Direct naar artikelinhoud
Radicalisme

"Prediker heeft Antwerps stadsbestuur misleid om lezing te kunnen geven"

Ali Houri.Beeld rv

De conservatieve spreker Ali Houri heeft onder valse voorwendselen lezingen gegeven in Antwerpen. Dat bevestigt Antwerps schepen van sociale zaken Fons Duchateau aan De Morgen. De lessenreeks wordt meteen stopgezet en vzw VOEM mag twee jaar geen Antwerpse zalen meer gebruiken.

In gemeenschapscentrum Den Tir, eigendom van de stad Antwerpen, gaf de conservatieve Nederlander Ali Houri de afgelopen weken een lessenreeks over het leven van de profeet Mohammed. Dat terwijl volgens de stedelijke regels in Den Tir geen religieuze activiteiten mogen plaatsvinden.

Nochtans staat de man bekend als een conservatieve prediker. Eind september gaf hij ook al een lezing in het Genkse stadhuis. Op beelden van het Nederlandse tv-programma Nieuwsuur, die zondagavond werden uitgezonden, is te zien hoe Houri en zijn metgezel, de voormalige rapper Abid Tounssi, in Genk aan jonge moslims vertelden dat ontucht, te korte jurkjes en een café binnenlopen zondig is, net als muziek beluisteren. 

Vrijwilliger

De Vereniging voor Ontwikkeling en Emancipatie van Moslims (VOEM), de vzw die de lessenreeks ondersteunt, is nog aan het onderzoeken wat er precies verteld is tijdens de lezingen. De aanvraag om de zaal in Den Tir af te huren voor de lessenreeks werd niet door VOEM zelf, maar door een vrijwilliger gedaan. 

De administratie kreeg de garantie dat het geen religieus evenement zou zijn, "maar dat bleek duidelijk wel het geval"

Nu blijkt dat de organisator zijn goedkeuring zou hebben gekregen onder valse voorwendselen. De Antwerpse stadsdiensten werden "ernstig misleid", laat Antwerps schepen van sociale zaken Fons Duchateau weten via zijn woordvoerder Michael Lescroart.

Op 28 augustus werd een aanvraag ingediend om een lessenreeks te geven over 'de Arabische geschiedenis'. Enkele dagen later, op 31 augustus, vroeg de administratie bijkomende informatie. "Ze vroegen expliciet of de lessen geen religieuze insteek hadden, en kregen de garantie dat dat niet het geval was", aldus Lescroart. De administratie had ook geen enkele reden om aan de woorden van VOEM te twijfelen, aangezien de organisatie al ruim twintig jaar allerhande activiteiten organiseert in Antwerpen. 

Of tijdens de Antwerpse lezingen dezelfde zaken verteld werden als in Genk, is niet bekend. Maar Houri, alias broeder Alkhattab, stelt in advertenties voor zijn lessenreeks dat die gaan over het gedrag en handelen van de profeet Mohammed. Volgens Duchateau een duidelijke religieuze insteek, en dus in strijd met de voorschriften voor de stedelijke zalen.  

"Wij betwijfelen of het over religieuze activiteiten ging", zegt Youssef Souissi, voorzitter van VOEM. "Als er rituelen worden toegepast, gebeden bijvoorbeeld, dan is het religie. En die hoort thuis in de moskee. Maar ik zie geen enkel probleem in lessen over de godsdienstige cultuur."

Controlesysteem

De advertenties kwamen gisteren pas aan het licht, na de uitzending van Nieuwsuur. Dat roept de vraag op of het controlesysteem wel werkt.  Via het platform Zaalzoeker kun je een Antwerpse zaal huren. Dat gaat om zalen die eigendom zijn van de stad, maar bijvoorbeeld ook over de receptieruimte van het Hilton. In totaal biedt Zaalzoeker 1.600 zalen aan. "Het is onmogelijk om in al die zalen te controleren of organisaties doen wat ze aangeven", zegt Lescroart. "Dat is de verantwoordelijkheid van de organisatie."

De vrijwilliger komt vanavond toelichting geven, zegt Souissi. Daar heeft Duchateau echter niet op gewacht. De vier resterende lezingen, waarvan de eerste vanavond zou doorgaan, worden meteen stopgezet. Vzw VOEM krijgt nog een andere sanctie opgelegd: zij mogen twee jaar lang geen Antwerpse zalen meer afhuren. Souissi wil niet reageren op die sanctie.

Semantische discussie

Aangezien de exacte inhoud van de lezingen niet bekend is, is het moeilijk om te achterhalen wie het bij het rechte eind heeft. Maar wat valt precies onder religieuze activiteiten? "Dit is een semantische discussie. Het hangt ervan af hoe je levensbeschouwelijke en religieuze activiteiten interpreteert", zegt Rik Torfs, professor kerkelijk recht aan de KU Leuven.

'Als je een historisch onderwerp behandelt, kan je bijna niet om het levensbeschouwelijke heen'
Rik Torfs, professor kerkelijk recht (KU Leuven)

"In zijn meest beperkte betekenis wordt met religieuze activiteiten enkel de activiteiten bedoeld die rechtstreeks verband houden met de erediensten: de rituelen, of de financiering." Als je een bredere definitie hanteert, kan volgens Torfs ook een lezing over het leven van Mohammed als religieuze activiteit beschouwd worden. 

"Maar", voegt hij eraan toe, "als je een historisch onderwerp behandelt, kan je bijna niet om het levensbeschouwelijke heen. Hoe kan je de geschiedenis van België vertellen zonder het over de katholieke godsdienst te hebben, of de geschiedenis van Turkije zonder Atatürk te vermelden? De beoordeling of iets al dan niet levensbeschouwelijk is, bevat veel grijze zones."