Luister naar

Merkel blijft, doorbraak AfD

Nieuws
De twee grote partijen CDU en vooral SPD hebben bij de verkiezingen voor de Duitse Bondsdag verloren, maar Angela Merkel blijft toch bondskanselier. Liberalen en Groenen zijn in beeld als coalitiepartners van haar CDU.
Herman Veenhof Herman Veenhof
zondag 24 september 2017 om 21:13
Een winnaar met gemengde gevoelens: bondskanselier Angela Merkel spreekt haar aanhang toe nadat de prognose van de verkiezingsuitslag bekend is geworden.
Een winnaar met gemengde gevoelens: bondskanselier Angela Merkel spreekt haar aanhang toe nadat de prognose van de verkiezingsuitslag bekend is geworden. ap / Boris Roessler

Berlijn

De kleinere partijen wonnen bij de Duitse stembusgang. De rechts-nationalistische partij Alternative für Deutschland (AfD) werd de derde partij en komt voor het eerst in het parlement. Ook de FDP maakt weer deel uit van de Bondsdag. Grünen/Bündnis 90 groeide iets en Die Linke handhaafde zich moeizaam. De opkomst steeg ten opzichte van de vorige Bondsdagverkiezingen met 3,4 procent tot 75.

nieuwelingen

De nieuwe Bondsdag bestaat uit zes in plaats van vier partijen. Volgens de doorgaans secure prognoses van Infratest Dimap, de omroepen ARD en ZDF en Forschungsgruppe Wahlen daalde de CDU met 8,6 procent van 41.5 naar 32,9 procent; de SPD verloor 4,9 procent en ging van 25,7 naar 20,8 procent. De AfD steeg met 8,5 procent van 4,8 naar 13,3 procent. De conservatief geworden liberale partij FDP ging van 4,7 naar 10,5 procent. Grüne/Bündnis 90 steeg met driekwart procent van 8,4 naar 9,1. Die Linke stegen licht met 0,3 van 8,6 naar 8,9 procent.

In zeteltallen betekent dit dat de CDU/CSU van 311 naar 218 duikelt, de SPD van 193 naar 138, de AfD binnenstormt met 88 zetels, de FDP op 70, de Groenen van 63 naar 59 en Die Linke van 64 naar 59 zetels gaan.

complex

Die aantallen kunnen nog veranderen naar aanleiding van het uiteindelijke totaal aan Bondsdagzetels. Het onzekere aantal Bondsdagzetels, volgens de onderzoekssite YouGov komt het uiteindelijk uit rond de 686, wordt veroorzaakt door het complexe Duitse kiessysteem. Daarin maakten de 61,5 miljoen stemgerechtigden twee keuzen: voor een persoon in een van de 299 districten en voor een partij op een evenredige nationale lijst, met een kiesdrempel van 5 procent. 4800 kandidaten en 42 partijen namen deel.

De CDU was niet opgetogen over de uitslag. Vooral in Beieren, waar zusterpartij CSU fors verloor en wellicht niet meer alleen kan regeren, waren de druiven zuur. SPD-voorzitter Martin Schulz vond de score ‘dramatisch’ en sloot voortzetting van de samenwerking met de CDU uit.

coalities

Merkel was ondanks het verlies van de CDU ‘niet teleurgesteld’ en zal worden herkozen als kanselier als 312 leden van de nieuwe Bondsdag haar kandidaatstelling door bondspresident Frank-Walter Steinmeyer (SPD) steunen. Dan moet ze een kabinet formeren: drie coalities zijn mogelijk.

Merkel zelf zou kiezen voor CDU en FDP, maar die hebben met 43,4 procent en 288 zetels samen geen meerderheid. Prolongatie van de huidige regering (een ‘grote coalitie’ tussen CDU en SPD, nu 53, procent of 356 zetels) willen deze partijen niet. De derde optie wordt dan de Jamaica-coalitie, genoemd naar de kleuren van de vlag van dat land: zwart (CDU), geel (FDP) en groen (Grünen/Bündnis ’90). Die optie is goed voor 52,5 procent en 347 zetels. Zowel FDP en Groenen zullen hoge eisen stellen aan Merkel om toe te treden tot een kabinet, stelden de partijen bij de ARD. AfD-chef Alexander Gauland kondigde aan ‘te gaan jagen op Merkel, om ons land terug te krijgen.’ <

Mail de redactie
Mail de redactie
Heeft u een tip over dit onderwerp, ziet u een spelfout of feitelijke onjuistheid? We stellen het zeer op prijs als u ons daarover een bericht stuurt.
Amit Soussana op 29 januari kort na haar vrijlating door Hamas.

Ex-gijzelaar Hamas vertelt over seksueel misbruik tijdens 55 dagen van gevangenschap in Gaza

Voor het eerst heeft een vrijgelaten Israëlische gijzelaar openlijk verteld over seksueel geweld gepleegd door Hamas tijdens haar gevangenschap. Amit Soussana zegt onder meer seksueel te zijn misbruikt door haar bewaker.

Demonstranten dinsdagavond in Boedapest. Dit is de tweede keer dit jaar dat Hongaren in groten getale de straat opgaan.

Duizenden Hongaren de straat op om gelekt telefoongesprek in corruptieschandaal

Duizenden Hongaren hebben dinsdagavond gedemonstreerd tegen de regering. Aanleiding voor het spontane protest is een gelekt telefoongesprek, over hoe kabinetsmedewerkers een corruptieonderzoek hebben geprobeerd te dwarsbomen.

In Texas en Kansas vroegen veeboeren zich af waarom sommige van hun koeien ziek zijn: ze eten slecht, geven minder melk en hebben soms koorts en diarree.

Koeien en geiten in Amerika besmet met H5N1: gevreesde vogelgriep rukt weer iets verder op. Vijf vragen

Epidemiologen zijn zeer ongerust nu het vogelgriepvirus H5N1 in Amerika koeien en geiten heeft besmet en ze ziek lijkt te maken. Tegelijkertijd waarschuwen kenners voor overhaaste conclusies. Vijf vragen over dit virus.

Demissionair minister-president Mark Rutte krijgt een rondleiding door de wijk Dashilar tijdens een werkbezoek aan Volksrepubliek China.

Premier Rutte in zijn element op bezoek bij 'goede vriend China': 'Oekraïne was voor mij onderwerp nummer 1'

Oekraïne en de handelsrelaties, dat zijn de belangrijkste thema’s bij Ruttes bezoek aan China. Het meest was hij op dreef op de universiteit. Maar het is de vraag of zijn verhaal indruk heeft gemaakt op de Chinese overheid.

Sinds de trekkerdemonstraties van begin dit jaar wordt de ene na de andere maatregel ingetrokken of verwaterd.

Onder druk van boeren sneuvelt ene na andere groene ambitie van de Europese Unie

Na Europabrede boerenprotesten is de Europese groene revolutie tot stilstand gekomen en deels zelfs teruggedraaid. De gevolgen voor klimaat en milieu zijn aanzienlijk, en het einde van de contrarevolutie is nog lang niet in zicht.

Een van de verdachten van het bloedbad in de Crocus City Hall in Moskou wordt de rechtszaal in gebracht.

Onder Poetin is het taboe op martelen verdwenen, blijkt na het bloedbad in Moskou

‘Prima kerels!’, prees Dmitri Medvedev de agenten die vier verdachten van de terreuraanslag in Moskou oppakten. Maar de huidig ondervoorzitter van de Russische veiligheidsraad sprak met geen woord over de heftig toegetakelde verdachten.