Halverwege het debat over de begroting van Ontwikkelingssamenwerking kan zelfs de PVV de waardering voor minister Sigrid Kaag niet meer volledig onderdrukken. Tijdens haar debuut in de plenaire zaal van de Tweede Kamer geeft ze haar felste tegenstander soms onverwacht gelijk en wint ze ook de rest van de Tweede Kamer voor zich door iedereen uiterst serieus te nemen.

PVV-Kamerlid Danai van Weerdenburg eist op felle toon dat Golfstaten meer gaan bijdragen aan noodhulp voor vluchtelingen in hun regio, als Kaag haar tot haar verbazing gelijk lijkt te geven. Kaag zal haar uiterste best doen om andere, rijke landen meer te laten bijdragen, belooft ze aan de PVV. Het lijkt Van Weerdenburg heel even uit haar evenwicht te brengen, als ze later iets mompelt dat lijkt op 'dank'.  

Kaag komt op eenzelfde wijze ook rest van de Tweede Kamer tegemoet. Over de meest uiteenlopende opmerkingen van Kamerleden zegt de bewindsvrouw dat ze 'terecht een zeer relevant punt aankaarten'. Of dat ze hun vraag 'bijzonder' vindt en ook 'zeer waardeert'. Misschien heeft Kaag het zelf niet eens door, omdat ze al minstens 25 jaar als diplomaat opereert, maar voor Haagse begrippen is ze uiterst begripvol en toeschietelijk.

Bedankjes

De meeste Kamerleden van de commissie ontwikkelingssamenwerking zijn nog onervaren in de hulpsector en zijn zichtbaar geïmponeerd door de superieure diplomatieke kennis van Kaag. Ze strooit met namen en ontmoetingen die ze eerder had in land X, Y of Z. Vragen over crisisgebieden pareert ze met achteloze opmerkingen dat ze onlangs nog was in die vallei in Libanon of elders.

De rechtse oppositie paait ze niet alleen door te beloven dat ze de Golfstaten gaat aanspreken op hun bijdrage aan noodhulp. Ze wil ook bedrijven betrekken bij het financieren van noodhulp. Zo heeft ze samen met België onderzoek laten doen naar de mogelijkheid dat het Rode Kruis obligaties gaat uitgeven aan bedrijven. VVD-Kamerlid Bente Becker straalt er bijna bij.

De oppositie aan de linkerzijde - SP, GroenLinks, PvdA  - dankt de minister zelfs meerdere malen. Dat ligt bij hen meer voor de hand omdat deze partijen voorstanders zijn van ontwikkelingssamenwerking. Maar hun achterbannen morren wel degelijk over de kabinetsplannen om vluchtelingen zoveel mogelijk uit Nederland te weren en noemen Kaag daarom soms honend de 'minister van Migratiebeperking'.

Hart voor ontwikkelingshulp

Zo wil ze dus niet bekend staan, maakt Kaag tot tevredenheid van de linkerhelft van de Kamer duidelijk. Ontwikkelingssamenwerking gaat haar 'aan het hart'. Ze ziet de noodzaak van het investeren in werkgelegenheid en onderwijs in arme landen zodat bijvoorbeeld jonge Afrikanen een toekomstperspectief hebben. Ze belooft het vrouwenfonds 'She Decides' van haar PvdA-voorganger Lilianne Ploumen te blijven steunen. En ze steunt een voorstel van GroenLinks om te investeren in projecten die de Sahara vergroenen. Isabelle Diks: 'Zo slaan we misschien wel acht vliegen in één klap'.

De SGP is blij dat de minister belooft dat oude banden met Afrikaanse landen niet zomaar worden doorgesneden ten koste van nieuwe focuslanden Irak, Libanon en Jordanië. D66 en de ChristenUnie horen tot hun tevredenheid dat 'vanaf de zomer meer vluchtelingenkinderen naar school kunnen in de Hoorn van Afrika en de Syriëregio'.

En zo windt topdiplomaat Kaag - nu toevallig minister - de hele Kamer om haar vinger. Procedureel heeft Kaag nog wel wat te leren. Bij de behandeling van moties worstelt ze met termen als ontraden, overnemen en aanhouden. Het is de enige keer dat Kaag een stuntelige indruk maakt. Verder staat er een zelfverzekerde minister die zin heeft in haar baan.

De eerste migratiedeal

Begin 2018 zal Kaag haar beleidsnotitie presenteren waarin meer bekend wordt over de afspraken die Nederland maakt met Noord-Afrikaanse landen over het opvangen van vluchtelingen in de regio. Eind volgende week zal Kaag vermoedelijk inspiratie opdoen voor deze migratiedeals. Zowel zijzelf als premier Mark Rutte en minister Halbe Zijlstra (Buitenlandse Zaken) zullen in Ivoorkust aanwezig zijn op een top van de Afrikaanse Unie en de Europese Unie, onthulde Kaag donderdag. Belangrijkste gespreksonderwerp: hoe houden we Afrikaanse jongeren in hun eigen land? Het zou zomaar kunnen dat Kaag en haar collega's op deze Afrikatop hun eerste migratiedeals sluiten.

Arabische landen moeten meer bijdragen aan noodhulp en vluchtelingenopvang
Arabische landen zoals Saoedi-Arabië moeten meer gaan bijdragen aan noodhulp en de opvang van vluchtelingen in hun regio, zo stelde minister Kaag  bij haar debuut in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. Nederland zit nu in de kopgroep van tien landen die veel van de noodhulp voor deze oorlogsvluchtelingen betalen, maar het is tijd dat ook andere rijke landen een evenredige bijdrage leveren.

Wat is eigenlijk het budget van Sigrid Kaag?
De passages over het geld dat het nieuwe kabinet uittrekt voor ontwikkelingssamenwerking zijn zo ingewikkeld en het geld is over zoveel potjes verdeeld, dat het zelfs experts duizelt. Méér wordt het in elk geval niet.

'De eerste vrouwelijke premier van Nederland. Ja, waarom niet eigenlijk?'
Ze is een van de verrassingen van Rutte III: Sigrid Kaag, voorheen topdiplomaat van de VN, nu minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking. Onbekend met de mores van het Binnenhof en direct beschimpt als 'Palestijnenvriendje'. Het ministerschap is voor haar geen eindpost, weet haar omgeving. (+).

Ken uw kabinet
Met het nieuwe kabinet treden nieuwe politici aan en krijgen bekende gezichten andere rollen. Hoe goed kent u het kabinet-Rutte III? Test het hier.