Vrouwelijke dominantie hyena’s komt door steun van de groep
Vrouwelijke hyena's zijn groter en sterker dan mannen, maar hun macht danken ze aan hun aanhang. Dat blijkt uit nieuw onderzoek.
Gevlekte hyena’s worden door sommigen gekoesterd, omdat het vrouwtje de baas is. Haar dominantie wordt vaak toegeschreven aan het feit dat de vrouwelijke hyena groter en agressiever is dan de man. Dat klopt, maar daaraan dankt ze haar dominantie niet. De sleutel tot die positie is de steun van haar soortgenoten.
Om tot die conclusie te komen, volgden Duitse en Franse onderzoekers groepen hyena’s in Tanzania. Ze registreerden meer dan vierduizend confrontaties tussen twee hyena’s, zowel binnen groepen als tussen groepen, en tussen hyena’s van zowel gelijke als verschillende sekse.
Als dominantie alleen wordt bepaald door fysieke kenmerken, zou in die botsingen altijd de grootste moeten winnen, en altijd het sterke geslacht. Grote vrouwtjes dus. Maar dat bleek niet het geval. Met uitzondering van één categorie: conflicten tussen een vrouwelijke hyena en een mannelijke nieuwkomer in de groep worden steevast gewonnen door de eerste.
Steun groepsgenoten
Dat bracht de onderzoekers op het idee dat dominantie geen fysieke grond heeft, maar een sociale. De vrouwelijke hyena kan rekenen op de steun van haar groepsgenoten, en daardoor delft de nieuwkomer het onderspit, zelfs zonder dat de groepsgenoten zich in de confrontatie hoeven te mengen.
En het mannetje dan? Kan die niet rekenen op de steun van groepsgenoten? Jawel, zo blijkt, en ook die wint het doorgaans van een nieuwkomer. Maar de clou zit in het feit dat bij hyena’s mannetjes veel vaker de groep verlaten dan vrouwtjes. Dolende mannetjes hebben geen achterban, groepsvaste vrouwtjes wel. Dus als mannen gaan dolen, krijg je vanzelf vrouwelijke dominantie.