Paus verzet hemel en aarde om doodzieke peuter in leven te houden: “Ze behandelen beesten beter dan onze kleine Alfie”

Alfie leek een gezonde baby toen hij op 9 mei 2016 in Liverpool werd geboren. De routinetesten in de kraamkliniek ­wezen geen mogelijke gebreken of problemen aan. Hij at goed en sliep veel. Het enige opmerkelijke was dat Alfie, zodra hij wakker werd, altijd boos was. Alsof hij door iets gekweld werd.

Een halfjaar later stonden zijn ouders Tom (21) en Kate (20) met het kind in hun armen in het Alder Hey Hospitaal in ­Liverpool. Alfie had een beroerte gekregen. De dokters in het ziekenhuis stonden voor een raadsel. En nu, anderhalf jaar later, weten ze nog altijd niet aan welke ziekte Alfie lijdt. Verder dan de ­diagnose dat het een degenererende neurologische aandoening is, zijn de specialisten niet gekomen. Sinds december 2016 is er geen verandering gekomen in zijn semi­vegetatieve toestand.

De dokters hebben alle hoop opgegeven. Volgens hen lijdt het kind nodeloos door het kunstmatig in leven te houden. Genezing is uitgesloten. Dus werd de ouders de toestemming gevraagd om de machines uit te schakelen, maar ze weigerden. Daarop trok het ziekenhuis naar de rechter om de beslissing af te dwingen. Het is een bittere strijd geworden. Nog steeds dreigen de ouders er mee om drie dokters aan te klagen wegens samenzwering en moord.

Rond de ouders vormde zich intussen een groep die zichzelf “Alfies Army” noemt. Het hospitaal moest verschillende keren door de politie worden af­gegrendeld, want telkens wanneer vader Tom hen opriep om te komen bidden, kwamen honderden aanhangers naar Alder Hey. Ze deden bovendien meer dan bidden. Personeelsleden van het ziekenhuis getuigden hoe ze werden uitgescholden, bedreigd en geïntimideerd.

“Alleen God beslist”

De steun uit katholieke hoek kwam ook uit het buitenland. Zo mengde de Poolse president Duda zich in het debat. Maar de grootste kracht achter de schermen was paus Franciscus, die Tom ontving in audiëntie. Het baatte niet. Elke rechter die het dossier onder ogen kreeg, van Britse rechtbanken tot het ­Europees Hof, oordeelde dat de verdere levensondersteuning van de jongen nutteloos was en hem deed lijden. Maandagochtend werd de apparatuur die Alfie liet ademen en hem kunstmatig had gevoed, afgekoppeld.

De ouders van de peuter waren klaar om hun strijd te staken, tot bleek dat Alfie zes uur later nog autonoom bleef ademen. In de ogen van Alfies Army niet minder dan een mirakel. Volgens vader Tom was het dat niet, maar wel het bewijs dat een foute diagnose was gesteld. Het ziekenhuis besliste daarop om het jongetje tijdelijk weer zuurstof te geven. “Ze behandelen beesten beter”, zei Tom op televisie. “Maar lijden doet ons kind niet.”

Het hospitaal bleef bij zijn stelling. “Het personeel heeft maanden geleden een heel moeilijke beslissing genomen. Het was voor hen veel makkelijker geweest om alles te laten zoals het was en zoals de ­ouders wilden. Hun geweten zei dat zoiets fout was.”

Italiaans staatsburger in een dag

Het is niet de eerste keer dat een terminaal kind dat tegen de wil van de ouders van levensnoodzakelijke machines wordt gehaald, voor grote spanningen zorgt. Wat de zaak van Alfie een extra dimensie geeft, is dat het een ideologische strijd is geworden. “Beslissen over ­leven en dood mag alleen God”, zei de paus over Alfie.

Al greep hij ook zelf in. Want na bemiddeling van het Vaticaan kregen Alfie en z’n ouders dinsdag plots de Italiaanse nationaliteit. In Rome werd een militair vliegtuig vertrekkensklaar gezet met medisch personeel aan boord om de jongen te komen ophalen. Op vraag van paus Franciscus.

Bambino ­Gesu (het Kindje Jezus), een ziekenhuis in Rome van het Vaticaan, bood aan om de peuter op te vangen om hem te behandelen.

Door hun nieuw staatsburgerschap werd gehoopt dat niemand hun vertrek zou kunnen tegenhouden, maar de rechtbank besliste anders. Alfie mocht onder geen beding het ziekenhuis uit, omdat dat hem extra zou doen lijden. De directrice van het Bambino Gesu Hospitaal haalde hard uit naar de Britse justitie en het hospitaal. “Ik had niet veel hoop, maar ik had nooit gedacht dat ze zo openlijk zouden durven terug te slaan omdat ons ziekenhuis gelinkt is aan het Vaticaan”, zei Mariella Enoc. “De beslissing om de jongen niet te laten vertrekken was niet technisch of juridisch. Die was ideologisch.”

Gisteren kwamen de ouders en de verantwoordelijken van het ziekenhuis samen om te ­bekijken onder welke voorwaarden ze Alfie nu naar huis kunnen laten gaan.

De vader van de jongen wil alleen palliatieve zorg volgens de regels van het katholieke geloof. Hij heeft al gewaarschuwd dat de juridische strijd voort­gezet kan worden. Ook het Christian Legal Centre en Christian Concern, twee verenigingen die zich achter de ouders hebben geschaard, geven niet op. Ze zien de beslissing van het ziekenhuis als een vorm van euthanasie, wat in Groot-Brittannië strafbaar is. Ze willen een veroordeling, en dat zou een ingrijpend juridisch precedent vormen.