laatst nog zowat zestig mensen – onder hen heel wat kinderen – in de kleine, stemmige kerk, die twintig jaar geleden nog werd gerestaureerd. Want na maanden onzekerheid en discussies – konden er misschien toch nog soms diensten plaatsvinden? – viel onlangs het verdict: de Sint-Benedictus wordt ontwijd.

De laatste zondagsmis om 10u werd geleid door priester en Scheldeliefhebber Lode Carlier (Sint-Amands), bijgestaan door pastoor-deken Jef Barzin van Antwerpen-Noord en pastoor André Claessens uit Ekeren. Pas op het einde van de dienst nam Staf De Lie als interim-voorzitter van de kerkraad “met weemoed afscheid van deze kerk, die door de eeuwen heen zoveel heeft meegemaakt”.

“Wij zijn gedwongen deze plaats van gebed en van oecumene (de kerk was 200 jaar lang protestants, red.) op te geven. Misschien komt er ooit een tijd van verandering. In afwachting overhandig ik de sleutels van deze kerk aan de afgevaardigde van het bisdom.”

Als afgevaardigde dankte Jan Kint voor de jarenlange inzet. Maar hij wees er ook op dat “talenten niet afhangen van een gebouw op zich”. Inmiddels is de procedure gestart om Lillo te fusioneren met de parochie van Berendrecht. Tegelijk volgt nog dit jaar de formele ontwijding, zodat het gebouw op 1 januari aan Antwerpen kan worden teruggegeven.

Niet toevallig dus was ook de Antwerpse schepen van Erediensten Caroline Bastiaens aanwezig. Zij wees er naderhand op dat het gebouw sowieso blijft bestaan, maar dat het te vroeg is zich over een bestemming uit te spreken.

En de gelovigen? “Natuurlijk is dit heel jammer”, zegt Hugo Verlinden (80) uit Deurne, die ruim een kwarteeuw naar de mis in Lillo kwam. “Deze kerk was stemmig. Maar we waren hier nog maar met tien tot vijftien kerkgangers. We hebben min of meer afgesproken om nu naar Essen te trekken, nog een pak verder.”

Bisdom: “Ontwijding blijft zeer uitzonderlijk”

Dat een kerk zoals die van Lillo “aan de eredienst wordt onttrokken”, blijft volgens Olivier Lins, woordvoerder van het bisdom Antwerpen, “uitzonderlijk”. “Ik denk dat er in de loop van vele jaren maximaal tien tot vijftien kerken zijn ontwijd. Terwijl er daarnaast in het hele bisdom nog vele honderden ter beschikking blijven van de eredienst. Het beleid is er op gericht om in elke ‘pastorale eenheid’ (een cluster van parochies, red.) elk weekend minstens één viering te laten doorgaan met een priester.”