Te perfectionistisch om goed te zijn: steeds meer studenten gebukt onder emotionele stress en depressies

“De laatste jaren kregen we op onze dienst steeds meer meldingen van studenten die met problemen kampten als gevolg van perfectionisme”, legt Isabelle uit. “Aanvankelijk hadden we niet meteen door dat perfectionistisch zijn een groot issue was. We vertelden hen dat ze moesten proberen om de lat voor zichzelf iets lager te leggen, en we hoopten dat de kous daarmee af was. Maar al snel bleek dat het om een hardnekkige problematiek ging. Velen onder hen hadden faalangst, stress en ook depressies.”

“Te perfectionistisch zijn, is een erg eenzaam en isolerend probleem omdat de persoon anderen begint te beschouwen als concurrent, saboteur of strenge beoordelaar. Bovendien maakt het je ook erg kwetsbaar. Voor een te perfectionistische student stort bij één enkel slecht examen de hele wereld in. Zo staan ze emotioneel onder erg grote druk.”

Met Prettig Perfect? biedt het duo therapeuten een werkboek aan voor studenten en jongeren die door de bomen het bos niet meer zien. “We kaderen de problematiek en geven informatie, maar geven ook tips en opdrachten. Zo proberen we hen uit hun isolement te halen, hen de lat voor zichzelf lager te laten leggen.”

Het boek wordt aangevuld met heel wat verhalen, voorbeelden en getuigenissen van studenten.

“Perfectionisme kan een positieve eigenschap zijn, maar wanneer er overdreven wordt, is dat gevaarlijk”, aldus Vloeberghs.

Terugkerende stress

Freya Pols (26) uit Antwerpen is zo’n studente die al jarenlang met faalangst kampt ten gevolge van een te perfectionistische persoonlijkheid. Vooral in de lagere en middelbare school had ze moeizame momenten. “Als ik tijdens een test niet 100 procent zeker was van een antwoord, vulde ik het gewoonweg niet in”, vertelt ze. “Ik schrijf, zeg, of doe liever niets, dan dat het fout is. Het moét perfect zijn.”

Niet alleen op het vlak van school, maar ook in het dagelijkse leven ondervindt Freya moeilijkheden. “Ik durfde vroeger niet naar de bakker of dokter te gaan omdat ik bang was om foute vragen te stellen.”

Ondertussen kan Freya al beter om met haar situatie, dankzij mindfulness, trainingen en behulpzame lectuur. “Maar de stress komt vaak terug”, klinkt het. “Ik probeer tegen mijzelf te zeggen dat ik niet te veel mag nadenken en gewoon moet doen. Dat werkt wel, maar niet altijd. Het is ongetwijfeld eigen aan mijn persoonlijkheid, maar ik merk dat ook mijn gezinsleden er in mindere mate last van hebben. Misschien wordt perfectionisme onbewust aangeleerd.”