Inlichtingendiensten bereiden zich voor op mogelijke Russische inmenging tijdens verkiezingen
Met een belangrijk verkiezingsjaar voor de deur zijn de inlichtingendiensten bezig met een plan tegen buitenlandse inmenging. Nu blijkt dat Russische trollen zich eerder al op België hebben gestort, is dat geen overbodige luxe.
De Staatsveiligheid werkt samen met het Centrum voor Cybersecurity en de militaire inlichtingendienst ADIV en het crisiscentrum van Binnenlandse Zaken aan een plan om een mogelijke buitenlandse inmenging te counteren bij de verkiezingen van volgend jaar. In 2019 zijn het in ons land zowel federale, als Vlaamse en Europese verkiezingen.
"We zijn zeker waakzaam in de aanloop naar de verkiezingen van volgend jaar", zegt Ingrid Van Daele, de woordvoerster van de Staatsveiligheid. "Het team dat zich bij ons met sociale media bezighoudt, is onlangs versterkt en samen met de federale politie en ADIV hebben we een nieuwe analysetool in gebruik genomen, die toelaat om de sociale media beter te doorzoeken."
Op die tool, die 20 miljoen euro heeft gekost, hebben de diensten wel twee jaar moeten wachten. Die zou niet enkel gebruikt worden om sociale media af te speuren maar kan ook ingezet worden op het dark web. Dat is een onderdeel van het internet dat met speciale software anoniem te bereiken is.
'We zijn zeker waakzaam in de aanloop naar de verkiezingen van volgend jaar'
Russische trollen
De noodzaak om in te zetten op het monitoren van activiteiten door buitenlandse actoren, blijkt nog maar eens uit een onderzoek van de Nederlandse krant NRC Handelsblad. Dat onderzoek toont hoe Russische trollen tijdens en na de aanslagen in Brussel van 22 maart 2016 Nederlandstalige tweets verspreid hebben om in ons land anti-islamitische gevoelens aan te wakkeren. De tweets zijn de wereld ingestuurd via nepaccounts, die gelinkt zijn aan het Russische bedrijf IRA. Datzelfde bedrijf heeft tijdens de Amerikaanse verkiezingen op grote schaal sociale media ingezet om kiezers te beïnvloeden.
Over hoe het plan van de Belgische inlichtingendiensten eruitziet, is momenteel nog niet zoveel duidelijk. Volgens defensiespecialist Alexander Mattelaer (VUB, Egmont Instituut) zal het er vooral op aankomen om mensen te sensibiliseren over de gevaren van verkeerde informatie op sociale media. Ook moeten de verschillende inlichtingendiensten over de Europese grenzen heen nauwer samenwerken om het probleem aan te pakken. "De nationale inlichtingendiensten kunnen bijvoorbeeld via hun communicatiekanalen een aantal best practices uitwisselen", zegt Mattelaer. "Zo kunnen ze elkaar tonen wat er goed werkt."
'Ons nationale inlichtingenweefsel zit nog steeds in een modus van pompen of verzuipen'
Lees ook: Hoe Russen na 22/3 islamhaat probeerden te zaaien in het Nederlands
Onvoldoende mankracht
De vraag is wel, zo zegt de defensiespecialist, of de verschillende inlichtendiensten in ons land voldoende volk op de been kunnen brengen om een mogelijke Russische inmenging het hoofd te bieden. Op dit moment zijn zij al overbevraagd door onder meer het opvolgen van de terreurdossiers. Aanvallende acties kan de Staatsveiligheid sowieso niet ondernemen, omdat die daar niet voor bevoegd is.
"De belangrijkste uitdaging zal zijn om voor de verkiezingen voldoende capaciteit vrij te maken", zegt Mattelaer. "Ons nationale inlichtingenweefsel zit nog steeds in een modus van pompen of verzuipen. Dat beperkt natuurlijk enorm wat je dan kan gaan doen om een goede analyse te maken van de dreiging. Ik hoor wel dat ADIV ook meer mensen heeft aangetrokken om zich met cyberveiligheid bezig te houden, maar over de diensten heen is er op dit moment nog steeds een grote schaarste van middelen en mankracht."
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
