Omdat er “nestbevuilers zijn die de stiel geen goed hebben gedaan” richt de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten vanaf deze zomer een Steunpunt op dat lokale politici moet helpen om te bepalen wat de lijn is waar je als schepen of burgemeester maar beter niet over stapt.

“Mag je met een lokale bedrijfsleider mee naar het voetbal? Wat doe je met iemand die je vraagt om je bovenaan de lijst voor een sociale woning te zetten? Mag je tussenkomen in conflicten tussen een bedrijf en een van je inwoners? We willen de lokale politici duidelijk maken wat wel en niet mag”, zegt Wim Dries, voorzitter van de Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) en zelf burgemeester van Genk.

Een team van academici en politici zal dan uitsluitsel moeten geven over ethische kwesties. “We hebben een aantal schan­dalen gezien de afgelopen ­jaren”, zegt Dries. “Naar aanleiding van het Samusocial-dossier hebben we beslist: laat ons zo’n steunpunt oprichten.”

Bij de Brusselse vereniging voor daklozenopvang Samu­social kwam in 2017 aan het licht dat verschillende politici voor tienduizenden euro’s aan zitpenningen hadden geïnd. In Gent was er het Publipart-schandaal rond de hoge ver­goedingen die lokale politici er kregen in de raad van bestuur. Ook de skybox in de Gentse Ghelamco Arena, die politici konden gebruiken voor vergaderingen en diners, deed veel stof opwaaien. En in Antwerpen was veel te doen rond leden van het stadsbestuur die in sterrenrestaurant ’t Fornuis gingen eten met een lobbyist van vastgoedontwikkelaar Land Invest.

Een beetje respect

“Voor alle duidelijkheid: we vinden niet dat politici nooit meer met mensen uit de privésector mogen praten”, zegt Dries. “Je moet met je beide voeten in de maatschappij staan. Er zijn misbruiken geweest, maar de slinger mag ook niet zover doorslaan in de andere richting dat je als politicus nergens nog je gezicht durft te tonen. We willen af van het beeld dat politici allemaal graaiers en zakkenvullers zijn. Dat zijn de 300 burgemeesters, 1.300 schepenen en 7.398 gemeenteraadsleden die vol goede moed zijn begonnen aan hun mandaat dus níét. We willen er ook voor zorgen dat zij met respect en fatsoen behandeld worden.”

Om de lokale mandatarissen concreet te helpen, wil het steunpunt vorming geven en cases van politici bespreken. In de vorige legislatuur heeft één op de acht Vlaamse gemeenteraadsleden vroegtijdig zijn mandaat stopgezet. “Te weinig appreciatie speelt daarbij een rol”, zegt de VVSG.