Direct naar artikelinhoud
Expo + boek

"Als ik er geen tekening heb gemaakt, ben ik er niet geweest"

EphameronBeeld thomas legreve

Kunstenaars lopen heen en weer in DE Studio in Antwerpen, druk bezig met het opstellen van Grafixx, het festival voor grafische kunst dat er dit weekend plaatsvindt. Tussen alle drukte door blijft kunstenaar en organisator Ephameron er opvallend rustig bij.

Ephameron is het pseudoniem van Eva Cardon, een verwijzing naar het woord efemeer, wat zoveel wil zeggen als kortstondig of vergankelijk. Dat het leven vergankelijk is, weet ze maar al te goed, en daarom propt ze het zo vol mogelijk: ze geeft les, illustreerde al voor onder meer The New York Times, organiseert tentoonstellingen en festivals, en maakt uiteraard haar eigen werk. Op 13 december verschijnt haar nieuwe boek, Re/Collection, waarin ze werk uit haar persoonlijke schetsboekjes van 2011 tot 2017 samenbrengt.

De ondertitel van Re/Collection luidt Impressions from the Road. Het is een reisdagboek met tekeningen die ze maakte in onder andere Australië, Zuid Afrika, de Verenigde Staten, Brazilië, Italië, en Finland. Door het boek bladeren is als dwalen doorheen die landen, rondkuieren op plekken waar je zelf niet bent geweest, maar die je zo kunt voelen dankzij Ephamerons persoonlijke interpretatie in zachte kleuren.

“Bij het samenstellen werd ik terug in het verleden gekatapulteerd”, zegt ze. “Plots zag ik ook helder de evolutie erin: ik ben beter geworden in de techniek. Met waterverf werken ziet er eenvoudig uit, maar het kan er heel snel kitscherig uitzien.”

Tekening met waterverf uit boek 'Re/Collection'Beeld rv

Meditatie

Altijd als ze op een bijzondere plek kwam, voor werk of op vakantie, nam ze haar schetsboekje ter hand. “Het is gek, maar ik heb niet het gevoel dat ik ergens geweest ben als ik er geen tekening heb gemaakt. Onlangs was ik met mijn man en kind op vakantie in Tenerife, en ik heb er maar één werk gemaakt. Dan voel ik me echt lui.”

'Het is gek, maar ik heb niet het gevoel dat ik ergens geweest ben als ik er geen tekening heb gemaakt'
Ephameron (Eva Cardon)

Een plek vastleggen is voor Ephameron bijna een meditatieve manier om de omgeving in zich op te nemen. “Tijdens het tekenen krijg ik het gevoel dat ik actief een dialoog met mijn omgeving aanga. Je kijkt heel anders dan wanneer je een foto neemt. Ik zoek steeds een uitzicht met een goed perspectief, en bestudeer de details. Het is heel fijn om op die manier de herinnering aan een plek bij te houden. Ik deed het voor mezelf, maar nu heb ik mijn tekeningen uiteindelijk toch samengebracht in een boek.”

Momenteel werkt Ephameron ook aan een doctoraat in de kunsten. Daarin onderzoekt ze artistieke autobiografische beeldverhalen. Haar werk is altijd al autobiografisch geweest, maar sinds het boek Wij twee samen, waarin ze nauwgezet verslag deed van het ziekteproces van haar dementerende vader, heeft ze haar koers licht gewijzigd. “In dat boek vertelde ik alles exact zoals het gebeurd was, want het voelde aan als liegen als ik er iets aan zou veranderen. Maar op die manier kwam het publiek wel héél dichtbij. Ik word er nog steeds over aangesproken, terwijl het voor mij een afgesloten hoofdstuk is. Dat heb ik toch wat onderschat. Ik wil mezelf niet meer zoveel prijsgeven. Daarom onderzoek ik nu manieren om fictie toe te voegen aan het autobiografische beeldverhaal. Ik experimenteer met kortverhalen en manieren van vertellen.”

Tekening met waterverf uit boek 'Re/Collection'Beeld rv

Amenra

Een tussentijdse presentatie van haar onderzoek is te zien wanneer ze haar boek Re/Collection presenteert. “In de tentoonstellingsruimte van Sint-Lukas in Brussel toon ik werk dat ik maakte voor mijn doctoraat. Bovendien zal ik er een performance doen met Colin H. Van Eeckhout van Amenra. We hebben eerder al samengewerkt, maar dit is een mooie kans om nog eens samen iets nieuws te maken.”

'Je kunt als kunstenaar echt niet op een eilandje blijven zitten, dat zeg ik ook altijd tegen mijn studenten: dóé iets'
Ephameron (Eva Cardon)

Maar op dit moment staat Ephameron eerst in de startblokken voor het driedaagse festival Grafixx, waar ze jong talent én grote namen uit binnen- en buitenland samenbrengt in tentoonstellingen, debatten, workshops en een heus zine fest waarin uitzonderlijke publicaties te vinden zijn. Het is intussen de zesde editie van het festival. “Vorig jaar vierden we onze vijfde verjaardag en ik heb het gevoel dat we eindelijk op kruissnelheid zijn. Het staat echt op punt nu.”

De samenwerkingen die Ephameron aangaat voor Grafixx zijn voor haar cruciaal. “Netwerken opbouwen en mensen met elkaar in contact brengen is heel belangrijk. Het gebeurt nog veel te weinig. Je kunt als kunstenaar echt niet op een eilandje blijven zitten, dat zeg ik ook altijd tegen mijn studenten: dóé iets, organiseer zelf iets. Kunst is evenveel geven als nemen. Het is een luxe om kunst te mogen maken, dan mag je je niet afsluiten van de wereld.”

Grafixx loopt van 24/11 tot 26/11 in DE Studio, Antwerpen. Boekpresentatie en tentoonstelling van 13/12 tot 15/12 in tentoonstellingsruimte van Sint-Lukas, Brussel.