Stemmen in je hoofd? Vraag raad aan de site
'Gevaarlijk' of 'ongeneeslijk'. Over mensen die een psychose doormaken bestaan er veel misverstanden. Om die uit de wereld te helpen, wordt de website Psychosenet gelanceerd. Die voorziet ook in een gratis 'e-mailspreekuur'.
‘Moet ik een oude psychose melden als ik rijlessen ga nemen?’, ‘Hoe moet ik reageren op de stemmen die mijn dochter hoort?’, ‘Welke medicatie is veilig tijdens een zwangerschap?’. Ook in ons land zullen straks psychiaters, psychologen, ervarings- en familiedeskundigen achter hun computer kruipen om op dit soort vragen te antwoorden. Die moeten binnenkomen via Psychosenet, een website die haar wortels in Nederland heeft, maar op 28 november een Belgisch verlengstuk krijgt.
“Het idee is om mensen die in aanraking komen met psychoses beter bij te staan”, legt Brenda Froyen uit. Ze kreeg in 2012 zelf de diagnose en deelt sindsdien de ervaringen die ze had als psychiatrisch patiënt.
Froyen zet mee haar schouders onder Psychosenet. “Heel wat Belgen met psychische problemen en hun familie worden geconfronteerd met hiaten in de geestelijke gezondheidszorg. Zo moeten ze vaak maanden wachten vooraleer ze met een hulpverlener kunnen samenzitten. Psychosenet wil hen helpen die periode te overbruggen door toegankelijke en onderbouwde informatie over de aandoening aan te reiken.”
Er zullen filmpjes, getuigenissen, wetenschappelijke artikels en een zorgkaart op te vinden zijn. Maar er is dus ook een zogenaamd e-mailspreekuur. “Hierdoor zul je, al dan niet anoniem, een vraag kunnen insturen. Een team van vrijwilligers engageert zich om binnen enkele dagen een antwoord te sturen.”
Eenmalig praktisch advies
Jim van Os, bekend psychiater in Nederland en oprichter van Psychosenet, krijgt dagelijks vier à vijf zulke mailtjes binnen. “Het is niet de bedoeling om online een behandeling aan te bieden of te zeggen in welk ziekenhuis een bed vrij is. We zijn er om eenmalige, praktische adviezen te geven”, stelt Van Os. Iemand die stemmen hoort, kan gegidst worden naar een lotgenotengroep en iemand met vragen over medicatie krijgt uitleg over bijwerkingen en tips om een afbouwplan met zijn behandelaar te bespreken.
De Nederlandse website is sinds 2015 online en krijgt jaarlijks een miljoen bezoekers. Van Os is van mening dat er voor veel meer aandoeningen e-community’s moeten komen. “Een op de vier mensen wordt ooit geconfronteerd met een ernstig psychisch probleem. Zij kunnen niet allemaal in de reguliere hulpverlening terecht. Die kan hooguit vijf procent van hen helpen.”
Wim Simons, een van de psychiaters die aan het e-mailspreekuur deelneemt, droomt hardop. “Misschien kunnen we mee de wachtlijsten helpen afbouwen. Nu zien we dat er mensen op lijsten staan, omdat ze bijvoorbeeld niet weten dat er mobiele teams bestaan of dat hun huisarts kan helpen. We kunnen hen alternatieven aanreiken.”
Onafhankelijk werken
Kritische geluiden zijn schaars. Professor Marc De Hert (KU Leuven), niet verbonden aan het initiatief, meent dat de site hoogstens bij een kleine groep voor valse hoop en teleurstelling zorgt. “Iemand die ernstig mentaal ziek is, zal misschien weinig aan de tips hebben”, denkt hij.
Een vraag die rest: moet het niet de overheid zijn die een website als Psychosenet opricht? Velen vinden van niet. Froyen zegt zelfs geen overheidsfinanciëring te willen. “Dat gaat allemaal te traag.” Het Belgische schoenenbedrijf Cortina maakt de site mogelijk. “Dat maakt dat we onafhankelijk en belangenvrij kunnen werken.”
Minister van Welzijn Jo Vandeurzen (CD&V) zegt verheugd te zijn met het initiatief. De nood hieraan is volgens hem groot. “Vlaanderen bouwt al langer een beleid rond onlinehulpverlening uit. De wisselwerking met websites die van onderuit groeien, moet hierin kunnen passen”, zegt de minister.