Oranje wint ook van Roemenië, maar doel bleef buiten bereik voor Dick Advocaat

De Kleine Generaal nam afscheid met een grote glimlach. Maar al die zeges op wat kleinere landen en het qua resultaat bevredigende slotakkoord als bondscoach vallen bij de eindafrekening van Dick Advocaat toch in het niet bij het gemiste doel: voetballen op het WK in Rusland.

De wedstrijd tegen Roemenië speelde Oranje een heel behoorlijk eerste kwartier van de tweede helft, met mooie doelpunten van Depay (hoofd) en Babel (voet), na voorzetten van de rechterflank van Berghuis. De 0-3 was van invaller Luuk de Jong (hoofd) in de slotfase, na een vrije trap van opnieuw Berghuis.

Drie periodes

Advocaat was aangesteld als vervanger van de ontslagen Danny Blind en zou in dienst blijven tot de uitschakeling voor het WK, of tot en met het WK bij plaatsing. De oefenduels in Schotland (0-1) en Roemenië waren een toetje dat voor dezelfde prijs bij het menu was inbegrepen en dat overbodig was, omdat de buiken even vol waren van Oranje. Al was de wedstrijd tegen de Roemenen in het voor een kwart gevulde Nationale Stadion best het aanzien waard, met name door het redelijke, aanvallende spel van Nederland.

Advocaat is hoe dan ook een bijzondere bondscoach geweest. Drie periodes de baas van Oranje, aangevuld met banen als assistent-bondscoach. Gebleven toen de verwachting was dat Cruijff de eindronde zou doen, in 1994, met als resultaat kwartfinalist op het WK. Weggehoond na een wissel van de jonge Arjen Robben in 2004 tegen de Tsjechen, maar via de achterdeur toch de halve finales bereikt van het EK in Portugal. En de ondankbare klus overgenomen van Blind, halverwege de kwalificatie, toen de situatie bijna hopeloos was met zeven punten uit vijf duels. Hij won vier van de vijf resterende duels en miste de play-offs vanwege het mindere doelsaldo dan Zweden, dat na de uitschakeling van Italië naar het WK mag.

Nederland-Zweden

Dat is best wrang. Het gaf Advocaat de gelegenheid voor de camera van Foxsports te wijzen op de sterkte van Zweden, waartegen Nederland met 2-0 won onlangs. Hij wilde maar zeggen dat hij in de reeks met een achterstand begon die bijna niet meer was in te lopen.

Dick Advocaat is 70, maar nog steeds niet klaar. 'Ze zullen me weer bellen', zei hij, en niemand hoeft verbaasd te zijn als hij een volgende lokroep beantwoordt. Hij is verslaafd aan voetbal. Advocaat is ook sympathieker en grappiger dan menigeen denkt. Hij is gevoeliger dan verwacht, een man die kan huilen om het volkslied of om een ontmoeting met een oude vriend. Hij is ook een grotere twijfelaar dan hij laat blijken.

Danny Blind

Hij is tacticus pur sang. Trots op zijn erelijst, altijd in voor een nieuwe baan omdat hij houdt van geld en het voetbal ziet als prille liefde. De vraag die na deze reeks van vier op vijf gewonnen kwalificatieduels blijft hangen, is niet te beantwoorden: hoe was het gelopen als Advocaat assistent was gebleven toen Blind hem in de voorlaatste lente aan de staf toevoegde, omdat Blind besefte dat Advocaat iets extra's heeft dat hijzelf mist: ervaring, kunde om een groep op scherp zetten. Maar Advocaat had geen beperkende clausules in zijn verbintenis en vertrok na een paar maanden toen Fenerbahce hem vroeg. Blind was woedend en machteloos tegelijk. Hij verloor zijn eindelijk gevonden kompas en verdwaalde hopeloos.

Advocaat was eind maart in Bulgarije niet begonnen met de toen nog 17-jarige, falende Matthijs de Ligt als centrale verdediger, in de kansloos verloren wedstrijd die de kwalificatie tot een ongewis avontuur maakte. Het was tevens de laatste wedstrijd voor Blind, wiens naïviteit hem al opbrak in de vorige kwalificatiereeks.

Naïviteit

Maar ook Advocaat, met Ruud Gullit als rechterhand, verviel in naïviteit, door op 31 augustus met een driemansmiddenveld de Fransen tegemoet te treden in Saint-Denis, met de nauwelijks fitte Sneijder als aanvallende pion. Die ene training waarin een defensiever systeem was geprobeerd, beschouwde hij als mislukt. Met dat licht bezette middenveld dacht het trainersduo een kans te maken tegen de getergde Fransen, met hun middenlinie van wereldklasse. De Fransen hadden hun ogenschijnlijk makkelijke kwalificatiereeks laten ontsporen door kort voor de vakantie van Zweden te verliezen.

Die Zweedse zege in juni, op de dag van de rentree van Advocaat tegen Luxemburg, was al bijna fataal voor Oranje. Nederland moest terrein terugwinnen, maar de Fransen waren scherp bij de hervatting van het interlandseizoen en Advocaat verloor de strijd, zeker na de rode kaart van Strootman. Advocaat praatte na de 4-0 in Saint-Denis badinerend over het doelsaldo, dat Oranje opbrak. Pas toen Zweden tegen Luxemburg uitliep naar 8-0 op de avond van Wit-Rusland - Nederland (1-3), liet hij zijn chagrijn de vrije loop. Het slotduel met Zweden was een onmogelijke opdracht.

Advocaat zal zeggen dat hij veel heeft gewonnen met Oranje, in zijn derde betrekking als bondscoach. Dat is waar. Zeven gespeeld, zes gewonnen. Maar het doel bleef buiten bereik: terwijl Denemarken en Ierland dinsdag streden om het laatste WK-ticket van Europa, terwijl Frankrijk en Duitsland oefenden voor het WK, werkte Oranje (met de invallende debutant Donny van de Beek) een niemandalletje af in Boekarest. Besloten met een glimlach naar de toekomst, dat wel.