Als we de factuur voor de burger willen drukken, moeten we iets doen aan de grote Belgische lichtshow

Ik heb de drang om altijd op alles ja te zeggen. Een erfelijke ziekte waarvan ik dan maar een levensfilosofie heb gemaakt. Behalve een onmogelijke agenda levert dat vooral leuke verhalen op. Zonder die filosofie was deze verlegen en introverte jongen nooit voorzitter geworden van een jongerenpartij. Had ik ook nooit columns durven te schrijven uit schrik voor de Twitter-trolls. Laat staan deelnemen aan een tv-quiz met één miljoen kijkers. Recent kon ik mijn yes-verslaving weer niet in bedwang houden. Vier lifters met een bordje richting Amsterdam en mijn oorspronkelijke rit vanuit Vilvoorde richting Herentals nam een alternatieve route die me uiteindelijk tot in Breda bracht.

“Die nachtverlichting bij jullie, wat is daar eigenlijk de bedoeling van?” De vraag van de lifters uit Montpellier klonk, maar was allesbehalve retorisch bedoeld. Chauvinisme haalde het van cynisme en dus probeerde ik ons landje toch maar te verdedigen. Verder dan een drogreden over verkeersveiligheid en gewoonte geraakte ik niet.

Dan maar flauwe moppen. Dat het bij ons altijd een beetje kerst is. Of dat het onze bijdrage is in de zoektocht naar buitenaardse wezens. “Jullie absurde Belgen toch”, zag ik ze alle vier denken. Dat denken ze bij The New York Times blijkbaar ook. De krant onderzocht waarom België vanuit de ruimte de vuurtoren van onze planeet is en kwam tot een weinig flatterende conclusie.

Om een lang verhaal kort te maken: elektriciteitsproducenten en distributeurs worden slapend rijk, gemeenten delen in de winst via dividenden en politici worden rijkelijk beloond in intercommunales. De krant refereert daarvoor aan mandaten-kampioen Koen Kennis (N-VA), die via Eandis ieder jaar 10.000 euro extra op zijn rekening ziet verschijnen. Wetende dat in Antwerpen maar liefst 95 procent van de 45.000 lichten ’s nachts aanblijft, is die investering van 10.000 euro in politici voor Eandis bijzonder rendabel. Met winstmarges twee keer zo hoog als die in Frankrijk tot gevolg. Bitcoinmarges à la Belge.

Belgian joke

Ondertussen blijven de kosten van deze Belgian joke jaar na jaar stijgen. De trofee van de duurste elektriciteitsfactuur van de EU ligt al eventjes onder het stof in onze bedenkelijke trofeeënkast. En vermits de factuur maar blijft stijgen, zijn we niet van plan die titel de komende jaren af te staan.

Nu het debat over het energiepact woedt en we eindelijk schoon schip kunnen maken met ons energiebeleid, komt het artikel van The New York Times niet ongelegen. Als we effectief de factuur voor de burger willen drukken, kunnen we beginnen met iets te doen aan de grote lichtshow. Niet dat er nog extra argumenten nodig zijn om alle politieke partijen te overtuigen de wet na te leven en de kerncentrales in 2025 te sluiten. Alle experten geven namelijk aan dat de investering zich op termijn terugbetaalt en dat de haalbaarheid afhangt van de ambitie van onze politici. In een cynische bui zou ik bijna durven te stellen dat we ambitieuze politici natuurlijk niet als een vanzelfsprekendheid mogen beschouwen.

We verwijzen graag naar Parijs, Londen en Amsterdam als het over de fusie van politiezones gaat. Maar net zoals er geen logische verklaring is waarom wij als enig land met zoveel politiezones zitten, is er geen logische verklaring waarom wij als enig land van onze straten 365 dagen per jaar een grote lichtshow maken. De nucleaire lobby mag volgens The New York Times dan nog zo groot zijn, er zijn ongetwijfeld voldoende politici van goede wil in iedere partij die onze lichtvervuiling en elektriciteitsfactuur wensen aan te pakken. Behalve op verkeersassen is dat straatlicht volkomen onnodig. Het enige onnodige lichtverbruik waar ik met veel plezier voor betaal, is mijn verlichte kerstboom die meestal tot april in mijn salon blijft staan. Toegegeven, dat is niet even rendabel voor bepaalde nutsbedrijven en bepaalde politici. Maar mag het toch nog een beetje kerst blijven voor iedereen?