Direct naar artikelinhoud
NieuwsBrexit

Hoongelach in het Lagerhuis: premier May stelt stemming over Brexit-akkoord uit

De Britse premier May heeft besloten de stemming over het Brexit-akkoord voorlopig uit te stellen, om te voorkomen dat het zou worden weggestemd. 

Premier May keert terug naar 10 Downing Street voor nader overleg.Beeld Getty Images

Onder hoongelach van de oppositie zei May in het Lagerhuis dat er ‘brede steun’ is voor de belangrijkste onderdelen van het akkoord, maar dat de noodoplossing voor de Ierse grens een struikelblok blijft. Ze wil nu naar Brussel teruggaan om extra concessies los te krijgen.

Het parlement in Londen zou eigenlijk morgen stemmen over de deal die May met de 27 andere lidstaten heeft gesloten over een vertrek uit de Europese Unie. May kreeg een schrobbering van John Bercow, de voorzitter van het Lagerhuis, omdat ze na vijf dagen van debatten plotseling besloot het niet op een stemming te laten aankomen.

May maakte niet duidelijk wanneer ze het akkoord wel aan het parlement zal voorleggen, maar zei dat het uiterlijk 21 januari zal zijn. De oppositie vreest dat het dan op ‘slikken of stikken’ zal uitlopen: Mays akkoord of geen akkoord. Dat laatste zou tot chaotische taferelen kunnen leiden.

Labour-leider Jeremy Corbyn zei dat het uitstel aantoont dat de regering ‘volledig de controle heeft verloren’ over de gebeurtenissen. Hij vroeg zich af of May echte veranderingen in het akkoord zal eisen van de EU of slechts ‘geruststellende woorden’. ‘Als u volgende week of in januari met hetzelfde mislukte akkoord terugkomt, zal dat geen steek veranderen’, zei hij. ‘Als zij geen beter akkoord kan binnenhalen, dan moet ze plaatsmaken voor iemand die dat wel kan.’ 

Klein steuntje in de rug

May stond de afgelopen dagen onder toenemende druk om de stemming uit te stellen, omdat ze afkoerste op een zware nederlaag in het Lagerhuis. Ondanks pogingen van May om de twijfelaars over te halen, bleef een ruime meerderheid van het Lagerhuis tegen het akkoord. 

EU-voorzitter Donald Tusk gaf May maandagavond nog een klein steuntje in de rug met een tweet waarin hij zei dat de komende EU-top op donderdag er een is die over de Brexit gaat. Hij zei weliswaar dat het akkoord niet voor heronderhandeling vatbaar is, maar dat wel gekeken kan worden wat de EU kan doen om het akkoord in Groot-Brittannië goedgekeurd te krijgen. De komende dagen zal May bij een aantal Europese leiders langsgaan om de impasse te doorbreken, haar eerste visite is dinsdagochtend bij premier Mark Rutte. 

Eerder op de dag had Jean-Claude Juncker, de voorzitter van de Europese Commissie, via zijn woordvoerder laten weten dat Brussel niet bereid is opnieuw te gaan onderhandelen over het akkoord waarover de twee partijen het na anderhalf jaar van moeizame onderhandelingen eens werden. ‘Er ligt een akkoord op tafel’, zei woordvoerder Mina Andreeva. ‘De bal ligt nu in het Britse kamp.’

Backstop

Grootste struikelblok is de zogenoemde backstop-regeling die moet voorkomen dat er een harde grens tussen Noord-Ierland en Ierland ontstaat na de overgangsperiode die de EU en het Verenigd Koninkrijk hebben afgesproken. Als die regeling in werking treedt, blijft het Verenigd Koninkrijk voorlopig binnen de douane-unie. Dat betekent dat Londen, anders dan de voorstanders van de Brexit hopen, geen aparte handelsverdragen met derde landen kan sluiten.

De Noord-Ierse DUP-partij is fel tegen de noodregeling, omdat er dan voor bepaalde producten controles nodig zijn tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. Dat is voor de unionisten onaanvaardbaar. 

May beloofde het parlement dat zij van de EU garanties zal vragen dat de backstop-regeling niet blijvend zal zijn. Volgens het akkoord kan de noodregeling alleen met instemming van beide partijen worden opgeheven. De DUP wil daarom van de hele backstop af, maar Ierland heeft al laten weten dat het daarmee niet akkoord zal gaan.

De vicevoorzitter van de DUP, Nigel Dodds, zei dat May een ‘potje’ heeft gemaakt van de onderhandelingen. Volgens Dodds moet May teruggaan naar Brussel en wijzigingen in het akkoord eisen. Anders moet een ander het roer van haar overnemen. Dat dreigement voorspelt weinig goeds voor de premier: May heeft de steun van de DUP nodig om een meerderheid in het Lagerhuis te houden.

De Schotse eerste minister Nicola Sturgeon van de SNP was nog harder in haar oordeel over May. Partijlid Kirsty Blackman noemde Mays plannen om de stemming af te blazen een ‘zielig vertoon van lafheid’. Sturgeon kondigde aan dat haar SNP-partij met Labour zal meestemmen als die een motie van wantrouwen tegen de regering indient.

Video: hoe nu verder?

Wat u op dit moment nog meer moet weten over de Brexit

Groot-Brittannië heeft het recht om eenzijdig de Brexit in te trekken zonder toestemming te vragen van de lidstaten van de EU. Buiten het intrekken van de Brexit, zijn er nog vijf andere scenario’s mogelijk. Dit zijn ze.

Als het Britse parlement dinsdag zou hebben gekozen voor een ‘harde Brexit’, zal dat Nederland op korte termijn 2,3 miljard euro kosten.

Rotterdam bibbert voor de Brexit: de haven, douane, voedselinspecteurs en ferrymaatschappijen bereiden zich intensief voor op de Brexit, die al over 199 dagen is. Maar hun werk heeft geen zin als het bedrijfsleven rustig blijft afwachten tot het zover is.

Patrick van IJzendoorn doet al vijftien jaar vanuit Londen verslag van onze Britse buren. Sinds de bevolking voor de Brexit stemde, lijkt het wel een ander land, vindt hij. ‘De Britten zijn een stuk bozer geworden.’

Verbetering: In een eerdere versie van dit artikel stond dat Nicola Sturgeon het uitstel als “een zielig vertoon van lafheid” bestempelde. In het nog lopende debat was dit echter Kirsty Blackman (wel van dezelfde partij: SNP).