Indiase premier Modi beschuldigd van haatspraak na uitspraken over moslims als "indringers"

"Als de Congrespartij aan de macht komt, zal ze jullie welvaart afnemen en verdelen onder diegenen met de meeste kinderen. Daarnaast zullen ze de moslims voorrang geven op alle rijkdommen van ons land. Willen jullie dat jullie zuurverdiende centen aan indringers worden gegeven?"

Het zijn de woorden van de Indiase premier Narendra Modi tijdens een campagnespeech in Rajasthan, een staat in het westen van het land. Met zijn toespraak verwijst Modi naar een speech uit 2006. De toenmalige premier Manmohan Singh - van de Congrespartij - zei toen dat de achtergestelde lagen van de samenlevingen meer toegang moesten krijgen tot de welvaart die het land aan het opbouwen was.

Daarbij verwees de premier naar vrouwen, inheemse stammen "en vooral de moslimgemeenschap". "Zij moeten voorrang krijgen op de rijkdommen van ons land", zei Singh. Een dag later verduidelijkte de partij dat de premier alle groepen wilde vooruithelpen.

De oppositie van de Congrespartij die Modi benoemt, vindt de uitspraken van de premier "ongelooflijk verwerpelijk". Daarbij heeft de partij het over de verwijzingen naar de moslims in het land als "indringers" en "zij met meer kinderen". 

VRT-journalist en India-expert Tom Van de Weghe volgt de verkiezingen in India - die op 19 april zijn gestart - ter plaatse. Volgens hem zijn de uitspraken van de premier niet nieuw. "De partij van Modi (BJP) maakt de moslims al jarenlang de zondebok van alles wat foutloopt in het land", legt Van de Weghe uit."India hoort toe aan de hindoes, klinkt het voortdurend."

"Als Modi het over 'indringers' heeft, verwijst hij naar de Rohingya's die als vluchteling uit Myanmar komen, of de moslims die vanuit Pakistan en Bangladesh naar India trekken. Er is dan ook geen schaamte om te zeggen dat moslims best terugkeren naar die landen, waar ze zogezegd thuishoren."

"De verwijzing naar de 'mensen met een groot aantal kinderen' komt van een theorie die ook in andere landen wordt verspreid: moslims hebben veel kinderen en proberen zo de macht te krijgen. Dat klopt niet: in India daalt het aantal kinderen bij moslims zelfs sterker dan bij andere bevolkingsgroepen."

Dat de Indiase moslims "met hun grote aantal kinderen" de macht proberen grijpen, doet ook denken aan de omvolkingstheorie die Europese radicaal-rechtse partijen verkondigen. "Die samenzweringstheorie leeft ook in India zeer sterk."

De Congrespartij heeft het incident aangekaart bij de Indiase Kiescommissie, die toezicht houdt op de verkiezingen die vorige week begonnen en nog tot begin juni lopen. De oppositie vraagt dat de commissie actie onderneemt tegen Modi. De gedragscode van de commissie verbiedt kandidaten om "beroep te doen op gemeenschapsgevoelens" om stemmen te winnen. Kandidaten mogen de religieuze spanningen met hun campagne ook niet op de spits drijven.

"De oppositie roept Indiërs op om massaal klacht in te dienen tegen de uitspraken van de premier", vertelt Van de Weghe. "Mogelijk krijgt de zaak nog een staartje bij het Hooggerechtshof. Of Modi ook een veroordeling te wachten staat, blijft afwachten." 

"Volgens de oppositie is de toespraak van Modi vooral een poging om af te leiden van de eerste verkiezingsresultaten. Hij wil absoluut herverkozen geraken en daarvoor zijn alle middelen goed. De peilingen zijn nog steeds gunstig voor Modi, maar hij wil nóg meer zetels binnenhalen dan 5 jaar geleden."

In een land met een populatie van 1,4 miljard mensen beschouwt zo'n 80 procent zichzelf als een hindoe. Ongeveer 14 procent is moslim, maar dat is nog steeds een groep van meer dan 200 miljoen mensen. Daarmee heeft India de op twee na grootste moslimgemeenschap ter wereld.

India stond lange tijd bekend als een land waar vrijheid van godsdienst hoog in het vaandel werd gedragen. Sinds Modi in 2014 aan de macht kwam, is de discriminatie op basis van geloof sterk toegenomen. De premier voert een beleid van hindoenationalisme, dat de hindoebevolking van het land voortrekt op moslims en christenen.

Onder moslims heerst een algemeen gevoel van angst. Dat ziet Van de Weghe ook tijdens zijn doortocht in het land. "Moslims die ik hier de afgelopen week kon spreken, getuigen dat ze bang zijn, omdat het aantal aanvallen de laatste jaren sterk is toegenomen. Er zijn lynchpartijen, moskeeën worden platgegooid en volledige moslimbuurten moeten wijken."

"De heisa rond Modi's uitspraken verhoogt zeker de spanningen die al heersen tijdens de verkiezingen", vertelt Van de Weghe. "In Rajasthan (waar Modi zijn toespraak gaf, nvdr.) kreeg ik een verbod om te filmen in de buurt van moskeeën binnen het verkiezingsgebied. Moslims interviewen is ook niet toegestaan. De politie is ook massaal aanwezig om mogelijke rellen de kop in te drukken."