Niet alle transgenders zijn gelukkig met Vlaamse succesfilm: “Girl plaatst ons 10 tot 20 jaar terug in de tijd”

In anderhalve week gingen 170.000 Belgen kijken naar Girl. En in binnen- én buitenland werd de film onthaald op gloedvolle recensies. De film over een balletstudent die van geslacht verandert mag een succes heten.

Alleen: niet alle transgenders zijn opgezet met Girl. De Brusselse cinema Aventure moest zelfs een vertoning schrappen onder druk van een Brusselse actiegroep, die opriep tot een boycot. De actiegroep bleek gisteren niet bereikbaar voor commentaar. Maar ook Genres ­Pluriels, een andere Belgische transgendervereniging, heeft bedenkingen bij de film.

“Films boycotten is een slecht idee”, zegt Max Nisol van de vzw. “Maar deze film plaatst ons tien, twintig jaar terug in de tijd. Dit is de zoveelste film over een transpersoon die haast exclusief focust op het fysieke. Alsof al haar problemen van de baan zullen zijn als het fysieke is op­gelost. Terwijl er best wel wat transseksuelen zijn die nooit overgaan tot een operatie. Dat hoeft ook niet: trans zijn zit in je hoofd, niet in je slip. Dat mogen we nu weer van voren af aan uitleggen”, zucht Nisol.

De film beklemtoont volgens hem een conservatieve opvatting over vrouw-zijn en – spoiler-alarm – zelfverminking. “Niet zelfverminking is een issue, maar discriminatie: op het werk, op school, thuis. Daarover vind ik niets terug in Girl.”

“Daar komt bij dat het hoofdpersonage zich conformeert aan een bijzonder conservatieve opvatting van wat het is om vrouw te zijn. We zien Lara genieten van het koken en serveren bij een ­familiefeest. De impliciete boodschap hier is dat je wordt aanvaard als transgender als je je ­conformeert aan een klassiek ­ideaalbeeld van de vrouw.”

Ook buiten België waren al enkele kritische geluiden te horen. Toch lijkt dit niet de dominante mening onder transgenders. De Vlaamse koepel van LGBT+-verenigingen Çavaria staat achter de film, net als de Vlaamse transgendervereniging Genderflux. “Het klopt dat het concept man-vrouw in je hoofd zit”, zegt Jani Flicke. “Maar voor veel transgenders is het net o zo belangrijk om ook hun identiteit te kunnen beleven. Alle transgenders die ik ken, zijn erg bezig met het fysieke.”

Regisseur is blij

Regisseur Lukas Dhont is blij dat zijn film discussie oproept, vertelt hij vanuit New York, waar hij een vertoning van Girl bijwoont in het Museum of Modern Art. “Je kan niet verwachten dat de film elke trans-ervaring vat. Dit is het verhaal van één meisje, gebaseerd op ­iemand die al zeven jaar in mijn leven is (Nora Monsecour, nvdr.). Girl is niet de representatie van alle transgenders.”