Oekraïense corruptiejagers beschuldigen het Oekraïense parlementslid Andrij Klotsjko ervan zich op illegale wijze verrijkt te hebben. Tussen 2020 en 2021 zou Klotsjko ongeveer elf miljoen Oekraïense hryvnia (zo'n 260.000 euro) meer hebben opgestreken dan hij officieel aangaf. Het parlementslid van president Volodimir Zelenski's Dienaar Van Het Volk-partij zou dat bedrag hebben ontvangen in de vorm van stukken grond, vastgoed en wagens. Die bezittingen stonden op naam van familieleden. De Oekraïense corruptie-onderzoekers noemden Klotsjko niet bij naam, maar lokale media konden al snel uitvissen dat hij de verdachte in kwestie was.

Volgens de inlichtingendienst van het Britse leger is Rusland heel actief bezig met het werven van soldaten in het buitenland. Zo wil het land vermijden dat het moet overgaan tot een gedwongen mobilisatie van eigen burgers. Die campagnes zouden vooral online gebeuren, en zich richten op inwoners van Kazachstan en Armenië. Maar het Russische leger kijkt ook naar India en Nepal. 

Volgens de Britten worden de soldaten onder valse voorwendsels gerekruteerd. Velen van hebben leiden honger, worden slecht behandeld en willen naar huis terug. Ze moeten ook aanvallen uitvoeren zonder de nodige bescherming. "Hun ervaringen wijken sterk af van de beloftes die ze krijgen". 

Het Witte Huis geeft aan "erg bezorgd" te zijn over een Russisch geïnspireerd wetsvoorstel in Georgië. Dat dreigt ngo's en media die meer dan een vijfde van hun middelen uit het buitenland ontvangen te labelen als “organisaties die de belangen van een buitenlandse macht nastreven”. De Verenigde Staten vrezen dat de wet "de vrije meningsuiting en dissidentie zou beknotten", zegt woordvoerder voor nationale veiligheid John Kirby. 

De Amerikanen lieten gisteren al hun ongenoegen over de wet blijken, die "als doel heeft kritische stemmen het zwijgen op te leggen en het levendige Georgische middenveld te vernielen". Het wetsvoorstel, dat sterk lijkt op een Russische wet, zou de Georgiërs wegduwen van hun pad naar Europees-Atlantische integratie, en dus een EU- of Navo-lidmaatschap minder waarschijnlijk maken. Georgië is Europees kandidaat-lidstaat en heeft de belofte gekregen dat het op termijn ook Navo-lid mag worden. 

China zal de "nodige maatregelen" nemen om de belangen van zijn bedrijven te verdedigen na de aankondiging door de VS dat er sancties komen tegen ondernemingen uit China en andere landen die Rusland helpen aan wapens te komen voor zijn oorlog in Oekraïne. Dat heeft een woordvoerder van het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken laten weten.

"China roept de VS op te stoppen met China te denigreren en te onderdrukken en op te houden met het opleggen van illegale en unilaterale sancties", luidt het. "China zal alle noodzakelijke maatregelen nemen om de wettelijke rechten en belangen van Chinese bedrijven resoluut te verdedigen."

Het Amerikaanse ministerie van Financiën kondigde de sancties woensdag aan. Bijna 300 entiteiten in Rusland, China en andere landen die de Russische oorlogsinspanningen zouden ondersteunen, worden in het vizier genomen. Daarbij ook het in Ukkel gevestigde Groupe D'Investissement Financier (GIF).

Peking wees er donderdag nogmaals op dat China "noch aan de oorsprong ligt van noch betrokken partij is bij" de crisis in Oekraïne. Het land heeft het recht om "normale" commerciële relaties met alle landen te ontwikkelen, inbegrepen Rusland, klinkt het.

Het Georgische wetsvoorstel over organisaties "onder buitenlandse invloed" zou de Europese integratie van Georgië onder druk kunnen zetten, maar volgens Gert Jan Koopman, EU-verantwoordelijke voor uitbreidingsonderhandelingen, is het nog niet te laat. Op X laat hij weten dat er voor de Georgiërs "nog tijd is om vooruitgang te boeken in hun EU-traject". 

Volgens Koopman moet het wetsvoorstel, dat een variant is van een Russische wet, dan wel "aangepakt worden". De EU heeft de voorlopige goedkeuring van het wetsontwerp eerder vandaag sterk veroordeeld. 

Rusland verscheept in stilte geraffineerde aardolie naar Noord-Korea op een niveau dat in strijd lijkt te zijn met de mandaten van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties, zei een Amerikaanse functionaris op donderdag.
De onthulling kwam op de eerste dag nadat een deskundigenpanel van de V.N. dat toezicht houdt op de naleving van al lang bestaande sancties van de V.N. tegen Noord-Korea vanwege zijn kernwapen- en raketprogramma's werd opgeheven na een Russisch veto. "Terwijl Moskou zijn veto uitsprak over de verlenging van het mandaat van het panel, verscheepte Rusland geraffineerde aardolie vanuit de haven van Vostochny naar de Democratische Volksrepubliek Korea (Noord-Korea). De Russische verschepingen hebben de import van Noord-Korea al boven het jaarlijkse maximum van 500 vaten gebracht dat door de VN-Veiligheidsraad is opgelegd", vertelde de Amerikaanse functionaris aan Reuters op voorwaarde van anonimiteit.

In 2022 spendeerde de Amerikaanse basketbalster Brittney Griner negen maanden in een Russische gevangenis. In een interview met ABC spreekt ze over die periode. Ze legt uit zich "minder dan een mens" te hebben gevoeld. 

"Ik had niet gedacht dat ik in staat zou zijn om te verdragen wat me te wachten stond", zegt Griner. "Op mijn matras zat bijvoorbeeld een enorme bloedvlek. Ik had geen zeep of toiletpapier." Ze heeft  in die periode overwogen zelfmoord te plegen.

Op het moment van haar arrestatie speelde ze voor het Russische Ektaterinburg, samen met Emma Meesseman. Ze werd in een Russische luchthaven aangehouden voor het bezit van een verdamper en een vloeistof met cannabis. Daarvoor kreeg ze aanvankelijk 9 jaar cel. In december kon ze terug naar de VS vliegen na een gevangenenruil tussen Washington en Moskou. 

Het Russische ministerie van Defensie meldt op Telegram dat Russische troepen vandaag de controle hebben verworven over een dorp in het oosten van het land. Het zou gaan om Berdychi, gelegen in de oblast Donetsk. De claim kon nog niet onafhankelijk geverifieerd worden. 

Het Zwitserse Luzern zal op 15 en 16 juni het toneel zijn van vredesgesprekken over Oekraïne. De Zwitserse regering nodigde meer dan 160 delegaties uit, maar Rusland maakt daar geen deel van uit. Volgens Zwitserland heeft Moskou meermaals laten verstaan niet te willen deelnemen. 
 
De regering betreurt de Russische afwezigheid. "Zwitserland is ervan overtuigd dat Rusland in het proces betrokken moet worden", stond in een officieel statement. De Oekraïense regering denkt daar anders over. "We weten dat het geen zin heeft Rusland aan tafel te hebben als je niet kan garanderen dat het ter goeder trouw is", zei de Oekraïense minister van Buitenlandse Zaken, Dmytro Kuleba. 

Rusland meldt de inname van een dorp in het oosten van Oekraïne. Het Russische ministerie van Defensie zegt de plaats Berdytsji "volledig te hebben bevrijd".

Het Oekraïense leger maakte afgelopen weekend bekend dat het zich had teruggetrokken uit Berdytsji en twee andere dorpen aan het oostelijke front. Het hoofd van de Oekraïense strijdkrachten, Oleksandr Syrsky, schreef op sociale media dat verder naar het westen nieuwe posities zijn ingenomen.

Russische troepen zijn bezig aan een opmars sinds ze dit jaar het Oekraïense bolwerk Avdiivka in handen kregen. Die stad bevindt zich op zo'n 12 kilometer van Berdytsji. Rusland profiteert van tekorten aan munitie en mankracht aan Oekraïense zijde.

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft westerse bondgenoten opgeroepen haast te maken met wapenleveringen. De Verenigde Staten hebben na maanden politiek gehakketak een groot steunpakket goedgekeurd, maar Oekraïense militairen die de strategisch belangrijke plaats Tsjasiv Jar verdedigen zeiden deze week dat ze nog wachten op nieuwe munitie. 

Het Kremlin heeft donderdag de beschuldigingen van de Verenigde Staten verworpen dat Rusland irriterende gassen zou hebben gebruikt tegen Oekraïense troepen, in strijd met het Verdrag Chemische Wapens (CWC).

"Zoals altijd lijken de beschuldigingen volledig ongegrond", zei Kremlinwoordvoerder Dmitri Peskov tegen verslaggevers. Hij verzekerde hen dat Moskou "zijn verplichtingen onder het internationaal recht" op dat gebied nakomt.

In een woensdag gepubliceerde verklaring beschuldigde het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken Moskou van het gebruik van een "chemisch wapen", namelijk chloorpicrine, tegen Oekraïense troepen. Dat is in strijd met het CWC, dat door Rusland is ondertekend en geratificeerd.

Chloorpicrine werd in de Eerste Wereldoorlog veel gebruikt als verstikkend gas. Volgens de Amerikaanse Centra voor Ziektebestrijding en -Preventie (CDC) is het een chemisch middel dat de luchtwegen beschadigt en ernstige huid- en oogirritatie kan veroorzaken.

Rusland heeft verklaard dat het niet langer beschikt over een militair chemisch arsenaal, maar het land staat onder druk voor meer transparantie over het gebruik van giftige wapens waarvan het wordt beschuldigd. 

"Russische strijdkrachten lijken sinds begin december 2023 minstens vijftien Oekraïense soldaten te hebben geëxecuteerd toen die zich probeerden over te geven en mogelijk nog zes anderen die zich aan het overgeven waren of die zich hadden overgegeven", zegt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch (HRW). "Die incidenten zouden moeten onderzocht worden als oorlogsmisdaden."

"Sinds de grootschalige Russische invasie van Oekraïne hebben de Russische troepen veel gruwelijke oorlogsmisdaden begaan", zegt Belkis Wille van HRW. "De parate executie - of moord - van zich overgevende en gewonde Oekraïense soldaten, die in koelen bloede zijn neergeschoten, wat uitdrukkelijk verboden is onder het internationale humanitaire recht, maakt ook deel uit van die beschamende nalatenschap."

De mensenrechtenorganisatie onderzocht drie gevallen van mogelijke parate executies aan de hand van dronebeelden, video's die gepost zijn op sociale media en diepgaande berichtgeving in de media zoals interviews met familieleden van een van de mogelijke slachtoffers. 

De Oekraïense president Volodimir Zelenski heeft Ilya Vityuk, een hoge ambtenaar bij veiligheidsdienst SBU, ontslagen na beschuldigingen van corruptie. Vityuk was hoofd contraspionage van de SBU voor wat betreft cyberveiligheid

Het decreet over het ontslag van Vityuk werd woensdag gepubliceerd op de website van de Oekraïense president. Voor het ontslag werd geen reden gegeven. Oekraïense media publiceerden eerder een onderzoek waaruit zou blijken dat de vrouw van Vityuk een luxe appartement in het centrum van Kiev zou hebben gekocht. Vityuk was voor zijn ontslag al met verlof gestuurd. 

President Zelenski beloofde al herhaaldelijk een rigoureuze strijd tegen corruptie en verduistering. Dat is ook een voorwaarde voor het EU-lidmaatschap van zijn land. Toch wordt Oekraïne nog steeds beschouwd als een van de meest corrupte landen in Europa. Nog maar een paar dagen geleden werd minister van Landbouw Mykola Solsky gedwongen af te treden vanwege een omkoopschandaal.

 

De Verenigde Staten hebben woensdag nieuwe sancties afgekondigd tegen bedrijven en personen die de Russische oorlogsinspanningen zouden ondersteunen. Bij de honderden geviseerde bedrijven bevindt zich ook een onderneming die in België is gevestigd, zo blijkt uit een mededeling van het Amerikaanse ministerie van Financiën.

"De sancties van vandaag zijn bedoeld om de oorlogsinspanningen van Rusland verder te verstoren en te verzwakken", zegt de Amerikaanse minister van Financiën Janet Yellen in een persmededeling. 

De maatregelen zijn in de eerste plaats gericht tegen Russische defensiebedrijven. Maar de VS viseren ook een zestigtal buitenlandse bedrijven en personen die ervan worden beschuldigd "Rusland te hebben geholpen bij het verkrijgen van belangrijke onderdelen voor wapenproductie of defensieprogramma's", zo staat in de mededeling.

Zestien gesanctioneerde bedrijven bevinden zich in China of Hongkong. Voor het overige gaat om ondernemingen uit de Verenigde Arabische Emiraten, Turkije, Azerbeidzjan, Slovakije en dus ook België.

De mededeling van het Amerikaanse ministerie vernoemt het in Ukkel gevestigde Groupe D'Investissement Financier (GIF), dat "machines en apparatuur leverde aan Sonatec". Op zijn beurt levert Sonatec dan weer materiaal aan Russische defensiebedrijven. De zaakvoerder wordt bovendien gelinkt aan de Russische militaire inlichtingendienst GROe.

"De algemeen directeur en eigenaar van Sonatec, Roeslan Viktorovitsj Labin, is de zoon van de in België gevestigde GIF-eigenaar Viktor Gennadjevitsj Labin, een vermeend officier van de op de Amerikaanse lijst geplaatste Russische hoofdinlichtingendienst (GROe)", zo meldt het Amerikaanse ministerie van Financiën.

Verschillende Belgische media en de onderzoekssite The Insider hadden enkele maanden geleden al bericht over de Russische linken van het bedrijf. Eigenaar Viktor Labin ontkende toen in een reactie aan De Standaard dat hij banden heeft met de inlichtingendienst GROe.

 

De Verenigde Staten hebben Rusland er woensdag van beschuldigd het internationale verbod op chemische wapens te hebben geschonden. Rusland zou de verstikkende stof trichloornitromethaan hebben ingezet tegen Oekraïense troepen.
"Het betreft hier geen eenmalig incident", zegt het Amerikaans ministerie van Buitenlandse Zaken in een communiqué. "De Russische troepen gebruiken het product wellicht om Oekraïense troepen uit versterkte posities te verdrijven en tactische overwinningen op het slagveld te behalen."

Trichloornitromethaan, ook bekend als chloorpicrine, staat op de lijst van verboden verstikkingsmiddelen

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt het Congres te zullen informeren over de vaststelling. Washington heeft ook vastgesteld dat Rusland het CWC-verbod op het gebruik van anti-oproermiddelen als oorlogsmethode heeft geschonden.

De federale regering wil niet langer dat Zeebrugge nog als draaischijf dient voor vloeibaar gemaakt Russisch aardgas (lng). "Steun aan Oekraïne heeft geen zin als je de Russische oorlogsmachine blijft voeden", aldus minister van Energie Tinne Van der Straeten.

Vandaag varen nog steeds Russische ijsbrekers geladen met lng naar Zeebrugge. Eens aangekomen wordt dat gas vaak overgeslagen naar andere tankers, op weg naar de wereldmarkt voor lng. De hoeveelheden zijn niet min. Zo was de voorbije zes maanden 53 procent van het lng dat per tankschip in Zeebrugge aankwam, afkomstig uit Rusland, en een aanzienlijk deel van dat gas (36 procent) vertrekt onmiddelllijk weer per schip of vrachtwagen naar andere bestemmingen. Gasnetbeheerder Fluxys, de uitbater van de lng-terminal in Zeebrugge, heeft daar een langetermijncontract over met het Russische bedrijf Yamal. Die langetermijncontracten kunnen niet zomaar worden opgezegd, klonk het steeds.

Die overslag en invoer van Russisch aardgas bleef tot nu toe buiten de Europese sancties. Binnen de Europese Unie is er wel consensus om alle invoer van Russische fossiele brandstoffen tegen 2027 te stoppen. Maar ons land bepleit nu als Europees voorzitter om daar effectief werk van te maken, en steunt daarom elk initiatief om de overslag van lng op Europees niveau aan banden te leggen.

Er is meer "urgentie", aldus de minister, gezien de oorlogssituatie de voorbije weken. Mogelijk maakt zo'n verbod de komende weken deel uit van een nieuw EU-sanctiepakket. Door het nemen van sancties, zo klinkt de redenering, kunnen de langetermijncontracten worden opgezegd.

Binnen de federale regering is het men daarover eens, aldus Van der Straeten. "Het is de twee. En we helpen Oekraïne door onder meer humanitaire hulp en F-16's te sturen, en we stoppen de Russische oorlogsmachine. Anders heeft hulp geen zin."

 

Bij een Russische raketaanval in de Oekraïense havenstad Odessa zijn woensdagochtend vroeg minstens drie mensen om het leven gekomen. Dat melden lokale autoriteiten.

"De vijand heeft Odessa aangevallen met ballistische raketten. Daarbij zijn drie mensen gedood en drie anderen gewond geraakt", zei de burgemeester van Odessa, Hennadi Troechanov, op het sociale netwerk Telegram. Woongebouwen raakten beschadigd volgens de burgemeester, die de inwoners opriep onmiddellijk te reageren op de luchtalarmen en te schuilen.

"Alle noodzakelijke medische hulp wordt verleend aan de gewonden", zei de gouverneur van de gelijknamige regio, Oleg Kiper, eveneens op Telegram. Die voegde toe dat er ook schade is aan civiele infrastructuur.

Oekraïne trekt 15,5 miljard hryvnia (zowat 367 miljoen euro) extra geld uit om drones aan te kopen. Dat heeft premier Denys Sjmyhal bekendgemaakt.
"Met de middelen die vandaag beschikbaar zijn gesteld, zullen 300.000 drones worden geleverd aan onze veiligheids- en defensietroepen", zei Sjmyhal tijdens een regeringsvergadering in Kiev. Tot nu toe had Oekraïne volgens de premier dit jaar 43,4 miljard hryvnia begroot voor de aanschaf van drones.
Sinds de invasie van Rusland heeft Kiev fors ingezet op de ontwikkeling en productie van verscheidene types drones. De laatste maanden gebruikt het de onbemande luchtvaarttuigen steeds vaker om het Russische grensgebied aan te vallen.

Rusland heeft maandag clustermunitie ingezet bij de aanval op Odessa. Dat zegt het Oekraïense openbaar ministerie. Bij de aanval op de havenstad in het zuiden van Oekraïne vielen maandag vijf doden. Meer dan dertig mensen raakten ook gewond, en verschillende gebouwen raakten beschadigd.

Volgens de Oekraïense autoriteiten werden in een straal van anderhalve kilometer rond de plaats van de inslag verschillende metaalfragmenten aangetroffen. Het land beschuldigt Rusland er dan ook van bewust clustermunitie te hebben ingezet om zo veel mogelijk burgers te kunnen treffen. "Het is een wapen dat willekeurig een aanzienlijk aantal slachtoffers kan maken onder de burgerbevolking", zegt het openbaar ministerie.

Met clustermunitie worden raketten en bommen aangeduid die boven het doel ontploffen in verschillende kleinere springtuigen of submunitie. De munitie is omstreden, want een groot deel komt niet meteen tot ontploffing, waardoor er ook op langere termijn een kans op gevaarlijke explosies blijft bestaan. Clustermunitie is verboden volgens het Oslo-verdrag, dat in 2010 van kracht werd. Oekraïne en Rusland hebben dat verdrag echter niet ondertekend.