Ben je als ouder mee verantwoordelijk als je 10-jarige kind foute dingen meemaakt op Snapchat?
Een man uit Kontich is vorige week veroordeeld omdat hij een veertigtal minderjarige meisjes benaderd had via Snapchat. Hij zette hen onder druk om naaktbeelden door te sturen, en verkrachtte ook een van hen. De rechter noemde de feiten totaal verwerpelijk. Onze redactie kreeg de vraag in hoeverre de ouders mee verantwoordelijk zijn als hun kind op een te jonge leeftijd op Snapchat zit. In de podcast "Onder ons: crimi" proberen we een antwoord te geven.
Voor alle duidelijkheid: alle ouders zijn mee slachtoffer van de man die hun kinderen onder druk zette om naaktfoto's te sturen. Daar twijfelt ook de man niet aan die een mailtje stuurde naar onze redactie, naar aanleiding van de getuigenis van de vader van een van de slachtoffers.
"Hoewel ik zeker met hem meevoel, vind ik het jammer dat er niet wordt ingegaan op het feit dat zijn 10-jarige dochter gebruik maakt van sociale media op zeer jonge leeftijd, en dan nog eentje waar er een minimumleeftijd van 13 jaar geldt. Terwijl ik niemand toewens wat er dit gezin is overkomen, zou het misschien toch wel eens goed zijn om een soort van bewustmakingscampagne te overwegen over de "plichten" die ouders verondersteld worden te hebben t.a.v. gebruik van sociale media door hun kinderen."
Die vraag legden we voor aan Child Focus en Mediawijs, die allebei veel met het onderwerp bezig zijn. "Die minimumleeftijd van 13 jaar zit wat ingewikkeld", horen we bij Mediawijs.
"De meeste sociale media gebruiken die inderdaad, op basis van de Amerikaanse wetgeving. België gaat ook uit van 13 jaar, maar er is geen wet die zegt dat kinderen die toestemming van hun ouders hebben niet op sociale media mogen. Er zijn natuurlijk wel de gebruiksvoorwaarden van Snapchat en andere sociale media, waar duidelijk in staat dat je 13 moet zijn. Dus als je jonger bent, is dat geen misdrijf, maar wel een overtreding van die gebruiksregels. Het mag dus in principe niet."
Vertrouwen en open communicatie
Alleen doen veel kinderen het toch. Uit het Apestaartjaren-onderzoek blijkt dat veel tienjarigen al op Snapchat, Tiktok, Whatsapp of Instagram zitten. Bijna de helft zou daar al een account hebben.
Dat vindt Mediawijs ook niet per se verkeerd: "Op die leeftijd heb je als ouder vaak nog een beter contact met je kind dan wanneer ze in hun puberteitsjaren belanden. Je kunt samen met hen een account aanmaken, duidelijke afspraken maken en zo samen de eerste stappen op sociale media zetten. Wanneer je kind 13 is, is het misschien al veel minder geneigd om je daarbij toe te laten."
Vertrouwen blijft het sleutelwoord volgens Child Focus en Mediawijs: "Zorg ervoor dat je ook online betrokken blijft bij je kind. Vraag niet alleen hoe het op school is geweest, maar ook hoe het op Snapchat loopt. Je kind moet een vertrouwenspersoon hebben. Dat kun jij als ouder zijn, maar ook een leerkracht of grootouder. Zolang het kind zich maar veilig voelt bij iemand om het te zeggen als er problemen zijn."
"Kinderen zijn vaak ook bang om foute dingen te melden, omdat ze vrezen dat ze hun smartphone of toegang tot sociale media gaan verliezen. Probeer hen duidelijk te maken dat je hen niet zult straffen of veroordelen, maar dat ze altijd bij jou terechtkunnen."
Beluister de podcast "Onder ons: crimi"
