Een pergola met klimplanten op een laag compost, hakselhout en bodembedekkers om waterverdamping via de bodem te beperken. Dat is wat woensdag werd voorgesteld aan de buren van het Frans Van Hombeeckplein. 150 vierkante meter dolomiet maakte plaats voor dit groene project, bijnaam: groene droom.

“Berchem is ambitieus op het vlak van het klimaatrobuustheid”, zegt districtsburgemeester Evi Van der Planken (N-VA), ook bevoegd voor Groen. “Het district realiseert dit door het openbaar domein te ontharden, te vergroenen en te verblauwen. Maar dit is niet op alle plekken evident. Daarom gingen we samen met de buurt op zoek naar een vernieuwende oplossing om moeilijk te ontharden plekken toch te vergroenen. Het Van Hombeeckplein is een ideale testplek, want de parking onder het plein beperkt de mogelijkheden aanzienlijk.”

“Net zoals veel plekken in de stad, kampt het plein met typische uitdagingen eigen aan een grootstedelijke context”, gaat Van der Planken verder. “Hoe creëer je extra groen en schaduw op een plein waar tal van aanspraken op gemaakt worden? Er is een ondergrondse parking, een speelterreintje, mogelijkheden om te sporten… Door hier op een innovatieve manier te vergroenen, openen we nieuwe perspectieven voor tal van pleinen in de stad.”

Vlinders en insecten

“De pergola vormt ook een koelteplek om de hittestress op het plein te verzachten. De bestaande zitelementen komen tijdens de warmste zomerweken in een welgekomen schaduwzone terecht dankzij de begroeide pergolaconstructie. In de lente – wanneer de klimplanten beginnen aan te groeien – herfst en winter, de bladeren zijn dan gevallen en de zonnestand is lager, kan je echter wel nog steeds van de zon genieten.”

Dit project moet ook de biodiversiteit ten goede komen. “De toegevoegde groencompost en groenmassa, heesters, bodembedekkers en een mix aan klimaatbestendige klimplanten, zullen meer vogels, bijen en andere insecten aantrekken”, klinkt het. “De planten werden geselecteerd op hun robuustheid en aantrekkelijkheid voor vlinders en insecten.”

Tot slot liggen tussen de klimplanten over de pergola ook vier zeiltjes met daaronder vier watervaten. “Samen goed voor een inhoud van 4.000 liter,” weet Van der Planken, “zodat regenwater beschikbaar is in langere periodes van droogte. Er hoeft in principe geen extra bewatering meer te gebeuren.”

De Groene Droomkwam tot stand door een samenwerking tussen het district Berchem, de stad Antwerpen, Atelier Recup, Rebel Group, Rant architecten, Gatam en Klimplant vzw.