Hij is amper 5 centimeter groot, maar deze nachtvlinder houdt wel de bouwplannen van transportbedrijf Essers in Limburg tegen
© ss
Onderschat ze niet, de nachtvlinders, de kamsalamanders, de bosmieren en de rugstreeppadden. Ze kunnen zomaar de grootste bouwplannen onderuithalen, zoals het Spaanse vlag-vlindertje deed met de uitbreiding van het Essers-bouwproject. Milieuspecialisten willen verder gaan. “Een rivier, de duinen of een bos zouden ook naar de rechter moeten kunnen stappen.”
Hoe sterk is de eenzame nachtvlinder? Wel, je solt toch best niet met de Spaanse vlag, met zijn vijf centimeter grote lijf en zijn zwarte vleugels met roomkleurige streepjes.
De Raad van State heeft het plan vernietigd voor de uitbreiding van het Limburgse transportbedrijf Essers, dat bos wou kappen om zijn gebouwen uit te breiden. In de argumenten die de Raad aanhaalt, komt de vlinder stevig naar voren: de Spaanse vlag is Europees beschermd.
“Bij zo’n beschermde soort moet je Europa een speciale toelating vragen”, zegt Jos Ramaekers van Natuurpunt. “En die krijg je enkel als je kan aantonen dat er geen enkel alternatief bestaat dan dat leefgebied te vernietigen, en dat het om een zaak van groot algemeen belang gaat.”
Die aanvraag is nooit gedaan. “De vlinder speelde een rol, maar je maakt er een karikatuur van als je zegt dat heel dit dossier enkel door de Spaanse vlag is misgelopen”, zegt Ramaekers. “Het was de druppel die de emmer deed overlopen. Het gaat om het principe: hoe gaat het beleid om met de natuur? Daar zijn nu eenmaal regels over. Als wij niet in actie waren geschoten, lag er al lang een laag beton over heel dat gebied.”
Het is niet de eerste keer dat een procedure vastloopt op een ogenschijnlijk nietig beestje. In Retie liep de bouw van een sportcomplex vijftien jaar vertraging op door de aanwezigheid van de rode bosmier. De aanwezigheid van de kamsalamander verhinderde dat een drukkerij in Oost-Vlaanderen zijn gebouw kon regulariseren.
Vlaams minister van Omgeving Joke Schauvliege (CD&V) zei gisteren in het Vlaams Parlement alvast dat ze het “bijzonder jammer” vond hoe het met Essers was gelopen. “Hopelijk is het geen voorbode van hoe alles nu zal vastlopen in Limburg”, zei ze. “En hopelijk denkt iedereen hier eens goed over na.”
“Maar ze moet niet zeuren”, zei Bruno Tobback van oppositiepartij SP.A. “Ze had maar moeten zorgen dat de beslissingen van de Vlaamse regering voldeden aan alle decreten. Dat was blijkbaar te veel gevraagd.”
Milieujurist Hendrik Schoukens (UGent) wil een stap verder gaan en van de natuur een “rechtspersoon” maken. Ook Jos Ramaekers van Natuurpunt zegt dat hij dat idee genegen is. “Dan kan je namens een rivier of de Kalmthoutse Heide naar de rechter stappen”, zegt Schoukens. “In Nieuw-Zeeland hebben ze dat gedaan voor een rivier. Stel dat Essers die bomen al had gekapt, dan had niemand kunnen eisen dat ze herplant zouden worden, omdat milieuverenigingen daar geen eigendom hebben. Door de natuur wettelijk te erkennen, zou je dat herstel wel kunnen afdwingen.”
