Waarom "lactosevrije" zuivelproducten nooit echt zonder lactose zijn: "Wie een hoge intolerantie heeft, kiest best voor plantaardig"
Lactosevrije zuivelproducten zijn nooit helemaal vrij van lactose. Fabrikanten mogen melk, room, yoghurt en andere zuivel "lactosevrij" noemen, wanneer er nog minder dan 10mg lactose per 100kcal in zit. De meeste mensen die lactose-intolerant zijn, zullen die producten zonder problemen kunnen eten. Maar wie een hoge intolerantie heeft, kiest voor de zekerheid beter voor plantaardige alternatieven.
Xavier Taveirne is jouw consumentenman. Hij presenteert elke werkdag tussen 9 uur en 10 uur 'WinWin' op Radio2. Heb je een vraag, tip of probleem? Mail naar winwin@radio2.be.
Luisteraar Chantal Coene uit Tielt kreeg een vriendin op bezoek en maakte chocolademousse voor haar. Omdat ze zwaar lactose-intolerant is, koos Chantal voor room met 0% lactose van het merk Balade. "Er staat in grote letters op de verpakking dat er geen lactose in zit. Toch is mijn vriendin jammer genoeg de hele avond ziek geweest", getuigt ze in het consumentenprogramma 'WinWin' op Radio2. In (melk)chocolade zit er vaak ook lactose, maar die kan volgens Chantal in dit geval niet de boosdoener zijn. "Dus ik vraag me af: zit er in lactosevrije room écht geen lactose?"
Wat is een lactose-intolerantie?
Lactose is een melksuiker die in melk en andere zuivelproducten zit. Het menselijk lichaam maakt lactase-enzymen aan om die lactose af te breken en te kunnen verteren. Wanneer je lactose-intolerant bent, maakt je lichaam te weinig lactase aan. Als je dan toch iets eet of drinkt met lactose erin, kan je daarom last krijgen van darmrommelingen, een opgeblazen gevoel, winderigheid, misselijkheid, buikpijn, diarree enz.
Aan veel lactose-vrije producten wordt lactase toegevoegd zodat je lichaam die lactose wél verwerkt krijgt. Veel mensen met een intolerantie zijn op die manier geholpen. Toch zal er bijna altijd een restwaarde lactose overblijven in het product. Wie een hoge lactose-intolerantie heeft, kan daarom nog steeds last krijgen.
Een lactose-intolerantie is niet hetzelfde als een melkallergie. Bij een allergie reageert je lichaam op de melkeiwitten die in zuivelproducten zitten. Mensen met een allergie voor melk zijn dus niet geholpen met lactosevrije producten.
De drempelwaarde voor lactosevrije producten is heel strikt, want die komt uit de wetgeving voor zuigelingenvoeding
Wat zegt de wet?
Een "lactosevrij" product is - ondanks wat het woord doet vermoeden - nooit helemaal vrij van lactose. Toch mogen fabrikanten die term of bijvoorbeeld de omschrijving "0% lactose" gebruiken op hun verpakking, zolang ze onder de wettelijke drempelwaarde blijven.
"Een product is lactosevrij als er minder dan 10 milligram lactose per 100 kilocalorieën (10mg/100kcal) of 2,5 milligram per 100 kilojoule (2,5mg/100kJ) inzit. Die drempelwaarde komt uit de regelgeving voor zuigelingenvoeding en is dus echt heel strikt", zegt Annelies Wynant, de woordvoerder van de FOD Volksgezondheid.
Hoeveel restlactose er precies nog in de lactosevrije room van Balade zit, geeft de fabrikant niet prijs. Het bedrijf bezorgde wel een schriftelijke reactie aan 'WinWin'. "De aanwezigheid van het ingrediënt lactase geeft aan dat er in onze room slechts een verwaarloosbare hoeveelheid lactose zit. We kunnen verzekeren dat de claim "0% lactose" in regel is met de geldende wetgeving."
Lactosevrije producten zijn nooit 100% lactosevrij. Wie echt zeker wil zijn, kiest best voor plantaardige producten
Niet voldoende voor zware intoleranties
Voor heel wat mensen met een intolerantie voor lactose zijn de lactosevrije producten een handig alternatief. Maar toch zal niet iedereen ermee geholpen zijn, zegt maag- en darmspecialist Ellen Peeters. "Die drempelwaarde is heel laag. De wet moet wat mij betreft niet aangepast worden. Maar sommige mensen hebben meer last van hun intolerantie dan anderen en kunnen wel degelijk nog steeds ziek worden. Wanneer je extreem lactose-intolerant bent, raad ik aan om voor plantaardige producten te kiezen. Die zijn altijd volledig vrij van lactose."