Als je mensen op de dool geen seconde rust meer gunt
Michael De Cock is artistiek leider van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg (KVS).
In Brussel doen burgers al maanden aan een stuk wat het beleid nalaat: mensen in nood opvangen. Bed, bad en brood geven, om het met het gastvrijheidsbeginsel te omschrijven dat de oude Grieken al kenden. Het is ronduit indrukwekkend en hartverwarmend te volgen hoe elke avond weer, in een race tegen de tijd, alles op alles wordt gezet tot iedereen die een dak boven zijn hoofd zoekt dat ook gevonden heeft. En dat lukt meestal. Warmte, een beetje geborgenheid, een veilig onderkomen, al is het maar voor een nacht. De beelden van die burgeropvang zijn intussen bekend. Ze gingen de wereld rond.
Deze overheid, die graag uitpakt met ferm beleid, creëert het tegendeel van wat ze beoogt: een golf van warmte en solidariteit. Maar blijkbaar heeft deze solidariteit iets te veel in de schijnwerpers gestaan
De talloze vrijwilligers doen overigens veel meer dan wat de laatste dagen in de media belicht werd. Zo wordt het opvangcentrum in Haren, gehuurd door de stad Brussel, gerund door vrijwilligers. Ze brengen er de gasten naartoe, ze zorgen er voor opvang en regelen er ontbijt. Er worden kleren en tandenborstels ingezameld en uitgedeeld.
Benefietvoorstellingen
Ook de culturele sector laat zich niet onbetuigd. Toen actrice Marie-Aurore d’Awans de prix de la critique kreeg voor meilleur espoir féminin in Franstalig België, bedankte ze voor de mooie woorden, maar gaf een uppercut van een speech die intussen meer dan 520.000 keer bekeken werd en diepe indruk maakte. Voor wie hem nog niet zag, RTBF zette ook een versie met Nederlandse ondertitels online. "We hebben de mond vol over menselijkheid", sprak ze, "maar hebben het recht niet om mensen morele lessen te geven terwijl we zelf nauwelijks iets doen voor al die mensen in de kou." Deux euros cinquante, zo heet het initiatief van d’Awans, het bedrag dat nodig is om mensen een eenvoudige maaltijd aan te bieden om weer op kracht komen. Een stuk fruit, een sapje, een stukje cake en wat vis in een blikje. Ook KVS doet binnenkort, op uitdrukkelijke vraag van de artiesten, twee benefietvoorstellingen ten voordele van Deux euros cinquante.
Zo, o paradox, creëert deze overheid, die graag uitpakt met een hard en ferm beleid, al geruime tijd het tegendeel van wat ze beoogt, namelijk een golf van warmte en solidariteit. Maar blijkbaar heeft deze solidariteit net iets te veel in de schijnwerpers gestaan de laatste dagen. Want hoe anders het wetsvoorstel interpreteren, dat toelaat om bij mensen thuis binnen te vallen om migranten met een uitwijzingsbevel op te pakken. De wet, die het reeds gevoerde onwettelijke beleid moet formaliseren, staat haaks op de menselijkheid die al die vrijwilligers aan de dag leggen en leidt tot veel ongerustheid. Vele van de Maximilaanpark-migranten hebben, in tegenstelling tot wat Nahima Lanjri (CD&V) beweert, wel degelijk zo’n uitwijzingsbevel.
Dat je mensen op de dool geen seconde rust meer gunt, geen enkele vrijhaven meer gunt of plek om ‘s nachts te dromen, daar bestaan nauwelijks nog woorden voor
Hoe zijn we in 's hemelsnaam hier terechtgekomen? Hoe zijn we zover geraakt dat zulke voorstellen tot de orde van de dag zijn gaan behoren? Menselijkheid laat zich niet meten in strategieën of effecten. Ze gaat daaraan vooraf. Dat je vanuit ideologische en strategische gronden een beleid uitstippelt dat hard is, dat je daarin gelooft en daarmee wilt scoren bij je achterban, tot daaraan toe. Het maakt deel uit van het democratische spel. Maar dat je mensen op de dool geen seconde rust meer gunt, geen enkele vrijhaven of plek om ‘s nachts te dromen, daar bestaan, beste politici, nauwelijks nog woorden voor. Hooguit twee: diepe schaamte.