Binnenkort meldingsplicht voor dodelijke schimmel Candida auris, die ook bij ons meer voorkomt
Vorig jaar zijn in ons land 6 besmettingen met de schimmel Candida auris vastgesteld. Dat schrijft Het Nieuwsblad. Voor gezonde mensen vormt de schimmel geen probleem, voor patiënten met een verzwakte weerstand kan hij dodelijk zijn. Infecties komen voor in ziekenhuizen. Binnenkort moeten zij besmettingen melden, zodat extra maatregelen genomen kunnen worden. "Zo kunnen we een uitbraak vermijden", zegt professor Katrien Lagrou.
Alle mensen zijn drager van schimmels, in ons darmstelsel of op onze huid, maar we worden daar doorgaans niet ziek van. Mensen met een gezond immuunsysteem kunnen schimmels zelf opruimen. Maar bij mensen met een verzwakte weerstand kunnen schimmelinfecties wel ernstige gevolgen hebben. Zij kunnen ernstig ziek worden, en in sommige gevallen zelfs overlijden. Dat is ook het geval bij de schimmel Candida auris.
Wat is Candida auris?
In 2009 werd Candida auris voor het eerst bij de mens vastgesteld, in het oor van een vrouw in Japan. Sindsdien zijn er op verschillende plaatsen in de wereld al uitbraken geweest, onder meer in de Verenigde Staten, India, Spanje, Griekenland, Duitsland en Nederland. Ook in verschillende landen in Afrika zijn er al uitbraken geweest.
De meest voorkomende symptomen van een infectie zijn koorts en koude rillingen. Als de schimmel in de bloedbaan terechtkomt, kan hij levensbedreigend worden. Zenuwen en organen kunnen aangetast worden, er kan bloedvergiftiging ontstaan, en daar kan de patiënt aan overlijden.
Uitbraken van de schimmelinfectie doen zich voor in ziekenhuizen. De diagnose is moeilijk te stellen omdat patiënten al ziek of verzwakt zijn. Behandelen is moeilijk omdat er een hoge resistentie is tegen de bestaande middelen. Preventie is dus belangrijk.
Sinds 2016 zijn in ons land 14 besmettingen met Candida auris vastgesteld. Zes daarvan werden vorig jaar geregistreerd. Ook bij ons lijkt de schimmel dus meer voor te komen. "We zien een toename van het aantal patiënten dat de schimmel op de huid heeft, ofwel in het bloed", zegt professor Katrien Lagrou. Zij leidt het nationaal referentielaboratorium voor schimmelinfecties aan het UZ Leuven.
Meldingsplicht voor Candida auris
Lagrou stelt meteen gerust. "We hoeven geen schrik te hebben dat mensen die gezond en wel zijn, opeens dodelijk ziek worden. De schimmel vormt wél een bedreiging voor ernstig verzwakte patiënten in het ziekenhuis. Als de schimmel de bloedbaan binnendringt, kan hij ervoor zorgen dat iemand die al verzwakt is, ernstig ziek wordt. De kans op overlijden is niet gering."
Het Vlaams Departement Zorg waarschuwde ziekenhuizen vorig jaar al om waakzaam te zijn. Binnenkort komt er een meldingsplicht. Besmettingen met Candida auris moeten dan officieel gemeld worden aan het departement. Zo kunnen ziekenhuizen actief geholpen worden om een verdere verspreiding te vermijden. De Hoge Gezondheidsraad werkt aan een advies daarover.
Het is lastig om de schimmel weg te krijgen. De kans is reëel dat nog meer mensen besmet worden als er geen bijzondere maatregelen komen.
Candida auris kan heel goed overleven in de omgeving, bijvoorbeeld op beddengoed, deurklinken of andere oppervlakken. Ook gezonde mensen die drager zijn, maar niet ziek, kunnen de schimmel onwetend doorgeven. "Het is lastig om de schimmel weg te krijgen. De kans is reëel dat nog meer mensen besmet worden als er geen bijzondere maatregelen komen", zegt Lagrou.
Daar komt nog bij dat de schimmel multiresistent is. "Dat wil zeggen dat hij heel makkelijk resistent wordt aan de middelen die we gebruiken om infecties te behandelen", zegt Lagrou. "Daarom is het extra belangrijk om in te zetten op preventie en op maatregelen om een verdere verspreiding tegen te gaan."
Isolatie
Een maatregel zou bijvoorbeeld kunnen zijn om een patiënt met een schimmelinfectie meteen in isolatie te zetten en de rest van de afdeling te screenen. Mogelijk kan een afdeling zelfs gesloten worden. Zware maatregelen, maar Lagrou is wel voorstander van een meldingsplicht.
"Zo krijgen we een heel goed zicht op het aantal besmettingen en kunnen we vermijden dat er een uitbraak komt", zegt Lagrou. "Maar dit betekent wel weer een extra zorg voor het personeel in een zorgcontext."