De Standaardreportage verkiezingen

De fuchsia rebellie van Voor U. “Allemaal datzelfde gevoel: de politiek is rot”

© rr

In vijf maanden tijd heeft Els Ampe met Voor U een partij klaargestoomd met 350 kandidaten, een bonte bende met een gedeelde afkeer van partijpolitiek en een te machtige overheid. Alweer een partij die hengelt naar de proteststem.

Jan-Frederik Abbeloos

Net als de nieuwjaarsreceptie baadt het eerste congres van Voor U in het Gildenhuis in Reet zondag in een ietwat burleske sfeer. Ondernemer Ivan Sabbe – lijsttrekker voor de Kamer in West-Vlaanderen – zingt op het podium het campagnelied. De nummer 2 op de lijst, Moniek Vandezande-Van Eeckhout, vertelt het publiek hoe ze schorseneren klaarmaakt voor de familie. Yasin Gül, schepen in Heusden-Zolder, kwam in het verleden op bij Groen en CD&V, maar trekt nu “met volle overtuiging” de Vlaamse lijst van Voor U in Limburg. “Want ik steun onze heldin.”

Die heldin, dat is Els Ampe, de politica die eind vorig jaar afscheid nam van Open VLD en sindsdien een bonte samenwerking op poten zette met burgerpartijen Vista, Vrijheid, Volksliga, L99, aangevuld met neofieten of ontgoochelde politici van andere partijen, zoals Gül.

De 400 aanwezige kandidaten en sympathisanten hebben daarom erg uiteenlopende redenen om in Reet te zijn. Vrijheid van Michael Verstraeten werd geboren uit frustratie met het coronabeleid, Vista wilde het linkse alternatief voor de N-VA worden, Sabbe klaagt als ex-LDD’er net aan dat de sociale zekerheid te vaak een hangmat is. Dat zijn nogal uiteenlopende werelden.

Yasin Gül met zijn heldin Els Ampe.© Raymond Lemmens

In haar speech weeft Ampe de rode draad doorheen alle verzuchtingen en frustraties van de aanwezigen. “Allemaal hadden ze datzelfde gevoel: de politiek is rot. De mensen hebben al genoeg betaald. En dat voor slechte service. Wij snakten allemaal naar vrijheid, democratie, rechtvaardigheid … en vooral hoop.”

Het is een terugkerend thema. De overheid moet kleiner en nederiger worden. De provincies en de Senaat? Afschaffen. De kabinetten? Reduceren we met 75 procent, de parlementen met een derde. De overheid krijgt een uitgavenplafond van 45 procent van het bbp opgelegd. Stikstofcrisis? Boeren moeten vooral minder gecontroleerd worden. En ja, de transfers naar Wallonië en Brussel moeten weg. Iemand uit de zaal vraagt hoe een nieuwe “coronaheist” kan worden vermeden. Filip Boone, Vlaamse lijsttrekker in West-Vlaanderen nadat hij BoerBurgerBelangen (BBB) de rug heeft toegekeerd, danst wat rond de hete brij heen. “Al mag het nooit nog gebeuren dat negen ministers samen beslissen om het land op slot te doen.”

© rr

Erg in de diepte gaat het allemaal niet. Wie een honderden pagina’s tellend verkiezingsprogramma wil, kan terecht bij de andere partijen. Voor U beperkt zich tot een koepel van 12 werken die achter de fuchsia façade vooral donkerblauw kleuren. Het is de reden waarom filosoof Ludo Abicht – bij Voor U beland via Vista – in minder dan 24 uur terugkrabbelde, nadat hij een plaats als lijstduwer had gekregen. Hij had ontdekt dat hij het met negen van de twaalf werken al oneens was. Toch laat het beperkte programma bewust veel ruimte voor eventuele verkozenen. Ampe wil immers geen politici die “slaafs en blind op die knop duwen in het parlement”.

Een gestroomlijnde machine is Voor U nog niet. Maar het is Ampe gelukt wat velen onmogelijk hadden geacht. In goed vijf maanden tijd heeft ze een partij opgericht – de eerste keer dat een vrouw dat doet in Vlaanderen, benadrukt ze – meer dan 8.000 handtekeningen verzameld en 350 kandidaten gevonden om lijsten in te dienen voor alle parlementen en provincies. Over goed zes weken wacht deze stoet veelal nobele onbekenden hun examen. Ook nu lijken hun kansen klein. Maar Ampe gelooft erin. Zeven procent van de stemmen halen, lijkt haar haalbaar. De oude partijen hebben afgedaan. “En lang niet iedereen is zo extreem als Vlaams Belang en PVDA.” Ook Sabbe is optimistisch. “Ik zie hier meer drive dan destijds bij LDD. Dat was het vehikel van een man, Jean Marie, dit wordt gedragen door veel meer schouders.”