column

Ik wil stemmen op een saaie kwiet. Waar vind ik die?

Het grootste deel van Neles tijd gaat naar “onderhoud”. Naar teennagels knippen bijvoorbeeld.© getty

Verhalenvertellers zijn er al meer dan genoeg. Helden ook. En dus, bij deze, een ode van Nele Van den Broeck aan het onderhoud, aan boodschappen doen, aan de saaie kwiet die haar stem verdient.

Nele Van den Broeck

Geregeld installeer ik een nieuwe app op mijn telefoon met het overmoedige idee de tijd te temmen – waarschijnlijk in een poging ermee om te gaan dat ik mijn volgende verjaardag op tram vier vier. Ik geef daarin aan hoe ik mijn tijd besteed, om te weten te komen waar de dagen zo snel heen vliegen. Waar vliegen de dagen zo snel heen?

Het resultaat is jammerlijk. Na twee weken registreren heeft de app in kwestie een kleurrijk, zielloos taartdiagram voor me klaarstaan. Het allergrootste stuk van mijn tijd gaat naar een categorie die ik “huishouden” had genoemd. Een waardige opvolger wordt gevormd door het onderdeel “administratie”. De combinatie van beide neemt meer tijd in beslag dan mijn kunst, mijn lief, mijn vrienden of mijn familie. Wat een ontnuchtering. Ik had geen idee dat mijn spannende bestaan zo door en door saai was.

Vraag mij naar wat ik doe in dit leven, en ik zal antwoorden met een variatie op: “Ik maak verhalen.” Of het nu theater is, muziek, of deze column – ik vertel. Sinds ook reclamejongens zichzelf verhalenvertellers zijn gaan noemen, sta ik een beetje weifelachtig tegenover de term, maar desalniettemin is het de beste omschrijving die ik heb. Blijkt nu dat het grootste deel van mijn tijd helemaal niet naar verhalen gaat. Het grootste deel van mijn tijd gaat naar onderhoud. Boodschappen doen, koken, eten, de was, de afwas, de vuilniszak, douchen, tandenpoetsen, teennagels knippen, rommel maken, rommel opruimen, facturen, mails, btw-aangifte, optredens aangeven in het onmogelijke online platform van Sabam. Ik spendeer mijn dagen niet aan het opbouwen van het nieuwe of het afbreken van het oude, maar aan het onderhouden van wat is.

Dan heb ik nog niet eens kinderen die ik in bad moet steken en wier teennagels ik dien te knippen met van die doodenge schaartjes.

Verhalen zijn belangrijk, zo las ik. In een bestseller over de geschiedenis van de mensheid – de héle mensheid – wordt betoogd dat homo sapiens zijn bestaan op aarde te danken heeft aan zijn vermogen gemeenschappelijke verhalen te verzinnen. Met andere woorden: de schrijver, een verhalenverteller, schrijft een verhaal over hoe belangrijk verhalen vertellen is. Betere reclame voor de eigen winkel kun je nauwelijks bedenken. Wie ben ik om Sapiens tegen te spreken?

Misschien omdat ik mijn volgende verjaardag op tram vier vier, ben ik nogal cynisch geworden over die “kracht van verhalen”. Ik vind het niet makkelijk om columns te schrijven zo dicht tegen de verkiezingen. Ik loop rond met het gevoel alsof er een soort Einde Der Tijden nadert, en dat ik al mijn verwoordingsvermogen moet aanwenden om de lezer ervan te overtuigen toch zeker voor De Goeie te stemmen. Tegelijkertijd ben ik me ervan bewust – misschien te veel –hoe weinig mijn woorden aan de dijk zullen brengen. Als verhalenverteller ken ik een klein, vuil geheimpje: dat woorden zeer zelden iemand kunnen overtuigen. Wie iets anders beweert, is waarschijnlijk een reclamejongen.

Laat dit dus een ode zijn aan onderhoud. Aan iedereen die stil de wereld doet draaien. Aan alle taken die moeten gebeuren teneinde één nieuw idee tot stand te brengen, en hoe weinig eer daarmee te scoren valt. Een land is een gigantisch huishouden. Regeren, als het goed gebeurt, is oersaai. Je kan niet zoals een roekeloze columnist wat zinnen bij elkaar gooien in een aannemelijke saus en voilà, je dag zit erop.

Een paradox van democratie is dat we op verhalenvertellers stemmen om het huishouden te bestieren. Dat loopt niet altijd zo goed af. Verhalen zijn spannend. Onderhoud is dat niet. Het liefst zou ik stemmen voor iemand van wie ik nog nooit heb gehoord. Iemand die in een achterkamer dossiers zit te vreten met een lelijk kapsel. Dat kan natuurlijk niet, want ik ken die persoon niet, omdat ik er nog nooit van hoorde. Weer een paradox.

Afbreken is makkelijker dan opbouwen. Opbouwen is makkelijker dan onderhouden. Geef mij geen orator. Geef mij geen verhaal. Een onderhouder hoeft niet onderhoudend te zijn. Doe gewoon uw banale, vervelende werk. We don't need another hero. Ik wil stemmen op een saaie kwiet. Waar vind ik die? Ik ben een pak cynischer geworden tegenover welk verhaal dan ook. Maar ik geloof wel nog in de kracht van huishouden. Dan ga ik nu boodschappen doen. En de was.

Nele Van den Broeck is muzikant en theatermaker. Als Nele Needs A Holiday doet zij verwoede pogingen om wereldberoemd te worden. Ze schrijft een tweewekelijkse column, telkens aan de hand van een of meerdere nummers. Vandaag is dat ‘We don't need another hero’ van Tina Turner.