© Sven Dillen

Zonnige zomer doet zonnepanelen uitvallen: "Dit jaar 42% meer klachten"

Infrax, de beheerder van (onder meer) het Limburgse stroomnet, heeft het afgelopen jaar veel meer meldingen ontvangen over uitvallende omvormers. Die apparaten zetten energie van zonnepanelen om in wisselstroom voor huishoudtoestellen. Ten opzichte van vorig jaar steeg het aantal meldingen met ruim 42 procent. In vergelijking met 2016 zelfs met 125 procent. “Dat probleem kan zich voordoen op zonnige dagen en vaak in landelijke gebieden waar de elektriciteit langere afstanden moet afleggen. 99,8 procent van de eigenaars van zonnepanelen in Limburg heeft er geen last van”, zegt Björn Verdoodt van Fluvius, het fusiebedrijf van Infrax en Eandis.

Mark VAN LUYK

In 2018 werd er vanuit Limburg 198 keer een melding gemaakt van een uitvallende omvormer. In 2017 waren er dat 139 en in 2016 ondervonden 88 klanten een probleem met hun omvormer. Als de omvormer uitvalt, kan die een relatief lange periode geen elektriciteit meer produceren. “De omvormer valt uit omdat het elektriciteitsnet de overtollig geproduceerde elektriciteit van de zonnepanelen niet meer kan verwerken. Hij valt tijdelijk uit om de PV- of zonnepaneleninstallatie en het distributienet te beschermen”, aldus Verdoodt.

99,8 procent

“Als de omvormer de elektriciteit niet meer kwijt kan door congestie van het elektriciteitsnet, zal de spanning stijgen. Om te voorkomen dat al je huishoudtoestellen stuk gaan, valt hij uit bij 253,5 volt”, beaamt Ismaël Ben-Al-Lal van de firma’s Futech en iLumen.

“Die situatie doet zich alleen voor op uiterst zonnige dagen en in gebieden waar veel zonnepanelen dicht bij elkaar in de buurt liggen. Vaak gaat het om landelijke gebieden waar de elektriciteit langere afstanden over het elektriciteitsnet moet afleggen”, legt Verdoodt uit. De stijging van het aantal meldingen is volgens hem niet onlogisch. “Er zijn veel zonnepaneleninstallaties bijgekomen en de afgelopen zomer was uitzonderlijk zonnig. Sowieso gaat het om kleine aantallen. Er liggen 66.125 PV-installaties op de Limburgse daken. 99,8 procent van de eigenaars heeft dit probleem dus niet.”

Slimmer net

“Op lange termijn is de oplossing niet het massaal bijleggen of vervangen van elektriciteitskabels. Dat zou voor de maatschappij onbetaalbaar zijn en praktisch onhaalbaar”, zegt Verdoodt. “De distributienetten moeten slimme netten worden. De digitale energiemeter zal consumenten helpen om de elektriciteit van hun zonnepanelen maximaal te consumeren op momenten dat er veel wordt geproduceerd. Denk maar aan het automatisch opstarten van de wasmachine of het opwarmen van de boiler als er veel zon is. Ook thuisbatterijen kunnen daarbij helpen. De overtollige energie van zonnepanelen kan eerst lokaal worden opgeslagen om dan ’s avonds gebruikt te worden. Zo stroomt er minder elektriciteit weg naar het distributienet waardoor er geen ‘filevorming’ of ‘congestie’ meer ontstaat.”

“Het netwerk heeft op een aantal locaties het verzadigingspunt bereikt”, vindt Bram Claeys van Ode, de organisatie voor duurzame energie. “In de toekomst zal dit probleem nog toenemen. Er zijn investeringen nodig om dit op te lossen tegen 2020-2030. Op dit moment zijn die zogenaamde ‘zwakke plekken’ ook geen publieke informatie, maar voor de consument die overweegt om in zonnepanelen te investeren is dat wel belangrijke informatie.”

“Het probleem lost zichzelf misschien op als steeds meer mensen gaan gebruikmaken van warmtepompen of elektrische auto’s”, zegt Ismaël Ben-Al-Lal. “Al bestaat de kans dat het probleem dan in omgekeerde richting gaat spelen, want indien we met z’n allen te veel stroom aftappen, komt het net ook onder druk te staan.”