Alternatief onderzoeksteam identificeert tweede hoofdverdachte voor neerschieten MH17
Onderzoekscollectief Bellingcat claimt een van de hoofdverdachten van het neerhalen van vlucht MH17 te hebben gevonden. Oleg Ivannikov was op dat moment de hoogste militaire officier in de regio Luhansk en stond bekend onder de codenaam Oreon. Hij was ook betrokken bij het bedrijf Wagner, dat onlangs in opspraak kwam omdat het 'freelancesoldaten' levert voor het Russische leger in Syrië.
Dat meldt het internationale onderzoekscollectief Bellingcat samen met de Russische onderzoekswebsite The Insider. Zij geven vanochtend een persconferentie over hun onderzoek naar MH17. Die persconferentie is nog bezig.
Oreon is een codenaam die naar voren komt in de door de Oekraïense veiligheidsdienst afgeluisterde en gepubliceerde telefoongesprekken in de regio in de periode dat MH17 werd neergehaald. Na analyse van de gesprekken en verder (online) speurwerk kwam Bellingcat uit bij Ivannikov. Volgens hen is hij een officier van de Russische geheime dienst GRu, die begin deze eeuw ook betrokken was bij de oorlog tussen Rusland en Georgië. Daar werd hij minister van Defensie. In Oost-Oekraïne zou hij de baas zijn geweest in de rebellen-regio Luhansk, waar hij ook de leiding had over de 'huurlingen' van het militaire bedrijf Wagner. "Het bewijs tegen hem is voorlopig nog vooral indirect, maar gezien de 'chain-of-command' kan het bijna niet anders of hij was er bij betrokken", aldus een woordvoerder van The Insider.
Eerder melde Bellingcat ook al dat iemand die in de online gepubliceerde telefoongesprekken 'Delfin' wordt genoemd in feite een hoge Russische militair is: kolonel-generaal Nikolaj Fjodorovitsj Tkatsjov. Hij spreekt in die door de Oekraïense veiligheidsdienst afgeluisterde gesprekken over de Bukinstallatie voorafgaand aan het neerhalen van het vliegtuig.
Strafrechtelijke procedure
Minister Stef Blok van Buitenlandse Zaken roept onderzoekscollectief Bellingcat op bewijs voor het aandeel van hoge Russische officieren in het neerhalen van vlucht MH17 te delen met het Openbaar Ministerie. "Zo kan het meegenomen worden in de strafrechtelijke procedure zodat de schuldigen voor de rechter kunnen komen", zei Blok.
Het door Bellingcat verzamelde bewijs was niet nodig om Rusland aansprakelijk te kunnen stellen voor de vliegramp, zegt Blok. Maar het kan mogelijk een rol spelen in het identificeren van de personen die schuldig zijn aan de aanslag.
53ste Brigade
Bellingcat doet al jaren onderzoek naar het neerhalen van MH17. In 2015 publiceerde het collectief al veel informatie over de 53ste Luchtafweerbrigade van het Russische leger en haar betrokkenheid bij de aanslag. Gisteren maakten ook de officiële onderzoekers van het Joint Investigation Team bekend dat de Buk-raket die het toestel van Malaysian Airlines neerhaalde afkomstig was van die brigade.
De Buk-installatie was een paar dagen voor 17 juli 2014 de Russisch-Oekraïense grens overgestoken. Hoofdofficier van justitie Westerbeke zei dat de informatie van Bellingcat inderdaad al twee jaar bekend was, maar dat justitie aan hogere eisen moet voldoen om de informatie te controleren en het zo stand te kunnen laten houden als bewijs in de rechtszaak. Vanochtend werd ook bekend dat Nederland en Australië Rusland aansprakelijk stellen voor het neerhalen van vlucht MH17.
Geolocatie
Bellingcat bestaat uit een los-vaste groep van particulieren die zich hebben gespecialiseerd in geolocatie: ze zoeken data en plaats bij online gepubliceerde video’s en foto’s. Ook traceerden ze via social media talloze militairen die deel uitmaken van de 53ste brigade. Het onderzoeksplatform wordt geleid door de Brit Elliot Higgins, ook Nederlanders maken deel uit van het collectief. Behalve naar MH17 deed Bellingcat ook onder meer onderzoek naar bombardementen in Syrië.
The Insider is een website waarop onderzoeksverhalen over Rusland worden gepubliceerd.
