België telt 104 onafhankelijke platenzaken. Daar kan je op Record Store Day, dit jaar op 21 april, terecht om exclusieve vinylplaten op de kop te tikken en intieme concerten bij te wonen. Centraal dit jaar staan de kennis, enthousiasme en passie van de lokale platenboer.

Een van de traditionele Vlaamse centra voor Record Store Day is Gent, waar platenzaak Music Mania, Kunstencentrum Vooruit, Democrazy en NEST (een tijdelijke concertruimte in de oude bibliotheek in Gent-Zuid) de handen in elkaar slaan. Er staat onder meer een optreden van Absynthe Minded op het programma.

Aan het wereldwijde gebeuren nemen in Vlaanderen 19 Antwerpse platenzaken deel, 15 in Oost-Vlaanderen, 14 in West-Vlaanderen, tien in Vlaams-Brabant en zeven in Limburg. Brussel alleen al telt 21 deelnemende platenboeren.

Op sterven na dood

De eerste Record Store Day werd in 2008 gehouden. Toen stond niet de platenboer maar de vinylplaat centraal. Die was op dat moment op sterven na dood, maar intussen is het tij fel gekeerd. Vooral in een meer ‘alternatief’ milieu heeft de vinylplaat een heropleving gekend.

Op Record Store Day zal je veel liefhebbers ook horen beweren dat muziek beter zal klinken vanop een vinylplaat. Maar dat valt volgens de Gentse muziekpedagoog Johan Huys niet hard te maken.

‘Klankkwaliteit hangt van zodanig veel af’, zegt Huys, die alle aspecten aanhaalt van de opnameapparatuur tot het soort vinyl. Hoe hoger de kwaliteit van al die zaken, hoe beter de opname hoge tonen kan vastleggen. ‘Sommigen vinden dat een opname dan “warmer” klinkt, maar of dat beter is, is een kwestie van smaak.’ Bovendien kan je nog de beste opname met de meest optimale klank hebben, je zal er weinig aan hebben wanneer je ze afspeelt op een middelmatige platenspeler.

Dat alles geldt ook voor cd’s, stipt Huys aan. Volgens hem is men vandaag in staat om op cd dezelfde ‘kwaliteit’ vast te leggen dan op een vinylplaat. Pas wanneer je te maken krijgt met gecomprimeerde audio (bijvoorbeeld een MP3), kan je quasi objectief over muziek van ‘lagere kwaliteit’ gaan spreken.

Minischilderij

Vanwaar dan de populariteit van vinylplaten? Ook dat heeft verschillende redenen, zegt Huys, die zelf meer dan 1.000 exemplaren heeft liggen. Zo kan een bepaalde plaat waardevol zijn omwille van haar artwork. ‘Dat is soms echt kunst.’ Het is ook een verzamelobject en gaat vaak gepaard met een zeker nostalgisch gevoel.

‘Vinyl opleggen is stilstaan, genieten’, beaamt Diederik Decroix van Record Store Day Belgium. ‘Een soort van tegenreactie tegen veertig nummers op 1 minuut checken op Spotify. De grootte van het canvas, van een vinyl en de kwaliteit van veel artwork maken dat je naast muziek ook een minischilderij in huis haalt.’

‘Die naald in de groeven zien dansen’, daar krijgt Decroix naar eigen zeggen ook ‘nooit genoeg van’. ‘Elke plaats danst ook anders.’ Voor hem is het bovendien elke dag Record Store Day. Maar vandaag viert hij specifiek het ‘enthousiasme en vakmanschap van onze Vlaamse platenboeren’.