Direct naar artikelinhoud
Fraude

Leuvense sterrenprof pleegt verregaande vorm van auteursfraude

Marc Hooghe.Beeld ID Emy Elleboog

De bekende politicoloog en socioloog Marc Hooghe (KU Leuven) heeft zich opnieuw schuldig gemaakt aan wetenschapsfraude. De Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit van zijn universiteit en de overkoepelende Vlaamse Commissie bevestigen in rapporten de fraude, zo blijkt uit onderzoek van deze krant. Tot op vandaag werkt Hooghe officieel nog altijd als gewoon hoogleraar in Leuven.

en

Marc Hooghe publiceerde tussen 2014 en 2017 artikels onder zijn eigen naam, hoewel ze hoofdzakelijk werden geschreven door medewerkers. Hij verwijderde hun namen van de artikels, diende ze in voor publicatie bij wetenschappelijke tijdschriften en bracht de betrokkenen daarvan nooit op de hoogte. Auteurskwesties zorgen wel vaker voor betwisting onder academici, maar dit is een uitzonderlijke en verregaande vorm van wetenschappelijke fraude.

De bal ging aan het rollen toen enkele gedupeerde (ex-)medewerkers klacht indienden bij de Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit van de KU Leuven. Sommige van de feiten werden ook door de overkoepelende Vlaamse Commissie voor Wetenschappelijke Integriteit behandeld. Beide met collega-wetenschappers bevolkte organen komen tot dezelfde conclusie: de feiten zijn gegrond en ernstig. De Leuvense commissie noemt de klachten zelfs “ernstig problematisch”.

Niet eerste keer

Hooghe loopt niet voor het eerst tegen de lamp. Twee jaar geleden bracht nieuwssite Apache al aan het licht dat de Leuvense integriteitscommissie klachten over wetenschapsfraude tegen Hooghe heeft behandeld. De recidive maakt dat de twee commissies zwaar tillen aan de feiten. “Gegeven het patroon van Hooghe, ligt de schade aan de wetenschap in de lijn der verwachtingen”, stelt de overkoepelende Vlaamse Commissie.

De fraudeklachten passen in een bredere context van wantrouwen en intimidatie, waarover meerdere ex-medewerkers getuigen tegenover de krant. Dat leidde mee tot een negatieve evaluatie van Hooghe in 2017.

De feiten waaraan Hooghe zich volgens de rapporten schuldig gemaakt heeft, gelden als de zwaarste vorm van auteursfraude, zegt Gustaaf Cornelis, VUB-professor gespecialiseerd in wetenschapsfraude.

Sanctie?

In het geval van zware inbreuken op de wetenschappelijke integriteit, zoals hier het geval is, zijn vier verschillende sancties mogelijk: een schriftelijke blaam, schorsing, terugzetting in graad en ontslag.

Rector Luc Sels reageert dat er een sanctie is uitgesproken. Welke blijft ‘vertrouwelijk’. “De feiten wogen voor mij te zwaar om het te houden bij de sancties die ik als rector zelf kan uitspreken, namelijk een al dan niet (schriftelijke) blaam of schorsing”, zegt hij.

Voor de zwaardere sancties, terugzetting in graad of ontslag, moet de rector een voorstel doen aan de Tuchtcommissie. Sels: “Dat deed ik en er is een sanctie uitgesproken. Wat die specifiek is, maken we niet publiek.”

Toch staat Hooghe nog steeds als gewoon hoogleraar en lid van de KU Leuven op de website van de instelling.

Ook wachten medewerkers die klachten indienden nog op antwoord. “De huidige procedures bepalen dat benadeelden niet op de hoogte worden gebracht van sancties”, zegt Sels daarover. De rector geeft aan dat dat in de toekomst misschien anders kan.

Professor Hooghe was ondanks herhaalde pogingen van de redactie via e-mail en telefoon niet beschikbaar voor commentaar. Hij wilde enkel in één zin kwijt dat het volgens hem gaat om bekende feiten. Dat klopt niet volgens onze informatie.