Direct naar artikelinhoud
kernenergie

Kernuitstap is duur, uitstel nog duurder

De kerncentrale in Doel.Beeld Hollandse Hoogte / David Rozing

Tot 900 miljoen euro extra per jaar, zoveel kost een volledige kernuitstap in 2025. Dat blijkt uit een langverwachte studie die werd bezorgd aan het parlement. Maar langer wachten zal het prijskaartje alleen opdrijven.

en

Blijven er nog twee van de zes kernreactoren open na 2025, zoals N-VA wil? Dat is zowat de centrale vraag geworden in de discussie rond het Energiepact, het grote politieke akkoord over de toekomst van onze elektriciteitsbevoorrading. Een langverwachte studie van de Gentse professor Johan Albrecht die gisteren werd bezorgd aan het parlement, moest klaarheid scheppen in het debat. 

Zijn bevindingen: het N-VA-scenario is tot 900 miljoen euro goedkoper per jaar tegenover een volledige kernuitstap in 2025. Maar, zo voegt hij er meteen aan toe,  de kosten zullen nadien een stuk hoger uitvallen. 

Dat er kosten verbonden zijn aan het sluiten van de kerncentrales is evident. De studie gaat ervan uit dat er gascentrales moeten gebouwd worden om de verloren capaciteit (deels) over te nemen. De overheid komt daar onder meer via subsidies in tussen. Vandaar de extra kosten bij een volledige kernuitstap in 2025. 

Eigen rekensom

Maar sowieso moeten de centrales uiteindelijk dicht. Die omslag uitstellen tot 2030 of later houdt risico's in, zo stelt het rapport. Zeker omdat Europa vanaf 2050 volledig af wil van fossiele brandstoffen. Wie wil er dan nog investeren in een gascentrale, als je weet dat die daarna op relatief korte termijn toch weer dicht zal moeten? 

Vooral dat laatste argument haalt de meerderheid aan om snel te beslissen. "Langer wachten met de kernuitstap is alleen maar nadelig", zegt Open Vld-Kamerlid Egbert Lachaert. 

'Langer wachten met de kernuitstap is alleen maar nadelig'
Open Vld-Kamerlid Egbert Lachaert

Bovendien, die 900 miljoen euro kan nog evolueren. De berekening die Albrecht uitvoerde is erg complex en houdt rekening met een hele reeks factoren, zoals de internationale gasprijs. Als die verder zou dalen, kunnen de kosten bij een kernuitstap dalen tot 'amper' 15 miljoen euro op jaarbasis. 

Energieminister Marie-Christine Marghem (MR) heeft haar eigen rekensommetje gemaakt. Woensdag al liet ze in La Libre optekenen dat ze rekent op een extra kostprijs van 15 euro op jaarbasis per gezin. Daarvoor houdt ze enkel rekening met de subsidies die de overheid moet toekennen voor de bouw en uitbating van gascentrales. Daar telt ze de verwachte stijging van de energieprijs bij op, een cijfer dat ze haalde uit een studie van het Planbureau die eveneens gisteren werd vrijgegeven. Volgens haar is dat een "meer uitgezuiverde" manier om naar de kosten te kijken.

N-VA niet overtuigd

Haar eigenzinnige communicatie wekt wrevel bij oppositie en meerderheid. Toch blijft haar punt hetzelfde als dat van Open Vld en CD&V: een kernuitstap zal kosten met zich meebrengen, maar die zijn overkomelijk. Maar N-VA heeft ze nog niet overtuigd.

Volgens de Vlaams-nationalisten blijft die 900 miljoen euro extra per jaar de meest realistische schatting. "De gasprijzen zullen alleen maar stijgen, blijkt uit internationale prognoses", zegt Kamerlid Bert Wollants.

Bovendien hoeft het uitstellen van de kernuitstap niet meer geld te kosten, argumenteren zij. N-VA gaat er vanuit dat de technologie tegen dan zo geëvolueerd is dat er niet massaal gascentrales hoeven te worden gebouwd, maar groene alternatieven het gat kunnen invullen.

En wat met de economische impact? De bijgaande studie van het Planbureau heeft uitgerekend dat het sluiten van de kerncentrales geen negatieve invloed heeft op de rechtstreekse tewerkstelling. Door de bouw en uitbating van gascentrales zullen zelfs meer mensen in dienst zijn. 

Politieke keuzes

Maar ook buiten de energiesector heeft de elektriciteitsprijs een enorm belang in de economie. Door de duurdere stoomfactuur ondervinden bedrijven een concurrentieel nadeel tegenover de buurlanden. "Gaan die bedrijven meedelen in die extra kost van 900 miljoen euro?", vraagt Wollants zich af. "Of past de staat - de belastingbetaler dus - het verschil bij? Of zijn het de kleinere verbruikers, kmo's en gezinnen, die het zullen voelen aan hun factuur?" 

De studie van Albrecht is een eerste stap, maar geeft nog niet het volledige beeld. Zeer binnenkort volgt ook en studie wat de verschillende scenario's betekenen voor de klimaatambities van ons land. Tegelijk moeten de gewesten nog berekenen wat voor hùn de extra kosten kunnen zijn. 

Feit is: de definitieve keuzes zullen politiek moeten worden gemaakt. "We zijn stilaan uitgestudeerd, tijd om te beslissen", zegt Groen-fractieleider Kristof Calvo vanuit de oppositie. 

'We zijn stilaan uitgestudeerd, tijd om te beslissen'
Groen-fractieleider Kristof Calvo

Over uitstel tot volgende legislatuur, waar de N-VA-voorzitter Bart De Wever net voor Nieuwjaar op aanstuurde, wil voorlopig niemand het nog hebben. Premier Charles Michel (MR) herhaalde gisteren in de Kamer dat hij snel een akkoord wilde.