Direct naar artikelinhoud

Recordaantal mensen was in 2017 op de vlucht voor geweld en onderdrukking

Het aantal mensen dat in de wereld op de vlucht is voor geweld en onderdrukking heeft in 2017 een nieuw record bereikt. Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie Unhcr waren eind vorig jaar 68,5 miljoen mensen ontheemd, 16,2 miljoen meer dan het jaar ervoor. Dat komt erop neer dat vorig jaar om de seconde iemand op drift raakte.

Een vrouw in een Congolees opvangkamp in Kalemie, in maart van dit jaar.Beeld AFP

Voornaamste oorzaken van het toenemende aantal vluchtelingen zijn de crisis in Congo, de burgeroorlog in Zuid-Soedan en de etnische zuiveringen in Myanmar als gevolg waarvan ruim 650 duizend Rohingya naar Bangladesh zijn uitgeweken. Ook jaagt het conflict in Syrië nog steeds veel mensen op de vlucht. Sinds het begin van de burgeroorlog in Syrië zeven jaar geleden zijn 12 miljoen mensen van huis en haard verdreven, van wie ongeveer de helft elders in Syrië zijn toevlucht heeft gezocht.

Het aantal mensen dat de Middellandse Zee overstak op zoek naar een beter bestaan in Europa nam in 2017 af. De meesten kwamen in Italië terecht, waar zich vorig jaar 126 duizend nieuwe asielzoekers aandienden. De meeste ontheemden zoeken het dichterbij huis. De meerderheid van de 68,5 miljoen ontheemden zijn vluchteling in eigen land: bij elkaar 40 miljoen mensen. Van de mensen die hun eigen land ontvluchtten, blijft 80 procent in een van de buurlanden.

Opvallend is dat liefst 85 procent van de vluchtelingen in ontwikkelingslanden zit, landen die al moeite hebben hun eigen bevolking op de been te houden. Daarbij komt dat zij maar mondjesmaat hulp krijgen van andere landen voor de opvang van vluchtelingen.

Beelden uit een opvangkamp voor Rohingya-vluchtelingen in Bangladesh, in november 2017.Beeld Daniel Rosenthal / de Volkskrant

Zwaarste last

Onder de acht landen met de meeste vluchtelingen zit maar één EU-land: Duitsland. Daar zijn volgens de Unhcr 970 duizend vluchtelingen neergestreken. Pakistan en Oeganda herbergen ieder 1,4 miljoen vluchtelingen, terwijl Turkije het grootste aantal onderdak biedt: liefst 3,5 miljoen mensen, voornamelijk uit Syrië. In verhouding met de lokale bevolking draagt Libanon de zwaarste last: daar is 1 op de 6 mensen een vluchteling. Het aantal vluchtelingen dat uit eigen land is gevlucht steeg vorig jaar naar 25,4 miljoen mensen, bijna drie miljoen meer dan in 2016.

Het aantal asielaanvragen dat in de EU-landen werd ingediend is in 2017 flink gedaald. In totaal waren het er 728 duizend, aanzienlijk minder dan de 1,3 miljoen aanvragen om internationale bescherming in het jaar daarvoor. Volgens het Europese ondersteuningsbureau voor asielaanvragen (EASO) duiden de cijfers over de eerste maanden van 2018 erop dat de aantallen rond de 50duizend per maand liggen.

Terwijl de asielaanvragen over vrijwel de gehele linie afnamen, vormden twee landen een uitzondering: Venezuela en Georgië. Burgers uit beide landen hebben geen visum voor de Schengen-landen nodig. Steeds meer Venezolanen zoeken hun toevlucht in Europa wegens de nijpende economische crisis in hun land.

Zwaarste last
Beeld de Volkskrant
Vluchtelingen staan aan de kant na een storm bij het Chakmarkul vluchtelingenkamp in Bangladesh.Beeld Reuters