Direct naar artikelinhoud
VS en Rusland

"Ik was het woordje 'niet' vergeten." Trump hoopt knieval voor Poetin bij te sturen

Hoewel Trump enorm veel ­kritiek oogstte, ook binnen zijn partij, durfde geen enkele Republikein de confrontatie aan te gaan.Beeld REUTERS

"Het was een dubbele ontkenning." VS-president Trump zegt dat hij het woordje ‘niet’ was vergeten toen hij tijdens een persconferentie met Vladimir Poetin sprak over de Russische hacks tijdens de Amerikaanse verkiezingen. "Ik zag geen enkele reden waarom het níét Rusland was, bedoelde ik." Maar het kwaad is geschied.

“Ik dacht dat het duidelijk was, maar ik wil het graag ophelderen mocht dat niet zo zijn geweest”, zei Trump in het Witte Huis. “In een sleutelzin... zei ik ‘zou’ in plaats van ‘zou niet’.” Die sleutelzin gaat over de bemoeienis met de Amerikaanse verkiezingen. Die wordt dan: “Ik zag geen enkele reden waarom het níét Rusland was.”

Daarmee suggereerde Trump dat hij met dat ene woordje de betekenis van de hele persconferentie 180 graden kon draaien. Dat is onmogelijk. Trump betuigde op veel meer manieren zijn steun aan Poetin. Trump gaf expliciet ‘beide partijen’ de schuld van de Russische hack, verzonk in samenzweringstheorieën, en had het eindeloos over de servers van Hillary Clinton. Om die beweringen onschadelijk te maken, zijn veel meer woordjes ‘niet’ nodig.

Toch haalde Trump met de verklaring hard bakzeil, na de persconferentie die door zowel zijn tegenstanders als medestanders zeer kritisch was onthaald. Trump zei plotseling dat hij ‘het volste vertrouwen’ heeft in de Amerikaanse inlichtingendiensten, en hun conclusies onderschrijft: de Russen hebben zich met de Amerikaanse verkiezingen beïnvloed. “Maar dat heeft geen effect gehad op het resultaat”, voegde hij eraan toe.

De cosmetische ingreep is waarschijnlijk genoeg voor veel kritische Republikeinen, die Trump hadden opgeroepen zijn opmerkingen te repareren.

Wat nu?

Washington had zich een dag achter de oren gekrabd, na de knieval van de Amerikaanse president voor zijn Russische collega. Na het ongeloof en de afschuw, rechts en links, kwam de logische vervolgvraag: wat nu?

Die vraag was voor sommige politiek, voor anderen professioneel, voor weer anderen persoonlijk. Sommige volksvertegenwoordigers, zoals de Republikeinse senator Bob Corker, riepen hun collega’s op tot actie: “Het is tijd voor het Congres om een volgende stap te zetten en onze macht weer te laten gelden. We hebben wetgeving om dat te doen. Laten we stemmen.”

Voormalige spionagebazen, zoals ex-onderdirecteur van de CIA Michael Morell, zeiden dat inlichtingenmedewerkers moesten overwegen om ontslag te nemen. Trump-adviseurs in het Witte Huis zeiden tegen de goed ingevoerde website Axios zich te schamen voor hun president; van verschillende kanten werden ook zij opgeroepen om ontslag te nemen. Trump durfde de inlichtingendiensten niet onder ogen te komen.

‘Ik zag geen enkele reden waarom het níét Rusland was, bedoelde ik’
Donald Trump over Russische inmenging verkiezingen

Maar uiteindelijk kwam het steeds op hetzelfde neer: het ontwijken van Trump. Geen van Trumps steunpilaren in het Congres of in het Witte Huis ging de confrontatie aan met de president. Hun parlementaire plannen zijn dan ook relatief mild. Zo was er een voorstel om Trumps importtarieven tegen te houden, in het belang van de internationale status quo. Andere volksvertegenwoordigers overwogen extra sancties tegen Rusland, om te laten zien dat zij wél de conclusies van de inlichtingendiensten onderschrijven. Maar die voorstellen laten Trump met rust.

Het Congres zou veel verder kunnen gaan, suggereerde voormalig Obama-adviseur Dan Pfeiffer: Trumps belastingaangiften opeisen om te kijken of daar een aanwijzing zit voor zijn Russische serviliteit bijvoorbeeld. Zo’n idee werd door geen Republikein geopperd, hoe geschokt zij ook waren ook door de uitspraken van de president.

Na thuiskomst in Washington, sudderde Trump nog in zijn eigen gelijk. “Terwijl ik een geweldige bijeenkomst had met de NAVO, en veel geld heb opgehaald, had ik een nog betere ontmoeting met Vladimir Poetin van Rusland. Helaas wordt dat niet zo beschreven – het Nep Nieuws wordt helemaal Gek!”

Opvallend genoeg waren ook de media die Trump redelijk goed gezind zijn zeer kritisch. Op het conservatieve Fox News spraken commentatoren van ‘onpatriottisch gedrag’ en een ‘schande’. De vraag is nu of deze stemmen door de draai van Trump weer verstommen.