Met een economische groei van 1,7 procent deed België het weliswaar minder goed dan de eurozone in z’n geheel en dan de buurlanden, maar de Belgische groei was wel “jobintensiever”, aldus Smets. Netto kwamen er vorig jaar naar schatting 66.000 banen bij, het hoogste aantal sinds 2008.

Staatsschuld aanzienlijk kleiner

De goede economische prestaties vinden we ook terug in de overheidsfinanciën. Het structurele begrotingstekort verkleinde tot 1,2 procent van het bruto binnenlands product (tegen 2,1 procent in 2016). De schuldgraad “liep voor het eerst in tien jaar aanzienlijk terug”, aldus de NBB, van 105,7 tot 102,8 procent van het bbp. Dat is het laagste peil sinds 2011.

Grote uitdagingen

De economische barometer staat dus op zonnig, maar het is niet het moment om “zelfgenoegzaam” te worden, aldus Smets. “De goede economische conjunctuur moet worden aangegrepen om buffers aan te leggen voor de toekomst”, klonk het. Er zijn immers nog genoeg uitdagingen, zoals de verwachte vergrijzingskosten, hoognodige investeringen in infrastructuur, meer mensen aan het werk krijgen ...

Een van de voornaamste doelstellingen moet zijn om de begroting structureel in evenwicht te brengen. Het structurele tekort bedraagt nog 1,2 procent. “Je moet die inspanning niet onderschatten, dat is nog wel wat”, aldus Smets. Hij benadrukte het belang om verder naar dat evenwicht toe te werken. Dat maakt immers ruimte om bijvoorbeeld de overheidsschuld af te bouwen.

Een timing om dat evenwicht te bereiken, gaf Smets niet mee. “Belangrijker dan een jaartal, is om een perspectief te bieden op een budgettair evenwicht, met een plan dat structurele hervormingen bevat”, stelde de NBB-gouverneur. Het is volgens hem best mogelijk om maatregelen te nemen die op korte termijn wat kosten, maar op langere termijn de economische groei ten goede komen.

Die uitspraken passen perfect in de plannen van premier Charles Michel om af te wijken van de Europese begrotingsafspraken om investeringen met een grote economische impact te financieren. Want ook Smets ziet dat investeringen nodig zijn, niet in het minst in infrastructuur. “Er is de voorbije jaren te veel bespaard op overheidsinvesteringen. Daar moet meer ruimte voor komen, want de kwaliteit van de infrastructuur gaat in België meer achteruit dan elders”, stelde hij.

Spanningen op arbeidsmarkt

Ook op de arbeidsmarkt is er nog werk aan de winkel, om “het onaangesproken arbeidspotentieel maximaal te benutten”. Nu er veel jobs bijkomen, ontstaan er immers ook spanningen op de arbeidsmarkt. Werkgevers geven al langer aan dat ze steeds meer moeite hebben om de juiste mensen te vinden.

“Onderwijs, arbeidsmarktbegeleiding en levenslang leren moeten ervoor zorgen dat talent maximaal inzetbaar is en blijft”, aldus de Nationale Bank. De instelling wijst ook op de lage tewerkstellingsgraad van laaggeschoolden en van inwoners afkomstig van buiten de Europese Unie.

Concurrentie met buurlanden

De Nationale Bank heeft voorts aandacht voor de concurrentiepositie van België tegenover de buurlanden. De voorbije jaren werd de loonkostenhandicap sinds 1996 weggewerkt dankzij onder meer taxshift, indexsprong en loonmatiging. De NBB vraagt om oog te blijven hebben voor die positie. Maar dat betekent niet dat er geen ruimte kan zijn voor loonsverhogingen, voegde Smets toe. Hij pleitte wel voor een flexibelere loonnorm. “Binnen het kader van de loonnorm zou het mogelijk moeten zijn om te differentiëren, bijvoorbeeld in sectoren of bedrijven die beter of minder goed draaien”, klonk het.

De loonnorm is een afspraak die vakbonden en werkgevers maken in het zogenoemde interprofessioneel akkoord. Voor 2017 en 2018 spraken zij een maximale verhoging met 1,1 procent af.

“2017 was op economisch vlak een zonnig jaar voor Europa en België, met veel nieuwe banen. Laat dat een aanmoediging zijn om op de ingeslagen weg voort te gaan en te werken aan structurele hervormingen om de groei duurzamer en inclusiever te maken. Want je moet het dak verder herstellen wanneer de zon schijnt”, vatte de gouverneur van de Nationale Bank samen.