Live - Crisis Midden-Oosten. 110.000 mensen uit Rafah gevlucht, voedsel en brandstof bijna op door sluiting grensovergangen
De strijd tussen Israël en Hamas is geëscaleerd sinds de bloedige aanval door Hamas op 7 oktober 2023. Intussen slaat het conflict over naar andere gebieden van het Midden-Oosten, zoals Iran, Libanon en Jemen. Lees hieronder de belangrijkste ontwikkelingen in de oorlog en download de app van De Morgen om meteen een bericht te krijgen bij belangrijk nieuws.
• Profiel. VS willen ingrijpen bij berucht Israëlisch bataljon, dat ongestraft zijn eigen regels volgt
• Achtergrond. Hoe oorlog in Gaza vrijheid van meningsuiting bedreigt aan Amerikaanse universiteiten
• Interview. Oprichter Bellingcat: ‘Het interessantste voor ons zijn de video’s van Israëlische militairen op sociale media. Die soldaten gedragen zich soms vreselijk’
Live
Hamas zegt dat onderhandelingen weer van voor af aan beginnen
De onderhandelingen over een bestand in de Gazastrook beginnen weer van voor af aan, zegt Hamas. Volgens de Palestijnse beweging komt dat doordat Israël het voorstel van de bemiddelaars heeft afgewezen.
Hamas liet vorige week weten akkoord te zijn met een voorstel, maar Israël was nog niet tevreden. Delegaties van beide partijen trokken deze week naar de Egyptische hoofdstad Caïro om te onderhandelen, maar vertrokken donderdag zonder deal over een staakt-het-vuren.
Het belangrijkste twistpunt lijkt te gaan over de eindigheid van het bestand. Hamas wil dat het zal leiden tot een permanent staakt-het-vuren, maar Israël houdt vol dat Hamas moet worden uitgeschakeld en dat de oorlog dus op termijn hervat moet worden.
Honderden pro-Palestijnse manifestanten voeren actie aan Beurs in Brussel
Aan het Brusselse beursgebouw hebben vrijdagavond enkele honderden pro-Palestijnse activisten betoogd. Ze eisen dat de federale overheid sancties neemt tegen Israël. Volgens de organisatoren namen enkele honderden deelnemers deel, de politie spreekt over 250 deelnemers.
De actie kadert in wekelijkse steunbetuigingen aan Palestina, die sinds de inval van Israël in Gaza plaatsvinden. Organisatrice Riet D'hont stelt dat het belangrijk is te blijven mobiliseren en actie te voeren tegen de situatie in het Midden-Oosten. "Met alles wat er gebeurt rond het Eurovisiesongfestival en in Rafah blijft het belangrijk om te mobiliseren tegen Israël. Maar we zijn hier vandaag ook om proficiat te zeggen aan alle studenten wereldwijd, in de Verenigde Staten, in Gent, aan de ULB en VUB. Zij verdienen een enorm applaus voor alles wat zij doen." Ze verwijst daarmee naar de acties die studenten voeren aan universiteitscampussen.
Beeld BELGA De betogers eisen van de federale regering dat er duidelijke sancties komen tegen Israël. "Sancties nu, vanuit België en vanuit Europa", duidt Dhont. "Er moet een wapenembargo komen."
Daarnaast moet er ook verder ingezet worden op een academische boycot en een boycot op producten die geproduceerd worden in de bezette gebieden. "Wij moeten die eisen blijven ondersteunen. Niet met woorden, maar met daden. Stop de economische banden met Israël", aldus Dhont.
Beeld BELGA Algemene Vergadering VN keurt met ruime meerderheid Palestijns lidmaatschap goed, VS kondigt veto aan
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft vrijdag met een grote meerderheid gestemd voor een Palestijns VN-lidmaatschap.
De resolutie stelt dat Palestijnen "moeten worden toegelaten tot de organisatie". Er wordt daarom aan de Veiligheidsraad gevraagd om het lidmaatschap "welwillend" te overwegen. De tekst werd met 143 stemmen tegen 9 goedgekeurd. Er waren ook 25 onthoudingen.
Het resultaat van de stemming lijkt vooral symbolisch te zijn. De Verenigde Staten hebben al aangekondigd dat ze hun vetorecht in de VN-Veiligheidsraad zullen gebruiken.
Spanje, Slovenië en Ierland gaan op 21 mei Palestina als staat erkennen
Spanje, Slovenië en Ierland gaan gezamenlijk op 21 mei Palestina als staat erkennen. Dat heeft Josep Borrell, de Europese hoge vertegenwoordiger voor het buitenlands beleid, vrijdag aangekondigd.
Volgens de Ierse zender RTE zou op 21 mei de gezamenlijke erkenning van de Palestijnse staat worden aangekondigd. Borrell bevestigde die datum vrijdag nadat hij door de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken, José Manuel Albares, op de hoogte was gebracht. "Er zijn dus drie Europese landen die deze stap zetten, Spanje, Slovenië en Ierland. Wellicht volgen er later nog andere", aldus Borrell.
Op 22 maart publiceerden Spanje, Ierland, Slovenië en Malta een gemeenschappelijke verklaring waarin ze aankondigden klaar te zijn om de Palestijnse staat te erkennen "als dat een positieve bijdrage kan leveren en als de omstandigheden zich ertoe lenen".
De Spaanse premier Pedro Sanchez zei een maand geleden dat de erkenning van een Palestijnse staat in het geopolitieke belang van Europa is en dat Madrid er "klaar" voor is. Sanchez is binnen de EU een van de meest kritische stemmen tegenover Israël.
En in Slovenië keurde de regering donderdag een decreet goed over de erkenning van een Palestijnse staat.
VS kondigen opnieuw veto aan tegen Palestijns VN-lidmaatschap
Ook als er zoals verwacht een grote meerderheid in de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties zal stemmen voor een volwaardig VN-lidmaatschap van de Palestijnse gebieden, dan nog zullen de Verenigde Staten de procedure in de Veiligheidsraad blokkeren. Dat deelt de Amerikaanse woordvoerder Nate Evans vrijdag mee.
De Algemene Vergadering, met 193 leden, zal naar verwachting vrijdag beslissen dat ze de Palestijnse gebieden, die momenteel waarnemend lid zijn, geschikt bevindt om volwaardig lid te worden van de VN. Ze zal dan de beslissende Veiligheidsraad, met vijftien leden, vragen om een "gunstige" evaluatie.
"Als de Algemene Vergadering deze resolutie aanneemt en de Palestijnse toetredingsaanvraag terugverwijst, verwachten we hetzelfde resultaat als in april", zegt VS-woordvoerder Nate Evans vrijdag. In april gebruikten de VS al hun vetorecht tegen een Palestijnse aanvraag.
De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties wil vrijdag in New York stemmen over meer rechten voor de Palestijnse gebieden in het grootste VN-orgaan. De Palestijnen willen zich met de resolutie gelijktijdig verzekeren van internationale steun voor een volwaardig VN-lidmaatschap. Diplomaten gaan ervan uit dat de resolutie het met een grote meerderheid zal halen.
De stemming in de Algemene Vergadering met 193 lidstaten in New York is ook een afspiegeling van de internationale standpunten in het conflict in het Midden-Oosten. De Amerikaanse regering stelt dat een akkoord met Israël over een tweestatenoplossing een voorwaarde is voor de erkenning van een volwaardig VN-lidmaatschap van de Palestijnse gebieden. Al in 2011 was een aanvraag tot volledig lidmaatschap gestrand in de Veiligheidsraad.
Ziekenhuizen dreigen zonder brandstof te vallen in Rafah
De ziekenhuizen in Rafah dreigen zonder brandstof te vallen. Dat zeiden twee humanitaire hulpverleners in een videocall met persagentschap DPA.
"Ik werk al bijna 30 jaar in grootschalige humanitaire operaties en ik ben nog nooit betrokken geweest bij een situatie die zo verwoestend, complex en onvoorspelbaar is als deze", zei Hamish Young, noodhulpcoördinator van Unicef vrijdag aan DPA. Georgios Petropolous, vertegenwoordiger van VN-organisatie OCHA, zei op zijn beurt dat noodsituatie in de Gazastrook een nog nooit eerder gezien niveau heeft bereikt.
Volgens Petropoulos zullen vijf ziekenhuizen, 17 kleinere klinieken, vijf veldhospitalen, tien mobiele medische teams en 28 ambulances hun diensten binnen 24 uur moeten staken als er geen nieuwe brandstof wordt geleverd. Hij zei dat er al dagenlang bijna geen noodhulpgoederen de Gazastrook zijn binnengekomen via de grensovergangen Rafah en Kerem Shalom. Volgens hem is het vooral benzine dat niet voldoende wordt geleverd.
Zonder benzine kan er niet voldaan worden aan een aantal essentiële behoeften van de mensen in Gaza. Ziekenhuizen, banken, communicatiebedrijven en drinkwaterzuiveringsinstallaties hebben benzine nodig voor hun generatoren. Ook de afvalophaling is gedeeltelijk stopgezet, net als de afvoer van rioolwater in bepaalde gebieden.
"We hebben onmiddellijk brandstof nodig," zei Young. "Er moet hulp komen. De gijzelaars moeten worden vrijgelaten. Rafah mag niet worden ingenomen. En kinderen moeten worden beschermd, niet gedood."
Meer dan 100.000 mensen verlieten volgens Young de regio na de evacuatieoproepen van Israël. De wegen naar het noorden zijn daardoor overvol. Het Al-Mawasi-gebied bij de kust, door Israël aangewezen als veiligheidszone, is volledig overbevolkt.
Beeld AP Hamas valt grensovergang Kerem Shalom opnieuw aan
Hamas heeft vrijdag opnieuw de Israëlische grensovergang Kerem Shalom aangevallen. Dat gebeurde met mortiergranaten. De Al Qassam-brigades, de militaire vleugel van Hamas, eiste op Telegram de verantwoordelijkheid voor de aanval op. Het is al de vierde aanval van Hamas op de grensovergang sinds zondag.
De Israëlische overheidsdienst Cogat, die verantwoordelijk is voor Palestijnse zaken, schreef vrijdag: "Hamas heeft zojuist geschoten op Kerem Shalom, de belangrijkste grensovergang voor humanitaire hulp aan Gaza". Cogat beschuldigt Hamas ervan "alles in het werk te stellen om te voorkomen dat hulpgoederen de bevolking van Gaza bereiken".
In de afgelopen dagen en weken hebben Israëlische demonstranten herhaaldelijk geprobeerd om leveringen van humanitaire hulp aan de Palestijen in de Gazastrook te blokkeren. Ze argumenteren dat de leveringen Hamas in staat stellen om verder te vechten in de oorlog tegen Israël. Het is volgens hen absurd om de vijand te bevoorraden.
Kerem Shalom werd pas woensdag heropend na enkele dagen gesloten te zijn geweest omwille van een raketaanval van Hamas op zondag, waarbij vier Israëlische soldaten werden gedood. Sinds woensdag kunnen er volgens Israël weer hulpgoederen via Kerem Shalom naar Gaza worden vervoerd.
Volgens verklaringen van de VN op donderdag waren er echter tegenstrijdige berichten over de vraag of de voorraden waren aangekomen. "We moeten ervoor zorgen dat de veiligheids- en logistieke omstandigheden rond de grensovergang Kerem Shalom een continue dagelijkse stroom van voorraden naar Gaza mogelijk maken," zei woordvoerder Farhan Haq daarover. "Op dit moment is het een gemilitariseerde zone. De wegen zijn onveilig."
De grensovergang Rafah naar Egypte, waarlangs ook hulpgoederen Gaza bereikten, is nog steeds gesloten. Het Israëlische leger nam dinsdag de controle over de Palestijnse kant in handen.
Al 110.000 mensen zijn Rafah ontvlucht, aldus VN
Sinds het Israëlische leger Rafah, in het zuiden van de bezette Gazastrook, is binnengevallen, zouden volgens cijfers van de Verenigde Naties al ongeveer 110.000 mensen de overvolle kuststad zijn ontvlucht op zoek naar een veiliger onderkomen. Dat meldt de VN-organisatie voor Palestijnse vluchtelingen UNRWA vrijdagochtend op X.
De levensomstandigheden zijn afschuwelijk en de enige hoop is een onmiddellijk staakt-het-vuren, aldus de organisatie. De nabijgelegen grensovergang van Rafah met Egypte is intussen nog altijd ingenomen door de Israëlische krijgsmacht en er komen geen hulpgoederen meer binnen.
De Israëlische troepen zijn nog steeds aanwezig in het oosten van de stad, en hebben naar eigen zeggen verschillende tunnelingangen gelokaliseerd. Bij gevechten aan de Palestijnse kant van de grensovergang bij Rafah werden "meerdere terreurcellen uitgeschakeld", klonk het voorts. Daarnaast bombardeerde de Israëlische luchtmacht diverse doelwitten in de regio. In heel Gaza ging het de afgelopen 24 uur om een veertigtal doelwitten.
Twitter bericht wordt geladen...
Egypte roept Hamas en Israël op om 'flexibel' te zijn rond staakt-het-vuren
Egypte roept Hamas en Israël op om "flexibel" te zijn om "zo snel mogelijk" een akkoord te vinden rond een staakt-het-vuren in de Gazastrook, gelinkt aan de vrijlating van de Israëlische gijzelaars. Dat meldt het ministerie van Buitenlandse Zaken in een persbericht.
Minister van Buitenlandse Zaken Sameh Shoukry benadrukte in een telefoongesprek met zijn Amerikaanse collega Antony Blinken "het belang om er bij de partijen op aan te dringen om zich flexibel op te stellen en de nodige inspanningen te doen om tot een akkoord rond een staakt-het-vuren te komen en zo een einde te maken aan de humanitaire tragedie" in Gaza.
Egypte, dat samen met Qatar en de Verenigde Staten al maanden probeert een akkoord te onderhandelen, meent dat de onderhandelingen in een "delicate fase" zitten nadat de delegaties van Hamas en Israël de Egyptische hoofdstad hebben verlaten. Eerder deze week liet Hamas weten akkoord te gaan met een voorstel tot staakt-het-vuren van Egypte en Qatar, maar voor Israël is het voorstel "ver verwijderd van de Israëlische eisen".
Caïro vreest ook dat "de gevaren" van een Israëlische operatie in Rafah de "stabiliteit en veiligheid" van de regio in gevaar brengen, aldus het persbericht.
Blinken herbevestigde tijdens het telefoongesprek het verzet van de VS tegen "een grote militaire operatie in Rafah" en "elke gedwongen verplaatsing van de Palestijnen in Gaza", aldus woordvoerder Matthew Miller.
Het Israëlische leger stuurde dinsdag tanks richting Rafah en nam de controle over de grensovergang met Egypte, waardoor de belangrijkste toegangspoort voor humanitaire hulp naar het Palestijnse gebied werd afgesloten.
Israël voert opnieuw luchtaanvallen uit in Libanon
Na droneaanvallen op het noorden van Israël heeft het Israëlische leger opnieuw doelwitten van de pro-Iraanse militie Hezbollah aangevallen in het zuiden van Libanon. Dat maakte het leger in de nacht op vrijdag bekend. Israëlische gevechtsvliegtuigen vielen daarbij militaire gebouwen van een "terroristische infrastructuur" aan, aldus het leger.
Sinds het begin van de oorlog tussen Israël en Hamas in de Gazastrook komt het ook aan de grens tussen Israël en Libanon tot dagelijkse confrontaties. De aanvallen hebben aan beide zijden slachtoffers gemaakt en grote schade aangericht. Zowat 150.000 mensen zijn uit de gevechtszone geëvacueerd of vertrokken.
Israël: geen akkoord bereikt, operatie in Rafah gaat door
Een hoge Israëlische functionaris heeft donderdag gezegd dat de laatste ronde van de onderhandelingen in Caïro om de gevechten in Gaza te stoppen is geëindigd. Israël zou de militaire operatie in Rafah en andere delen van de Gazastrook zoals gepland voortzetten, voegde hij eraan toe.
Israël had bedenkingen bij een voorstel voor het vrijlaten van de gegijzelden en had die ook aan de bemiddelaars doorgegeven, aldus de Israëlische functionaris.
Hamas geeft Israël de schuld van het uitblijven van een overeenkomst. In het Telegram-account van Al-Aqsa TV, een zender die wordt geleid door Hamas, stond dat de groep geen verdere concessies zou doen. Een lid van het politieke bureau van Hamas in Qatar zei dat de Hamas-delegatie vertrokken is uit Caïro.
Israël heeft gezegd open te staan voor een wapenstilstand, maar wijst de eis voor een permanent staakt-het-vuren af. Delegaties van Hamas, Israël, de Verenigde Staten, Egypte en Qatar waren sinds dinsdag in Caïro bijeen voor onderhandelingen.
Defensieminister: misschien ook geen Duitse wapens voor Israël
De Duitse minister van Defensie Boris Pistorius zei donderdag dat Berlijn overweegt om geen wapens meer aan Israël te leveren. Aanleiding was de uitspraak van de Amerikaanse president Joe Biden dat de Verenigde Staten stoppen met wapenleveringen aan Israël als het doorgaat met de belegering van de stad Rafah in de Gazastrook.
"Dit wordt momenteel besproken", zei de minister in het tv-programma Heute Journal van de Duitse zender ZDF. Maar de verantwoordelijkheid hiervoor ligt bij de kanselarij en het ministerie van Buitenlandse Zaken, voegde hij eraan toe.
Ze hadden dit volgens Pistorius "achter gesloten deuren" besproken. Toen de presentatrice hem vroeg of hij de regering van de VS begreep, antwoordde de Duitse defensieminister, "Ja, ik kan dat begrijpen." Pistorius vertelde verder in het tv-programma dat het cruciaal was voor Israël "om zich te blijven focussen op de-escalatie."
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
